Nhìn lại những công ty khởi nghiệp đã sụp đổ trong năm 2020

Quibi (2018-2020)

Tổng vốn huy động: 1,75 tỷ USD

So với phần lớn startup công nghệ khác, sự ra đời của Quibi giống như một giấc mơ của nhiều người khi được thành lập bởi những doanh nhân kỳ cựu và huy động thành công số tiền lên đến 1,75 tỷ USD.

Nền tảng này có những nhà đầu tư lớn gồm ở cả thung lũng Silicon và Hollywood. Tháng 8/2018, Jeffrey Ketzenberg và Meg Whitman đã tạo ra NewTV – một startup video nhắm tới việc tạo ra những nội dung ngắn hấp dẫn cho điện thoại thông minh.

Tháng 10/2018, Ketzenberg và Whitman tuyên bố dịch vụ sẽ được đổi tên thành Quibi, đọc nhanh của "quick bites". "Jeffrey không thể ngừng nói về cái tên Quibi. Tôi nghĩ đây cũng là một cái tên vui vẻ", Whitman chia sẻ.

Quibi đã ký hợp đồng thuê văn phòng 10 năm với 1 chủ đất ở Hollywood. Số tiền thuê không được tiết lộ. Đến tháng 12/2018, Katzenberg đã dự đoán rằng dịch vụ sẽ sớm ra mắt vào năm 2019. Thời điểm đó công ty có 48 nhân viên. "Chúng tôi có cơ hội ra mắt và mọi thứ cần phải thật hoàn hảo", Whitman nói.

Tháng 6/2019, BBC Studios tuyên bố đầu tư vào Quibi một số tiền không được tiết lộ. Tiếp sau đó là loạt tên tuổi Hollywood khác cũng tham gia rót vốn gồm Stee Spielberg, Liam Hemsworth.

Tháng 8/2019, một nguồn tin nói với BI rằng Quibi đang điên cuồng tuyển dụng, câu nhân tài từ Snap và Netflix.

Tháng 10/2019, Quibi tuyên bố đã bán được 150 triệu USD quảng cáo trong năm đầu tiên. Các nhà quảng cáo gồm những thương hiệu lớn như Discover, Walmart, Taco Bell và PepsiCo.

Những người dùng tiềm năng đã được nhìn thấy "hình hài" đầu tiên của Quibi vào tháng 2 xuất hiện dưới dạng đặt trước trên App Store.

Quibi ra mắt vào ngày 6/4 với giá 5 USD mỗi tháng có quảng cáo. Phiên bản cao cấp hơn không có quảng cáo là 8 USD/tháng. Ngoài ra, ban đầu họ cung cấp 90 ngày sử dụng miễn phí cho tất cả người dùng. 

Quibi có 300.000 lượt tải về trong ngày đầu tiên so với mức 4 triệu USD trong ngày ra mắt của Disney Plus. Họ nhanh chóng leo lên vị trí thứ 2 trên bảng xếp hạng App Store.

Chỉ 1 tuần sau khi ra đời, Whitman nói Quibi sẽ có có trên truyền hình. Bà nói rằng luôn lên kế hoạch như vậy nhưng còn chưa chắc chắn do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Ngày 16/4, Quibi bị loại khỏi top 70 trên bảng xếp hạng App Store, dưới Netflix, Hulu và ASMOR. Đứng thứ 11 trên Google Play.

Tháng 5, với 3,5 triệu lượt tải, Katzenberg nói rằng dịch Covid-19 "chịu trách nhiệm hoàn toàn với tất cả những điều sai trái" của ứng dụng này. Theo đó, Katzenberg phân trần rằng khi phải giãn cách tại nhà, người Mỹ cho rằng cuộc sống xa hoa của các nghệ sĩ nổi tiếng ảnh hưởng xấu đến tâm trạng nên họ không muốn sử dụng Quibi.

Tuy nhiên, các chuyên gia phân tích Covid-19 không phải là nguyên nhân chính. Vấn đề lớn nhất của startup này là sản phẩm không đáp ứng nhu cầu người dùng, nhận nhiều phản hồi của khách hàng về nội dung không hấp dẫn.

"Qua trải nghiệm thực tế, tôi đánh giá rằng nội dung khá nhàm chán. Thêm nữa, nếu quan tâm đến cuộc sống của người nổi tiếng, chúng ta có thể tìm kiếm các video đó ngay trên trang mạng xã hội của họ. Nó hoàn toàn miễn phí và hợp pháp. Vậy tại sao phải trả tiền cho Quibi?", ông Daniel D’Addario - nhà phê bình truyền hình ở Variety nói.

Chưa kể đến việc thực tế là 2 đối thủ của Quibi gồm Netflix và Disney Plus vẫn bùng nổ mặc đại dịch.

