Cho đến giờ, không phải chất liệu da thuần chay nào cũng được làm từ các nguyên liệu từ thiên nhiên và lành tính với môi trường. Thực chất da thuần chay được chia ra thành hai loại, gồm da tổng hợp được làm từ vật liệu có nguồn gốc từ dầu mỏ và da thuần chay tự nhiên làm từ chất hữu cơ.
Da tổng hợp được làm từ hai loại polyme nhựa khác nhau là polyurethane (PU) và polyvinyl clorua (PVC), làm nên kết cấu nhăn tạo nên hiệu ứng giống như da thật, và những vật liệu này sẽ khó phân hủy, và da nhựa chỉ tạo ra ảo giác “bền vững” cho người tiêu dùng- cuối cùng cũng trở thành vị “khắc tinh” của môi trường khi nằm trong bãi rác nhiều thế kỷ.
Bởi lẽ đó, một số cá nhân hiện vẫn ủng hộ việc sử dụng da động vật. Họ cho rằng sản xuất đồ da là cách ngành thời trang tiêu thụ giúp phế phẩm của ngành công nghiệp lấy thịt. Họ cho rằng, trước nay, vô số động vật bị giết với mục đích chính không phải để phục vụ cho ngành thời trang mà nhằm đáp ứng nhu cầu ăn uống của con người. Do đó, ngành thời trang chỉ tận dụng phế phẩm, tránh gây lãng phí. Ngoài ra, sản phẩm da từ động vật có thể phân hủy sinh học, không quá ảnh hưởng đến môi trường.
Da thuần chay tự nhiên làm từ chất hữu cơ là một sự đổi mới đầy thú vị và khác với các loại da nhựa. Hiện tại, da thuần chay đã được sản xuất thử nghiệm từ các loại thực vật như táo, dứa, xương rồng, nấm,... Sợi nấm là một trong những chất liệu khiến giới yêu thời trang sửng sốt. Đây là sáng chế của Công ty MycoWorks. Nhóm nghiên cứu đã tận dụng cấu trúc rễ của nấm để phát triển thành sợi. Năm 2018, thương hiệu thời trang Stella McCartney đã chọn sợi nấm để tạo ra chiếc túi điển hình của hãng - Falabella.
Ngoài sợi nấm, chất thải từ lá dứa ở Philippines cũng được tận dụng. Nhiều thương hiệu thời trang nổi tiếng, đặc biệt là Hugo Boss, đã làm ra giày, túi, thắt lưng da thuần chay- đáp ứng nhu cầu khách hàng. Ở Brazil, lá cây tai voi cũng là một trong những nguyên liệu có thể sản xuất da thuần chay. Loại cây này đang được trồng tại các trang trại lớn hoặc trồng thành rừng.
Ứng dụng của chất liệu da thuần chay từ thực vật này khá rộng rãi, ngay cả đến Elon Musk của Tesla Inc. cũng sản xuất một chiếc xe ô tô sử dụng da thuần chay cho nội thất. Tuy nhiên, quá trình sản xuất sản phẩm da thuần chay không dễ dàng nên giá thành thường không rẻ. Các mẫu giày kiểu dáng đơn giản dành cho nam của Hugo Boss được bán với giá từ 350 - 500 USD. Dòng túi từ xương rồng của Fossil có giá 298 USD. So với các dòng túi chất liệu nhựa PVC, nhựa PU hay tole của Fossil, giá dòng túi từ xương rồng cao gấp đôi, thậm chí gấp bốn lần. Chưa kể, quá trình nghiên cứu mất khá nhiều thời gian. Quá trình nghiên cứu rất khó khăn bởi các sản phẩm da thuần chay hiện nay không có độ dẻo dai, chịu lực tốt như da động vật. Các đơn vị sản xuất da thuần chay đang nỗ lực nghiên cứu nhằm tăng các chỉ số này nhưng vẫn đảm bảo yêu cầu hạn chế dùng hóa chất.
Dù khó khăn, song với thông điệp ấn tượng, phù hợp lối sống văn minh của một bộ phận khách hàng tiềm năng, ngành thời trang vẫn đang chạy đua để ra mắt dòng sản phẩm thời trang gần gũi với thiên nhiên, trong đó có cả các hãng giày thể thao. Theo báo cáo tháng 9 của nền tảng thông tin chi tiết về mua sắm của Lyst, nhu cầu về giày thể thao tái chế, chẳng hạn như mẫu Yeezy Foam RNNRs làm từ tảo, đã tăng 55% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Grand View Research, nhu cầu da thuần chay đặc biệt mạnh mẽ trong ngành giày dép, khi nhiều người Mỹ muốn đôi chân của họ được bảo vệ trong những đôi giày không sản xuất từ động vật. Ngành công nghiệp ô tô cũng đã chuyển từ da thật sang giả da. Ngành giày dép và sản xuất ô tô dự kiến sẽ thúc đẩy nhu cầu toàn cầu về da thuần chay với mức tăng trưởng 7%/năm, đạt 45 tỷ USD vào năm 2025.
Thục Anh
