Sự suy tàn của gia tộc họ Hu và bài học sâu sắc về văn hóa doanh nghiệp gia đình

15:34 07/04/2021

Đầu thế kỷ 20, trong giới doanh nhân người Hoa ở Đông Nam Á lưu truyền câu chuyện huyền thoại về “Tứ thiên vương”. Một trong số đó là Hu Wenhu kế nghiệp gia đình vực dậy một tiệm thuốc Yong'antang đầy nợ nần trở thành một thương hiệu dược phẩm đình đám. Tiger Balm Yong'an Tang Pharmacy và Tiger Leopard Brothers Co., Ltd. Mà Hu quản lý đều nổi tiếng trong và ngoài nước.

Từ tiệm thuốc nợ nần chồng chất đến thương hiệu dược phẩm nổi tiếng

Hu Wenhu quê gốc ở huyện Yongding, tỉnh Phúc Kiến, cha ông là ông Huo Qin là một thầy thuốc Đông y từng mở một tiệm thuốc bắc trong một con hẻm hẻo lánh ở Yangon, tên là "Yong'an Tang". Không chỉ bán thuốc đông y mà Huo Qin còn khám bệnh và được đánh gái là lương y thuộc hàng giỏi nhất địa phương nên được người dân địa phương khá tin tưởng. Năm 1908, cha Hu qua đời vì bạo bệnh và Hu Wenhu trở thành người đứng đầu hiệu thuốc Yongantang.

Hu Wenhu sở hữu tinh thần tiên phong, dám nghĩ dám làm và không ngừng đổi mới. Sau công cuộc không ngừng tìm tòi và thử nghiệm, ông đã phát triển thành công Dầu Vạn niên thanh và phát triển một loạt các loại thuốc mới như Zhitong San, Qingkuaishui, Bát quái Đan, v.v. Hu Wenhu không chỉ am hiểu về dược phẩm mà còn rất nhanh nhạy trong việc áp dụng các kỹ thuật truyền thông. Khi đó, Hu Wenhu nhờ tài năng xuất chúng đã khai phá sản phẩm dược “Tiger Balm Medicine” và được đặt danh hiệu “Vua của các loại dầu”. Để quảng bá sản phẩm của mình, Hu Wenhu đã tự mình thành lập một tờ báo và thực sự gây dựng một “vương quốc báo chí” và giành lấy danh hiệu “ông hoàng báo chí” cho riêng mình. 

Hu Wenhu và sản phẩm Tiger Balm
Hu Wenhu và sản phẩm Tiger Balm. (Ảnh: internet) 

Hu Wenhu đã biến một hiệu thuốc nhỏ thành một thương hiệu dược phẩm nổi tiếng thế giới. Có một điều chắc chắn rằng thành công của ông không phải là may mắn. Chính bằng tầm nhìn độc đáo của mình, ông đã nhận ra “bức tranh lớn” của thị trường thuốc. Hu bắt tay vào sáng chế các sản phẩm chữa bệnh từ bệnh nhẹ đến bệnh nặng và mang lại nguồn thu lớn.

Làm thì dễ nhưng giữ được thì khó.

Sau khi tạo ra đế chế kinh doanh giàu có, Hu Wenhu bắt đầu đào tạo thế hệ người thừa kế tiếp theo cho tương lai lâu dài. Tuy nhiên, việc lựa chọn người thừa kế không hề dễ dàng. Trong số 7 người con trai của ông chủ Hu, Hu Hao được coi là người sáng giá nhất để thừa kế gia sản nhưng không may đã qua đời ở tuổi 33. Ngày 4 tháng 9 năm 1954, Hu Wenhu qua đời vì một cơn đau tim và giao sản nghiệp tòa báo cho cô con gái út Hu Xian mới 22 tuổi.

