![]() |
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng: Việc cho vay đặc biệt, không có tài sản đảm bảo không phải là hoạt động thường xuyên, liên tục, chỉ trong những trường hợp thực sự cần thiết để đảm bảo an toàn hệ thống. Ảnh NLĐ |
Ngân hàng Nhà nước được đề xuất quyền cho vay đặc biệt 0%: Phân quyền nhưng phải có giới hạn
Ngày 29/5, tại phiên thảo luận hội trường, Quốc hội đã xem xét dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng, trong đó đáng chú ý là đề xuất trao quyền cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quyết định cho vay đặc biệt với lãi suất 0%/năm, không cần tài sản bảo đảm – một bước phân quyền mạnh mẽ, thay vì thẩm quyền hiện nay thuộc về Thủ tướng Chính phủ.
Theo dự thảo, NHNN sẽ có thẩm quyền cho tổ chức tín dụng vay đặc biệt trong các tình huống như: đối mặt với rút tiền hàng loạt, đang trong quá trình tái cơ cấu bắt buộc, hoặc cần hỗ trợ theo đề án phục hồi hệ thống. Mức lãi suất có thể là 0%, với hoặc không cần tài sản bảo đảm, tùy theo đánh giá thực trạng của từng tổ chức.
Ban soạn thảo cho biết việc chuyển thẩm quyền nhằm giảm trung gian, tăng tốc độ xử lý, và đảm bảo an toàn hệ thống trong bối cảnh rủi ro có thể lan rộng nhanh chóng.
Lo ngại lạm dụng và méo mó thị trường:Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận) tỏ ra đồng tình với chủ trương hỗ trợ, nhưng cảnh báo: việc quy định lãi suất 0% mà không có điều kiện rõ ràng dễ dẫn đến lạm dụng, gây méo mó môi trường cạnh tranh, thậm chí tăng gánh nặng ngân sách.
Ông đề xuất chỉ áp dụng cho các tổ chức tín dụng đang bị kiểm soát đặc biệt hoặc có ảnh hưởng hệ thống, đồng thời phải công khai, giám sát chặt chẽ hiệu quả sử dụng nguồn vay đặc biệt.
Phân quyền phải đi đôi với trách nhiệm:Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Hải Nam, chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính, cho rằng việc cho vay đặc biệt cần quy định cụ thể về hạn mức, điều kiện áp dụng, và tiêu chí đánh giá. Đặc biệt, ông nhấn mạnh cần làm rõ trách nhiệm cá nhân hoặc tập thể nếu xảy ra rủi ro trong quá trình ra quyết định cho vay – điểm còn bỏ ngỏ trong dự thảo.
NHNN phản hồi: Vay 0% chỉ là giải pháp cuối cùng
Giải trình trước Quốc hội, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, vay đặc biệt không phải là hoạt động thường xuyên, và chỉ áp dụng khi hệ thống có dấu hiệu mất ổn định nghiêm trọng. Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN vẫn ưu tiên yêu cầu tổ chức tín dụng có tài sản bảo đảm, và chỉ khi quá khó khăn mới xem xét miễn điều kiện này.
Với các ngân hàng đang tái cơ cấu bắt buộc – vốn không sinh lời – việc áp dụng lãi suất 0% được cho là thiết yếu để tránh đổ vỡ dây chuyền, giữ vững ổn định tài chính quốc gia.
Dự thảo luật cho thấy nỗ lực mạnh mẽ trong cải cách quản lý tín dụng, đặc biệt là phân cấp – phân quyền cho NHNN. Tuy nhiên, như nhiều đại biểu cảnh báo, quyền lực đi kèm với trách nhiệm và cần có cơ chế kiểm soát rõ ràng để đảm bảo minh bạch, công bằng và an toàn hệ thống tài chính.