Với sự phát triển kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng, các tòa nhà, đặc biệt là các công trình cao tầng và khu chung cư, đang đối mặt với nhiệt độ tăng cao. Báo cáo khí hậu quốc gia năm 2021 cho thấy biến đổi khí hậu có thể khiến nhiệt độ trung bình tại miền Bắc tăng lên 4 độ C và miền Nam tăng 3,5 độ C vào năm 2100. Nhiệt độ gia tăng cùng với hiệu ứng đảo nhiệt đô thị (UHIE) khiến các thành phố Việt Nam đứng trước nguy cơ hứng chịu các đợt nắng nóng cực đoan.
Khảo sát từ Tổng Hội Xây dựng Việt Nam cho thấy hệ thống công trình cao tầng chiếm từ 35-40% tổng lượng năng lượng tiêu thụ, nhưng phần lớn chưa chú trọng đến tiết kiệm năng lượng. Theo Luật sư Trịnh Hữu Đức, nhiều chủ đầu tư đã giảm diện tích lưu thông và sử dụng kính trong xây dựng mà không chú ý đến khả năng tiết kiệm năng lượng, dẫn đến lãng phí tới 20-25% năng lượng mỗi năm.
 |
| Tốc độ đô thị hóa nhanh của Việt Nam đối mặt với nhiệt độ ngày càng cao. Ảnh nguồn: cafef.vn |
Các tòa nhà với kết cấu bê tông và kính hấp thụ nhiệt, làm cho không gian bên trong trở nên nóng bức, đẩy mạnh nhu cầu sử dụng điều hòa không khí. Tuy nhiên, với dự báo nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng, việc sử dụng điều hòa không khí truyền thống tiêu tốn nhiều năng lượng, góp phần vào việc phát thải khí CO2 và tạo ra các vấn đề môi trường và kinh tế. Do đó, việc tìm kiếm các giải pháp làm mát bền vững và tiết kiệm chi phí ngày càng trở nên cấp thiết.
Một trong những giải pháp bền vững là đầu tư vào năng lượng tái tạo, như năng lượng mặt trời, gió và địa nhiệt, giúp giảm chi phí năng lượng và giảm thiểu tác động tiêu cực của các tòa nhà đến môi trường. Đầu tư vào năng lượng tái tạo cho hệ thống làm mát không chỉ mang lại lợi ích về kinh tế lâu dài mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
 |
| Hệ thống điện mặt trời áp mái. Nguồn ảnh: ledhg.com.vn |
TS. KTS Lê Thị Bích Thuận, Phó Tổng thư ký Tổng hội Xây dựng Việt Nam, cho biết hiện nay có nhiều giải pháp tiết kiệm năng lượng hiệu quả cho các tòa nhà cao tầng. Hai giải pháp được đề xuất để phù hợp với điều kiện khí hậu Việt Nam là: kết cấu tích hợp cho tường bao và trồng cây trên mái nhà. Các vật liệu xây dựng thông minh, như kính tiết kiệm năng lượng hoặc gạch kính, giúp giảm nhiệt độ và giảm độ chói, trong khi việc trồng cây trên mái sẽ giúp điều hòa nhiệt độ, cải thiện chất lượng không khí và giảm tiếng ồn.
 |
| Giải pháp trồng cây trên mái nhà, điều hòa nhiệt độ, cải thiện chất lượng không khí. Nguồn ảnh: baotainguyenmoitruong.vn |
Biến đổi khí hậu là một thách thức toàn cầu, gây ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt của cuộc sống. Các giải pháp làm mát tòa nhà đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tác động của nhiệt độ cao và nâng cao khả năng chống chịu của cộng đồng trước biến đổi khí hậu. Việc áp dụng các giải pháp bền vững như mái nhà xanh, tường xanh và năng lượng tái tạo sẽ giúp xây dựng một môi trường sống lành mạnh, bền vững cho thế hệ tương lai.