Tuổi đời và kinh nghiệm thương trường còn non nớt, duy trì công việc kinh doanh của gia đình là một thách thức lớn đối với cô gái. Tuy nhiên, thừa hưởng tinh thần dũng cảm của cha, Hu Xian ngay những ngày đầu tiên nhậm chức đã có những trao đổi sâu sắc với nhân viên công ty, cổ vũ tinh thần của mọi người và giành được nhiều sự tin tưởng. Chỉ sau vài năm, Hu Xian thành công đưa “Sing Tao Daily” trở thành “ông hoàng” của các tờ báo Hồng Kông. 

Tờ Sing Tao Daily
Tờ Sing Tao Daily. (Ảnh: internet) 

Là người có nhiều tham vọng, Hu Xian thử thách sang lĩnh vực bất động sản. Ngoài việc tiến quân vào bất động sản ở Hồng Kông, cô còn thực hiện các cuộc tấn công quy mô lớn ở Úc, New Zealand, Hoa Kỳ và Canada. Không ngờ, vào cuối những năm 1980, khi nền kinh tế Âu Mỹ ế ẩm, thị trường bất động sản lao dốc, công việc thua lỗ khiến Hu Xian nợ nần chồng chất và cuối cùng buộc phải bán tài sản của tổ tiên để lại, trong đó có biệt thự Haw Par Villa nổi tiếng. Tuy nhiên, sự việc vẫn chưa kết thúc ở đó, và nhiều điều đáng lo ngại hơn nữa vẫn đang chờ cô ở phía trước. Hu Xian đã có một bước đi sai lầm khi bán tờ báo Sing Tao mà cô và cha đã cống hiến cả đời người trong suốt 60 năm. Cô đã chọn đầu tư vào bất động sản với “mặt tiền” trải dài và quy mô quá lớn, lại không biết nắm bắt cơ hội để bảo vệ mình ở thời điểm quan trọng. Như một trong những người thân cận nhận xét: “Cô ấy đã sai khi chưa có chuyên môn vững chắc và quá đầu cơ cũng như thiếu may mắn.”

Bài học cho doanh nghiệp gia tộc

Sự suy tàn của gia tộc Hu là điều khó tránh khỏi. Nhưng ẩn sâu trong đó là một bài học cho thế hệ doanh nhân đời sau. Trong bài báo “Bốn nguyên nhân nghiêm trọng dẫn đến sự suy tàn của gia đình Hu Wenhu” của tác giả Zheng Hongtai chỉ ra một điểm vô cùng quan trọng, đó là các thế hệ mai sau không được thừa hưởng văn hóa gìn giữ cơ nghiệp tổ tiên. Nếu con cái không nghĩ đến công lao của cha mẹ, không hiểu được ý tưởng và ý định ban đầu của buổi đầu thành lập công ty, thì khó lòng trân trọng những gì họ được thừa hưởng.

Những cậu ấm cô chiêu sinh ra ngậm thìa vàng nhưng nếu không tự mình trải qua quá trình lập nghiệp vất vả, chưa có ý thức về sản nghiệp tổ tiên thì kết quả cuối cùng sẽ là tài sản gia đình tiêu tan. Đây là lời cảnh tỉnh những thế hệ mai sau cố gắng gìn giữ công lao của bậc cha ông. Đối với sự phát triển của một doanh nghiệp, văn hóa doanh nghiệp càng đóng vai trò đặc biệt. Đây là lý do tại sao trong quá trình phát triển, ngày càng nhiều công ty ngày càng chú trọng hơn đến việc xây dựng văn hóa cốt lõi.

Như người xưa thường nói không phải ngẫu nhiên mà giàu có ba đời. Từ những phân tích trên, có thể kết luận rằng nếu một gia đình muốn phát triển lâu dài thì việc “gieo mầm” nhân tài, kế thừa văn hóa, lựa chọn người thừa kế, hòa khí trong gia đình đều ảnh hưởng rất lớn. Một số gia đình ở Hoa Kỳ, Nhật Bản và các quốc gia khác có tuổi đời hàng thế kỷ vẫn đang phát triển mạnh mẽ. Và ở Trung Quốc, gia tộc Vua sòng bài Hà Hồng Sân là một minh chứng rõ ràng.

TL