Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết: Tính đến ngày 30/9, lãi suất huy động bình quân là khoảng 5,9%, tổng vốn huy động của các ngân hàng thương mại là 12.900 nghìn tỷ đồng. Lãi suất cho vay dự đoán là khoảng 6,1 - 6,2%. Tổng dư nợ của nền kinh tế là 12.630 nghìn tỷ đồng.
“Tính đến ngày 30/9, mức giảm trung bình cho vay, nhất là khoản vay mới là 1 - 1,3%. Nhờ sự quyết liệt của NHNN, trong 9 tháng năm 2023, chính sách điều hành tiền tệ đã được thực hiện rất mạnh mẽ, chính sách tiền tệ nới lỏng ngay từ đầu năm 2023 với phương thức linh hoạt, hiệu quả, phù hợp. Do vậy, lãi suất bình quân cho vay đối với các khoản vay ngắn hạn từ 5,5 - 5,7%; lãi vay trung ngắn hạn từ 5,8 - 10%. Lãi suất của những khoản dư nợ trước đây (chưa đến kỳ trả nợ) và trả lãi thì có độ trễ do trước đây các ngân hàng thương mại (NHTM) huy động rất cao, thậm chí từ 10 - 12%, nên còn có độ trễ. Theo tính toán của chúng tôi hiện nay, mức lãi của các khoản dư nợ này dao động từ 9 - 12%”, Phó Thống đốc NHNN cho biết.
Tuy nhiên, các ngân hàng thương mại khi chưa đến kỳ các doanh nghiệp trả lãi, ngân hàng và doanh nghiệp đều có sự thống nhất hỗ trợ trong giai đoạn khó khăn. Khối tín dụng chính sách cho người nghèo, hộ thu nhập thấp cũng tăng rất cao là 8,19% và tổng dư nợ là 316 nghìn tỷ đồng với 16,7 triệu khách hàng.
“NHNN luôn xác định là đẩy mạnh việc tăng nguồn lực hỗ trợ cho doanh nghiệp khó khăn, doanh nghiệp đóng cửa, doanh nghiệp giải thể để giúp các doanh nghiệp sớm khôi phục kinh tế, nhất là sau mấy năm chống COVID-19 và đối mặt với tác động kép từ ảnh hưởng của nền kinh tế thế giới và trong nước”, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết.
Để “sưởi ấm” cầu tín dụng những tháng cuối năm, Phó Thống đốc cho biết: NHNN đã đưa ra nhiều giải pháp để giải quyết vấn đề mở rộng tín dụng. “Ngay từ đầu năm, NHNN đã tạo thanh khoản, dư địa cho tổ chức tín dụng (TCTD). Không có câu chuyện thiếu room tín dụng cũng như các NHTM rất thoải mái nguồn lực cho vay. Ngân hàng sử dụng công cụ để tạo nguồn lực, hạ lãi suất để đầu vào của doanh nghiệp được giảm thấp”, lãnh đạo NHNN khẳng định.
NHNN đã hạ lãi suất điều hành tới 2% cho 4 lần, thực hiện từ đầu năm đến nay. Thông điệp cũng như chỉ đạo của NHNN với các TCTD là phải hạ lãi suất cho vay. Theo ông Đào Minh Tú, điều này đang diễn ra rất tích cực, nhất là trong một tháng gần đây.
“NHNN đã rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật (điển hình là Thông tư 06) để tạo dư địa pháp lý cho các TCTD cung ứng sản phẩm mới, tạo thêm cạnh tranh, điều kiện cho vay nhiều hơn; đồng thời cũng ràng buộc thêm điều kiện để các NHTM phải giữ khách hàng và tiếp tục hạ lãi. Ngoài ra có các chính sách tái cơ cấu lại các khoản nợ, khoản lãi đến hạn, nếu khách hàng còn khó khăn. Cụ thể với Thông tư 42, đến nay có hơn 120.000 tỷ đồng đã được thực hiện”, Phó Thống đốc NHNN cho biết.
Từ đầu năm đến nay, hệ thống ngân hàng đã có nhiều gói tín dụng chuyên đề của Chính phủ cũng như của ngân hàng được tung ra như gói tín dụng 40.000 tỷ đồng của ngân sách để hỗ trợ 2% lãi suất; gói tín dụng 120.000 tỷ đồng để hỗ trợ mua, xây nhà ở xã hội; gói 15.000 tỷ đồng cho lĩnh vực kinh doanh thủy sản cũng như xuất khẩu gỗ. “Nếu như dùng hết gói 15.000 tỷ đồng, chúng tôi lại chỉ đạo các NHTM sẵn sàng cung ứng để giải quyết những khó khăn trước mắt cho 2 lĩnh vực này", ông Đào Minh Tú hé mở.
Ngoài ra, phía NHNN tiếp tục chỉ đạo các TCTD cải cách thủ tục hành chính, hạ phí để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp; tổ chức nhiều Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp, các thành phần kinh tế để tháo gỡ vướng mắc ngay tại cơ sở; phối hợp với chính quyền địa phương, ngành nghề, Hiệp hội về cơ chế chính sách… Ngoài ra cần tiếp tục tăng cường tín dụng, tăng cường có các chính sách xã hội và chính sách tiêu dùng, tín dụng tiêu dùng… Đây được xem là giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy được nhu cầu tiêu dùng, từ đó sẽ tăng được tỷ lệ tín dụng.
Giải pháp cuối cùng được Phó Thống đốc Đào Minh Tú nêu là tiếp tục hỗ trợ thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Các ngân hàng tiếp tục phát hành trái phiếu, nếu đủ điều kiện đảm bảo an toàn và tham gia với tư cách là nhà đầu tư vào các trái phiếu của doanh nghiệp. NHNN đang duy trì 4 TCTD với số trái phiếu trên 231.000 tỷ đồng. Thông qua các giải pháp trên, lãnh đạo NHNN kỳ vọng: Tín dụng sẽ tăng nhanh hơn trong 3 tháng cuối năm.
T.H