Tháng 6, Quibi yêu cầu các lãnh đạo tự nguyện giảm lương và cân nhắc sa thải 10% trong số 250 nhân viên.

Sau 90 ngày cho dùng thử miễn phí, tờ The Verge thống kê chỉ có 8% lượt khách của Quibi chuyển sang thuê bao trả tiền.

Tháng 7, Quibi trả tiền cho các nhân vật nổi tiếng để tạo nội dung trên nền tảng. Tháng 9, tờ Recode tiết lộ công ty này muốn bán mình nhưng không tìm được người mua và họ đang nghĩ đến một phương án khác là huy động thêm vốn.

Tháng 10, tờ WSJ nói rằng Quibi đã đóng cửa sau 6 tháng hoạt động.

Essential (2017-2020)

Tổng vốn huy động: 330 triệu USD

Tháng 2 năm nay, Essential, công ty điện thoại do đồng sáng lập Android Andy Rubin thành lập tuyên bố ngừng hoạt động vì "thiếu định hướng". Sản phẩm hoàn chỉnh duy nhất của công ty là chiếc smartphone Essential Phone. Chiếc smartphone thứ hai của Essential bị hủy bỏ, một số dự án khác như trợ lý ảo và hệ điều hành nhà thông minh cũng chưa được ra mắt.

"Tầm nhìn của chúng tôi là phát minh ra một mẫu điện toán di động tích hợp liền mạch hơn với nhu cầu và lối sống của mọi người. Bất chấp nỗ lực cao, sản phẩm tạo ra đã không có hướng đi rõ ràng. Vì vậy, chúng tôi rất tiếc phải đưa ra quyết định khó khăn là ngừng hoạt động và đóng cửa Essential", đại diện Essential cho biết trong một tuyên bố.

Andy Rubin – nhà sáng lập Essential - là một người nhiều tai tiếng tại Google trước khi rời đi. Tháng 10/2018, một cuộc điều tra do NYTimes thực hiện đã phát hiện ông này được trả 90 triệu USD để rời khỏi Google sau khi có các cáo buộc tấn công tình dục cấp dưới.

Atrium (2017-2020)

Tổng vốn huy động: 75 triệu USD

Justin Kan, Giám đốc Điều hành Atrium – một công ty khởi nghiệp có tiếng trong lĩnh vực pháp lý, đã đi đến quyết định ngừng hoạt động sau khi thất bại trong việc cạnh tranh với các công ty luật truyền thống. Startup này đã đã sa thải toàn bộ 100 nhân viên của mình, đồng thời trả lại một phần trong số vốn 75,5 triệu USD cho các nhà đầu tư, bao gồm công ty dẫn đầu vòng gọi vốn Series B, Andreessen Horowitz. Công ty luật Atrium sẽ tách ra và hoạt động một cách độc lập.

Ông Kan chia sẻ trong một buổi phỏng vấn với Techcrunch:

“Tôi đã rất biết ơn những khách hàng và các thành viên cũng như các nhà đầu tư đã đồng hành cùng với chúng tôi. Thật không may rằng đây không phải là kết quả mà tất cả mong muốn, nhưng sự chung sức của tất cả mọi người có giá trị rất lớn đối với Atrium. Chúng tôi đã quyết định đình chỉ hoạt động của công ty, đồng thời sẽ hoàn trả lại vốn cho nhà đầu tư.”

Kan từng là cựu sáng lập của Justin.tv, sau này đổi tên thành Twitch và được Amazon mua lại với giá 970 triệu USD.

Atrium đã cố gắng quay trở lại vào tháng 1, sa thải các luật sư nội bộ để chuyển đổi thành một công ty khởi nghiệp chuyên về phần mềm với kỳ vọng về mức lợi nhuận tốt hơn. Một số luật sư sau đó đã thành lập một công ty pháp lý độc lập riêng biệt và tiếp nhận các khách hàng cũ của Atrium. Nhưng Kan thừa nhận những thay đổi này đã mang đến những ảnh hưởng tiêu cực cho công ty, một số khách hàng của Atrium chia sẻ rằng họ cảm thấy sự hỗn loạn và không yên tâm về đại diện pháp lý của mình.

Những cố gắng xây dựng một phần mềm cho các luật sư sử dụng cũng nhanh chóng tỏ ra không hiệu quả. Các quy trình công việc được sắp xếp chặt chẽ của ngành luật rõ ràng không phù hợp để áp dụng những công nghệ mới.

“Nếu bạn nhìn vào mô hình kinh doanh ban đầu của chúng tôi như một công ty chuyên về luật, không tồn tại quá nhiều những công ty cố gắng theo đuổi quá nhiều mảng,” ông Kan giải thích. Những công ty như vậy, bao gồm cả Atardi, đã không thể tìm ra cách hoạt động hiệu quả.

