Khối “gia sản” báo chí đồ sộ của nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp

Trong bộ sưu tầm của anh Huỳnh Minh Hiệp có nhiều tác phẩm, vật phẩm quý giá mang dấu ấn của lịch sử, văn hóa từ cổ xưa đến hiện đại.

Sưu tầm vừa là đam mê vừa là mong muốn được gìn giữ, phát triển văn hóa

Trước khi trở thành nhà sưu tầm, kỷ lục gia nổi tiếng như hiện nay, anh Huỳnh Minh Hiệp là Phó Chánh văn phòng Trung tâm UNESCO nghiên cứu bảo tồn cổ vật Việt Nam. Bên cạnh đó, anh cũng là diễn viên có nhiều vai diễn gắn liền với tên tuổi, được khán giả hâm mộ, đặt biệt danh Hai Lúa (Năm 2025, anh đang tham gia đồng thời 3 dự án phim điện ảnh). Song song đó, anh còn là nhà hoạt động văn hoá từ năm 2005 đến nay.

Gặp gỡ nhà sưu tầm, kỷ lục gia Huỳnh Minh Hiệp tại Tiệm cà phê Xứ Nam Kỳ của anh, Tiệm mới được khai trương vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Chọn đặt cái tên Tiệm cà phê Xứ Nam Kỳ cũng là gói ghém biết bao yêu thương kỷ niệm trong đó. Không gian của Tiệm khiến bất cứ ai khi mới bước vào đều có cảm giác vừa lạ mà vừa quen. Lạ vì nó rất khác so với các mô hình kinh doanh cà phê thông thường, nhưng quen là ở nơi đây mang đậm phong vị Nam Bộ, ở đó có rất nhiều dấu ấn thời gian được trưng bày gần giống như không gian nghệ thuật hay triển lãm. Có nét gần gũi, truyền thống nhưng không kém phần tinh tế hiện đại, và ngay cả anh chủ quán - nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp cũng mang đậm tinh thần đó: Giản dị, hào sảng đầy thân thiện.

Rất nhiều những món đồ của Sài Gòn một thời như hoá đơn xưa, các poster phim, tờ báo quý, phương tiện giao thông và hiện vật sử dụng trong gia đình… mà anh dành tâm huyết, công sức sưu tầm trong nhiều năm, giờ đây một phần trong số đó được chủ Tiệm sắp đặt tại khắp các vị trí khiến không gian cà phê thêm phần sâu lắng, thôi thúc cảm giác tìm hiểu khám phá, say mê thưởng lãm. Có lẽ đó cũng là một phần lý do để nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp lần lượt xây dựng mô hình cà phê Hai Lúa và Tiệm cà phê Xứ Nam Kỳ.

Tiệm cà phê Xứ Nam Kỳ là điểm gặp gỡ, tìm hiểu khám phá về nghệ thuật, điện ảnh và là nơi sinh viên Khoa Báo chí có thể thưởng lãm các tác phẩn báo chí xưa

Năm 2018, anh Hiệp nhận danh hiệu kỷ lục Bộ sưu tập Programme – Poster film chiếu rạp và các tư liệu, hiện vật về Cải lương Việt Nam (giai đoạn trước năm 1975) nhiều nhất. Anh tìm được và lưu trữ cả tấm poster phim đầu tiên của điện ảnh Việt Nam là: Trận Phong Ba. Bộ phim này có 6 tài tử Sài Gòn quay ở Hồng Kông. Ngay cả viện phim quốc gia cũng không có và chưa bao giờ được thấy poster này trước đây.

Người sở hữu các tờ báo quý hiếm của Nam Bộ

Nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp bên không gian trưng bày các ấn phẩm báo chí đặc biệt

Nhà sưu tầm sở hữu đa dạng các vật phẩm, trong đó phải kể đến các tờ báo quý. Anh bắt đầu sưu tầm báo chí từ năm 2010, sau chuyến tham dự triển lãm Ngàn năm Thăng Long, gặp gỡ với các nhà sưu tầm báo chí tại Hà Nội (thời điểm này nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp chỉ đang chuyên sưu tầm về lĩnh vực điện ảnh, âm nhạc); đã vô cùng thích thú, và quyết tâm khi về Thành phố Hồ Chí Minh phải tìm lại cho được các tờ báo từng có mặt trên mảnh đất này vào những thời khắc lịch sử.

