Tờ Nikkei Asia đưa tin Toyota Motor đang ở trong tình thế bất thường. Ông lớn ngành xe hơi Nhật Bản đã phải từ chối đơn đặt hàng cho một nửa số mẫu xe của hãng tại các đại lý.
Nguyên nhân là do tình trạng tồn đọng sản xuất kéo dài từ đại dịch, những hạn chế về nguồn cung dai dẳng dường như ngấm rất sâu vào hoạt động sản xuất của hãng xe Nhật.
Theo khảo sát tại các đại lý của Nikkei về tình hình bán hàng của 20 mẫu xe tiêu dùng phổ biến: Kể từ giữa tháng 11, mẫu xe tải nhỏ Alphard của Toyota đã không còn nhận đơn đặt hàng. Công ty cũng đã ngừng nhận đơn đặt hàng mẫu xe thể thao đa dụng Land Cruiser 300 do lo ngại về việc đáp ứng đơn đặt hàng trước khi mẫu xe mới sắp ra mắt.
Mặc dù thời gian thay đổi tùy theo đại lý, nhưng đơn đặt hàng cho Alphard phiên bản mới nhất (được phát hành vào cuối tháng 6), đã bị hạn chế từ khoảng đầu tháng 7. Đơn đặt hàng cho mẫu xe Aqua đã bị tạm dừng từ khoảng tháng 9.
Một số mẫu xe, như Harrier SUV và Corolla Cross, không bị hạn chế bán hàng. Những tác động này đã khiến đơn đặt hàng bị suy giảm, trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 10, chỉ có duy nhất 2 tháng các hãng chứng kiến doanh số tăng trưởng dương. Doanh số bán hàng giảm đặc biệt trong tháng 8, tháng thường có nhu cầu mạnh mẽ vào năm trước khi mẫu xe hatchback Sienta mới ra mắt.
Hầu hết nhà sản xuất ô tô khác không gặp phải những vấn đề tương tự. Theo Nikkei, đây là 3 yếu tố mà Toyota đang gặp phải:
Một là nhu cầu vượt quá khả năng sản xuất. Toyota đã nâng dự báo sản lượng nội địa cho xe Toyota và Lexus trong năm tài chính 2023 thêm 90.000 chiếc so với dự báo ban đầu, lên 3,34 triệu chiếc. Mức này cao hơn mức 3,3 triệu chiếc mà họ đã dự kiến cho năm tài chính trước đại dịch 2019.
Doanh số bán hàng nội địa của Toyota trong tháng 10 tăng 18% so với cùng kỳ lên 133.996 xe. Đây là tháng tăng thứ 10 liên tiếp so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Hiệp hội đại lý ô tô Nhật Bản, trong quý III, thị phần của Toyota đã tăng lên hơn 50% ở thị trường ô tô đăng ký trong nước so với cùng kỳ năm ngoái.
Một yếu tố khác có thể là lượng đơn đặt hàng lớn tồn đọng của nhà sản xuất ô tô này. Trong hệ thống sản xuất của Toyota, ô tô được sản xuất theo đơn đặt hàng, nhằm giảm thiểu hàng tồn kho và lãng phí. Khi sản xuất giảm do thiếu chip trong thời kỳ bùng phát COVID, công ty vẫn nhận đơn đặt hàng. Vào thời điểm cao điểm, lượng tồn đọng lên tới khoảng 1 triệu xe.
Một sự thay đổi mà công ty thực hiện để tích hợp các kênh bán hàng vào năm 2020 cũng có thể là nguyên nhân. Các đại lý Toyota trước đây được chia thành bốn loại, với một số mẫu xe nhất định có sẵn ở một số danh mục nhất định, nhưng giờ đây, bất kỳ mẫu xe Toyota nào cũng có thể được mua tại bất kỳ đại lý nào.
Một giám đốc điều hành đại lý cho biết, điều này đã dẫn đến các đơn đặt hàng dồn dập cho một số mẫu xe phổ biến và số lượng đơn đặt hàng bị hủy tăng lên.
Tình hình đang có dấu hiệu cải thiện. Thời gian giao xe trung bình đã giảm từ khoảng 6 tháng vào cuối năm 2022 xuống chỉ còn dưới 5 tháng ở hiện tại. Một số nguồn tin cho biết sẽ còn tiếp tục giảm xuống còn khoảng 4 tháng vào mùa xuân tới.
Các hạn chế đối với số lượng đơn đặt hàng mới đã được nới lỏng so với giữa tháng 11 và tình hình có thể sẽ trở lại bình thường sau mùa xuân. Nếu những nút thắt này không được tháo gỡ, rất có thể người tiêu dùng sẽ bắt đầu hướng tới các đối thủ cạnh tranh của Toyota.
Trong dự báo gần đây nhất, Toyota dự kiến sẽ bán được 123.000 ô tô điện trong năm tài chính kéo dài từ ngày 1 tháng 4 năm 2023 đến ngày 31 tháng 3 năm 2024, giảm 39,1% nhưng vẫn cao hơn đáng kể so với con số 38.000 chiếc mà họ đã bán trong năm tài chính 2022-2023.
Toyota cũng đã cắt giảm dự báo doanh số bán xe điện chạy bằng pin nhiên liệu hydro từ 8.000 chiếc xuống còn 5.000 chiếc.
Nhìn chung, nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tin rằng, xe điện của họ sẽ chiếm 37,2% tổng doanh số bán hàng của các thương hiệu Toyota và Lexus, tăng so với mức 29,6% của năm ngoái.
Khi nói về dự báo sửa đổi trong báo cáo kết quả tài chính gần đây nhất của Toyota, giám đốc tài chính Yoichi Miyazaki cho rằng cuộc chiến giá xe điện ở Trung Quốc đóng một vai trò trong việc điều chỉnh doanh số bán hàng của công ty.
Minh Phương (T/h)