Được thành lập vào năm 2017, Atrium đã xây dựng phần mềm cho các công ty khởi nghiệp để quản lý việc gây quỹ, tuyển dụng, thỏa thuận sáp  nhập và hợp tác với đội ngũ pháp lý của họ. Atrium cũng cung cấp các luật sư cho dịch vụ tư vấn và đảm nhận những phi vụ khách hàng có nhu cầu. Ý tưởng là phần mềm của họ sẽ làm cho đội ngũ luật sư hoạt động hiệu quả hơn một công ty luật truyền thống khi họ có thể hoàn thành công việc nhanh hơn, tiết kiệm hơn cho khách hàng và cả Atrium.

Công ty đã cố gắng thu hút khách hàng tiềm năng bằng cách tổ chức các hội thảo gây quỹ, với sự tham gia của Kan và câu chuyện của anh ấy từ Twitch. Trước một nhà lãnh đạo lôi cuốn với danh tiếng của một startup tỉ đô trước đó, không ít nhà đầu tư đã đổ tiền cho dự án mới của Kan. Các công ty khởi nghiệp đã xem Atrium như một đồng minh với chuyên môn trong ngành có thể giúp họ tránh được các điều khoản chèn ép hoặc bị thiệt về sau này.

Nhưng việc quản lý một đội ngũ luật sư lớn cùng với đội ngũ nhân viên vận hành tỏ ra hết sức tốn kém. Các dịch vụ phần mềm và hỗ trợ pháp lý của Atrium lại được bán theo dạng đăng ký, với các giao dịch nhất thời như mua lại phát sinh phí bổ sung.

Tuy nhiên, việc giảm tải công việc cho các luật sư thông qua phần mềm lại không mang về quá nhiều lợi nhuận cho công ty này. Điểm then chốt là tìm cách tạo ra một mạng lưới dịch vụ chuyên nghiệp, nơi Atrium có thể định tuyến từ khách hàng đến luật sư. Đồng thời, việc sa thải nhân sự đã làm lung lay niềm tin vào startup khi khách hàng trong lĩnh vực pháp lý yêu cầu sự ổn định, với nỗi lo rằng họ sẽ không thể sử dụng dịch vụ vào lúc họ cần nó nhất.

Thay vì cố gắng duy trì, Kan quyết định dẹp bỏ công ty. Công ty luật độc lập Atrium sẽ tiếp tục hoạt động dưới sự hợp tác của Michel Narganes và Matthew Melville, nhưng số phận của phần mềm pháp lý xem như đã được an bài.

Sự sụp đổ của Atrium sẽ là một bài học quý giá đối với bất kỳ công ty khởi nghiệp nào, nhất là với lĩnh vực đặc thù như luật phát, với sự thất bại của cách tiếp cận chỉ tập trung vào phần mềm.

Hipmunk (2010-2020)

Tổng vốn huy động: 55 triệu USD

Hipmunk, được thành lập bởi Adam J. Goldstein và đồng sáng lập Reddit, Steve Huffman, là một trong những nền tảng tổng hợp du lịch đầu tiên trên thị trường. Công ty tập cung cấp tất cả các thông tin về chuyến bay, khách sạn và thuê xe để người tiêu dùng có thể so sánh và đối chiếu giá cả một cách dễ dàng.

Năm 2016, nền tảng này được Concur mua lại, tuy nhiên 4 năm sau, startup du lịch này phải đóng cửa. Thực tế, nguyên nhân khiến Hipmunk phá sản không phải Covid-19. Trang web của startup này đã ngừng hoạt động từ ngày 23/1, vài tháng trước khi Mỹ phải phong tỏa vì đại dịch.

HubHaus (2016-2020)

Tổng vốn huy động: 11,4 triệu USD

HubHaus, được thành lập bởi Shruti Merchant, là một nền tảng cho thuê nhà ở dài hạn bắt nguồn từ niềm tin rằng mô hình ký túc xá dành cho người lớn sẽ thành công. Startup hướng đến những chuyên gia đang làm việc ở các thành phố và đã huy động được 11 triệu USD. Merchant cho biết công ty gặp rất nhiều khó khăn trong vòng gọi vốn Series B khi nhà tư giảm sự hứng thú sau đợt IPO thất bại của WeWork.

Sau khi chuyển hướng sang một công ty tự rót vốn, HubHaus cố gắng tìm chỗ đứng trong bối cảnh đại dịch Covid-19 xuất hiện tại Mỹ, gây thiệt hại nghiêm trọng đến thị trường cho thuê nhà (trong đó có Airbnb). Cuối cùng, startup này đã quyết định đóng cửa vào tháng 9, gây ra nhiều tranh cãi và phải hứng chịu không ít chỉ trích.

Giá nhà ở phải chăng tiếp tục là vấn đề ở Bay Area, việc HubHaus ngừng hoạt động càng thể hiện rõ thực tế này.

TH