Hiện nay, gia tài của anh Hiệp có khoảng 1.000 tờ báo đặc biệt. Riêng bộ sưu tầm nhật báo Sài Gòn xưa cũng hơn 100 đầu báo và sở hữu gần như đầy đủ những tờ báo đầu tiên ở vùng đất phương Nam.

Với tờ Gia Định Báo - tờ báo đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ của Việt Nam, nhà sưu tầm đã dành khoảng 10 năm mới có duyên sở hữu. Số báo anh đang giữ ra mắt ngày 2/9/1890.

Cầm trên tay tờ Gia Định Báo, nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp vô cùng trân quý, biết ơn và tự hào

Bên cạnh Gia Định Báo, anh còn giữ tờ Lục Tỉnh Tân Văn - một trong những tờ báo đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ với tiêu đề được viết bằng cả chữ quốc ngữ lẫn chữ Hán. Tờ mà anh Huỳnh Minh Hiệp đang giữ được xuất bản năm 1938 mà ngay cả Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh cũng chỉ có bản photocopy.

Chữ duyên giúp anh sở hữu những tờ báo quý hiếm một cách rất đặc biệt. Như tờ Tiếng Dân, số 665 ra ngày 7-2-1934, anh được TS.Trần Đình Hằng - Phân viện Trưởng Phân viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam, tặng. Đây là tờ báo cách mạng có giá trị lịch sử rất lớn do cụ Huỳnh Thúc Kháng làm chủ nhiệm, kiêm chủ biên.

Tờ Tiếng Dân hoạt động từ năm 1927-1943

Tờ Việt Thanh số xuất bản ngày 23-7-1954 với những bài viết tường thuật về lễ ký kết Hiệp định Geneve; Phụ nữ Tân văn - một trong những tờ báo dành cho nữ giới đầu tiên ở Sài Gòn hiện cũng có mặt trong bộ sưu tầm của anh.

Tờ Việt Thanh xuất bản ngày 23/7/1954 tường thuật toàn bộ Lễ Ký Kết Hiệp Định Geneve ngày 21/7/1954

Trung Lập - Văn Minh là 2 trong số những tờ báo hiếm của Sài Gòn có tuổi đời 98 năm (1927)

Đuốc Nhà Nam 1932

Tờ báo cuối cùng của chính quyền Sài Gòn cũ (30/04/1975)

Thông tấn xã Giải phóng - Chi nhánh miền Tây Nam Bộ năm 1964

2 tờ kỷ niệm ngày đại thắng 30/4 là Sài Gòn Giải Phóng và Giải Phóng năm 1976

Xuân Ất Mão 1975 - Báo Quật Cường; Xuân Bính Thìn 1976 - Báo Lao động mới

Gần 30 năm trôi qua, với 6 kỷ lục (4 kỷ lục Việt Nam và 2 kỷ lục người Việt toàn cầu). Gần đây nhất, anh Hiệp được bình chọn vào danh sách 100 Nhân vật vì sự nghiệp phát triển Asian.

Trong tương lai gần, gia chủ của “khối gia tài” vật phẩm quý có dự định xây dựng bảo tàng riêng để có thể lưu giữ lại tất cả những tinh hoa văn hóa, dấu ấn nhiều giai thoại lịch sử nền nghệ thuật, điện ảnh, báo chí; dù trước đó Cục Di sản văn hóa đã cho phép, nhưng hiện tại anh muốn duy trì quán cà phê để có thể cùng các anh em bạn bè xa gần tận hưởng không gian, chia sẻ và trải nghiệm.

Hành trình 30 năm tìm kiếm giá trị tinh thần, điều khiến anh trăn trở nhiều nhất đó là sự gìn giữ. Anh mong giới trẻ có tinh thần xây dựng ý thức bảo tồn và lưu trữ, để văn hoá không bị mai một trong sự kế thừa và phát triển.