Nhiều công ty khởi nghiệp tại các thành phố nhỏ hơn của Indonesia đang thu hút đầu tư mạnh mẽ

Các công ty mới tập trung vào những thành phố nhỏ từ mọi lĩnh vực bao gồm fintech, thương mại điện tử, số hóa mô hình bán lẻ đã huy động được hàng chục triệu đô la trong vài năm qua. Các nhà đầu tư bị thu hút bởi những công ty khởi nghiệp như vậy vì về cơ bản họ đang đi sâu vào một thị trường tiềm năng - các thành phố nhỏ hơn của Indonesia là những nơi tụt hậu về kỹ thuật số và khác xa bối cảnh mà các nền tảng công nghệ đang cạnh tranh khốc liệt ở những nơi như thủ đô Jakarta.

Triển vọng tăng trưởng khiến doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm của ngôi sao ca nhạc Mỹ Jay-Z đổ tiền vào Indonesia, nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á.

Nhà đầu tư mạo hiểm địa phương Alpha JWC Ventures cho biết quần đảo sẽ chứng kiến ​​"khoảng ba kỳ lân" - các công ty tư nhân trị giá hơn 1 tỷ USD - xuất hiện trong 5 năm tới từ các công ty khởi nghiệp tập trung vào các trung tâm dân số nhỏ hơn. "Các thành phố nhỏ, phát triển chậm hơn các thành phố lớn từ 3 đến 5 năm trong việc áp dụng kỹ thuật số", nhà đầu tư mạo hiểm cho biết trong một báo cáo gần đây. Và từ đó, các nhà đầu tư hy vọng sẽ thu được "khoản tiền kếch xù" vì nền kinh tế kỹ thuật số ở các địa phương đó dự kiến ​​sẽ mở rộng gấp 5 lần vào năm 2025.

Việc số hóa các cửa hàng tạp hóa truyền thống, đã thu hút sự quan tâm đặc biệt. Chỉ trong năm qua, các công ty khởi nghiệp như BukuWarung và BukuKas, cung cấp các ứng dụng kế toán kỹ thuật số cho các cửa hàng và quầy hàng nhỏ ven đường, và Ula, nhằm giúp các nhà bán lẻ nhỏ số hóa chuỗi cung ứng của họ, đều đã nhận được hơn 10 triệu đô la tài trợ từ các nhà đầu toàn cầu và địa phương .

Các lĩnh vực khác cũng thu hút sự chú ý. Trong lĩnh vực fintech, Payfazz, một công ty khởi nghiệp điều hành mạng lưới đại lý ngân hàng không chi nhánh cung cấp dịch vụ cho những người không sử dụng dịch vụ ngân hàng ở các vùng nông thôn, đã nhận được 53 triệu đô la vào tháng 7 năm ngoái từ B Capital và Tiger Global Management. Trong khi đó Amartha, một công ty khởi nghiệp cho vay ngang hàng phục vụ các doanh nhân nữ ở các làng quê, đã đảm bảo cơ sở cho vay trị giá 50 triệu USD từ nền tảng cho vay Lendable có trụ sở tại Mỹ.

Các công ty khởi nghiệp thương mại xã hội như Evermos và Super, cả hai đều cho phép các cá nhân trở thành người bán lại các sản phẩm tiêu dùng cũng đã nhận được tài trợ trong những năm gần đây, với nguồn vốn Siêu bảo đảm từ Arrive, chi nhánh VC của công ty giải trí Roc Nation do Jay-Z sáng lập . Arrive cũng là một nhà đầu tư vào Kopi Kenangan, một chuỗi cà phê mua và bán ở thị trường trung bình tại Indonesia.

Theo báo cáo của Google, nhà đầu tư Temasek và Bain & Capital, nền kinh tế kỹ thuật số của Indonesia trị giá khoảng 44 tỷ USD vào năm 2020. Nhưng phần lớn hoạt động đó diễn ra trên hòn đảo đông dân nhất Java, chiếm 58,7% tổng sản phẩm quốc nội của Indonesia vào năm ngoái. Và tỷ trọng lớn đó chủ yếu là nhờ vào Thủ đô Jakarta - chiếm 17,5% GDP - và là nơi tập trung các công ty công nghệ lớn nhất của đất nước, bao gồm Gojek, Tokopedia và Traveloka.

