Trong đó, việc mã hóa dữ liệu là một biện pháp quan trọng để đảm bảo an toàn trong giao dịch không tiền mặt. Các thông tin nhạy cảm như số thẻ tín dụng, mật khẩu và dữ liệu cá nhân của người dùng cần được mã hóa để ngăn chặn việc truy cập trái phép và lạm dụng thông tin.
Cụ thể, đối với các giao dịch quan trọng, việc sử dụng xác thực hai lớp là một cách hiệu quả để tăng cường bảo mật. Bên cạnh mật khẩu, người dùng cần phải xác minh danh tính thông qua một yếu tố bổ sung như mã OTP (One-Time Password), vân tay, hoặc nhận diện khuôn mặt. Hệ thống giám sát nâng cao có thể phát hiện các hoạt động gian lận và bất thường trong giao dịch không tiền mặt. Các công nghệ và thuật toán phân tích dữ liệu có thể phát hiện các hành vi không bình thường và ngăn chặn các hành vi gian lận.
Việc bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng là một yếu tố quan trọng trong giao dịch không tiền mặt. Các tổ chức cần tuân thủ chính sách bảo mật dữ liệu, bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng khỏi việc truy cập trái phép, sử dụng sai mục đích hoặc chia sẻ với bên thứ ba một cách trái phép.
Ngoài ra, đào tạo người dùng về các nguy cơ và biện pháp bảo mật trong giao dịch không tiền mặt là một phần quan trọng để nâng cao bảo mật. Người dùng cần được hướng dẫn cách phân biệt và ngăn chặn các hình thức lừa đảo và tấn công mạng. Cập nhật và bảo trì định kỳ hệ thống là cần thiết để ngăn chặn các lỗ hổng bảo mật và sử dụng các phiên bản phần mềm mới nhất. Các bản vá lỗi (patches) và bản nâng cấp phần mềm cần được triển khai kịp thời để đảm bảo tính bảo mật của hệ thống.
Bên cạnh đó, các tổ chức và người dùng cần hợp tác với các cơ quan chính phủ, ngân hàng và nhà cung cấp dịch vụ thanh toán để tuân thủ quy định và tiêu chuẩn bảo mật. Các quy định như Tiêu chuẩn bảo mật Dữ liệu Người tiêu dùng (PCI DSS), Luật bảo vệ dữ liệu cá nhân (GDPR), và các quy định liên quan đến an ninh thông tin cần được tuân thủ để đảm bảo môi trường giao dịch không tiền mặt an toàn và bảo mật.
Theo Ngân hàng Nhà nước, trong thời gian gần đây, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt đã được thúc đẩy mạnh mẽ và đạt được những thành tựu đáng kể. Đặc biệt, trong bối cảnh sự phát triển của khoa học công nghệ và quá trình hội nhập kinh tế toàn cầu, ngành Ngân hàng đã đứng đầu trong việc áp dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số để triển khai các sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt mới, hiện đại, đáp ứng nhu cầu thanh toán và giao dịch tức thời của người dân và doanh nghiệp. Đến cuối năm 2023, hơn 95% số giao dịch đã được xử lý thông qua các kênh số, và số lượng giao dịch thanh toán qua thiết bị di động (Mobile) và mã QR Code cũng đạt mức tăng trưởng nhanh.
Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt, ngành Ngân hàng cũng đối mặt với nhiều rủi ro và thách thức về an ninh, an toàn, và bảo mật, đặc biệt là trong bối cảnh các hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo, chiếm đoạt tiền và tài khoản ngân hàng ngày càng gia tăng, với nhiều chiêu thức tinh vi và phức tạp.
Để giải quyết vấn đề này, ngành Ngân hàng đã và đang triển khai một loạt các giải pháp toàn diện và đồng bộ, bao gồm 04 nhóm chính: hoàn thiện cơ chế, chính sách và hướng dẫn thực thi; triển khai các giải pháp công nghệ và cơ chế phối hợp; tuyên truyền và cảnh báo về phòng chống tội phạm lừa đảo; và hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong việc đối phó và ngăn chặn các hoạt động lừa đảo trên mạng, từ đó giúp người dân và doanh nghiệp nâng cao nhận thức và cảnh giác trước các rủi ro về an ninh, an toàn thông tin, và các hành vi tội phạm mới trong lĩnh vực ngân hàng.
Tóm lại, để nâng cao bảo mật và an toàn trong giao dịch không tiền mặt, cần thực hiện các biện pháp mã hóa dữ liệu, sử dụng xác thực hai lớp, giám sát và phát hiện gian lận, bảo vệ thông tin cá nhân, đào tạo và tăng cường nhận thức, cập nhật và bảo trì hệ thống, và tuân thủ quy định. Sự kết hợp của những biện pháp này sẽ đảm bảo rằng giao dịch không tiền mặt được thực hiện một cách an toàn và bảo mật, giúp người dùng yên tâm trong quá trình sử dụng các hình thức thanh toán không tiền mặt.
Đại Hải