Jakarta vượt trội hơn tất cả các thành phố về khả năng cạnh tranh kỹ thuật số, theo một báo cáo của nhà đầu tư mạo hiểm East Ventures của Indonesia. Thủ đô có điểm chỉ số ở hạng mục đó là 71,9 trong nghiên cứu năm 2021 của VC, có tính đến các hạng mục như cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực.

Các thành phố cấp một khác của Indonesia bao gồm Surabaya và Bandung, cả hai đều nằm trên Java.

Các thành phố cấp 2 theo định nghĩa của Alpha JWC, chẳng hạn như Denpasar trên đảo Bali, Makassar trên đảo Sulawesi và Semarang trên Java lần lượt là các top 25.

Tuy nhiên, "các khu vực phi đô thị đang phát triển nhanh hơn và ngày càng có tầm quan trọng về kinh tế", Alpha JWC cho biết trong báo cáo của mình. "Khi đất nước phát triển và chính phủ tăng cường các nỗ lực đa dạng hóa kinh tế ... các thành phố cấp 2 và 3 sẽ nổi bật hơn về mặt kinh tế, tăng tỷ trọng của họ trong GDP từ 3% đến 5%."

Một yếu tố khác ảnh hưởng đến các công ty khởi nghiệp là đại dịch Covid-19, đã buộc mọi người ngay cả ở những nơi xa xôi phải số hóa cuộc sống của họ ở một mức độ nào đó vì các biện pháp hạn chế di chuyển được đưa ra để làm chậm sự lây lan của dịch bệnh.

Alpha JWC cho biết thương mại điện tử sẽ mở rộng ở các thành phố cấp 2 và 3, các lĩnh vực liên quan như cho vay tiêu dùng và thanh toán kỹ thuật số cũng phát triển.

Tuy nhiên, Gojek, công ty công nghệ lớn nhất của đất nước và đối thủ Grab có trụ sở tại Singapore, coi Indonesia là thị trường lớn nhất, có thể bị ảnh hưởng. Gọi xe và giao đồ ăn - những lĩnh vực kinh doanh cốt lõi đưa cả hai công ty lên vị thế người khổng lồ - sẽ gặp khó khăn ở những thành phố nhỏ hơn vì những nơi này ít xảy ra tình trạng tắc nghẽn giao thông, vì vậy nhu cầu của người tiêu dùng sẽ giảm đáng kể",  Alpha JWC cho biết.

Nhưng hai gã khổng lồ, muốn nắm bắt sự tăng trưởng ở các thành phố cấp 2 và 3, đã chuẩn bị cho một kịch bản như vậy.

Năm 2017, Grab đã mua lại công ty khởi nghiệp Kudo của Indonesia, giúp công ty dễ dàng cạnh tranh trong bối cảnh số hóa..

Gojek đã bắt đầu hành động vào tháng 9 khi ra mắt GoToko, kết nối số hóa các cửa hàng truyền thống với các công ty hàng tiêu dùng để cho phép các chủ cửa hàng dễ dàng bổ sung hàng tồn kho. Tháng trước, họ cũng đầu tư vào KitaBeli, một công ty khởi nghiệp thương mại xã hội nhắm mục tiêu đến các khu vực ngoại thành, thông qua chi nhánh đầu tư mạo hiểm của mình, Go Ventures.

Các nền tảng thương mại điện tử Tokopedia và Bukalapak, đều là những con kỳ lân của Indonesia, cũng có các doanh nghiệp đáng kể hoạt động tại các thành phố nhỏ. Và điều đó đặt ra một thách thức cho các công ty khởi nghiệp đặt hy vọng của họ vào các thành phố cấp 2 và 3, vì họ sớm hay muộn sẽ phải cạnh tranh với các công ty công nghệ lớn nhất khu vực.

Một trường hợp điển hình là Grab. Công ty đã thông báo vào ngày 13 tháng 4 rằng họ sẽ niêm yết trên Nasdaq thông qua một công ty mua lại có mục đích đặc biệt ( hay còn gọi là SPAC), với giao dịch thu về cho công ty có trụ sở tại Singapore 4,5 tỷ đô la tiền mặt. Gojek và Tokopedia cũng đang trên đà hợp nhất với mục đích chuyển nhượng công khai.

Bảo Bảo (Theo Nikkei Asia)