Trong Kết luận số 1935/KL-TTCP của Thanh tra Chính phủ, Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại 379 (nay là Công ty CP Đầu tư 379 - địa chỉ tại đường Nguyễn Doãn Địch, phường Trần Nguyên Hãn, TP. Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang; người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Văn Tuyển) được “gọi tên” hàng loạt sai phạm rất bất thường tại nhiều dự án.
Cụ thể, dự án Khu dân cư số 4, trên tuyến đường 295B, xã Tân Mỹ, thành phố Bắc Giang do Công ty CP Đầu tư 379 làm chủ đầu tư. Dự án được UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt tại Quyết định số 310/QĐ- UBND ngày 31/5/2016, điều chỉnh tại Quyết định số 441/QĐ-UBND ngày 28/7/2017. Quy mô: đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật đô thị trên diện tích 6,56 ha; tổng mức đầu tư gần 73 tỷ đồng. Nguồn vốn: Vốn tự có của doanh nghiệp 30%, huy động hợp pháp khác 70%; hoàn thành 30/4/2018.
UBND tỉnh có Quyết định số 93/QĐ-UBND ngày 21/01/2015 phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và điều chỉnh quy hoạch chi tiết 2 lần, lần cuối tại Quyết định số 1911/QĐ-UBND ngày 15/11/2017 khi chưa tổ chức quy hoạch phân khu làm cơ sở lập quy hoạch chỉ tiết, xác định dự án đầu tư xây dựng, vi phạm Khoản 2, Điều 19 Luật Quy hoạch đô thị 2009, Khoản 2, Điều 14 Nghị định số 37/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 của Chính phủ về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị.
Về công tác đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư: Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại 379 (nay là Công ty CP Đầu tư 379) là đơn vị duy nhất tham gia và trúng sơ tuyển. UBND tỉnh Bắc Giang có Quyết định số 151/QĐ-UBND ngày 29/01/2016, phê duyệt Công ty CP Đầu tư 379 là Chủ đầu tư dự án. Tuy nhiên, việc đánh giá hồ sơ đề xuất chưa làm rõ mức độ đáp ứng yêu cầu đối với thiết bị thi công chủ yếu đi thuê khi thiếu tài liệu chứng minh.
Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB): Tổng diện tích đất đã thu hồi GPMB, bàn giao là 5,35/6,56 ha, số tiền đã bồi thường hơn 15 tỷ đồng/5 đợt do Công ty chi trả. Tiến độ thực hiện chậm 21 tháng so với kế hoạch đã phê duyệt. Nguyên nhân do liên quan đến các hộ dân không đồng thuận với phương án bồi thường hỗ trợ.
Trung tâm Phát triển Quỹ đất và Cụm công nghiệp đã tự ý tính bồi thường cho các hộ có vật kiến trúc, cây lâu năm trồng trên đất lúa, đất trồng cây hàng năm là không đúng với quy định tại Điều 57, Điều 92 Luật Đất đai năm 2013 và Điều 25 Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014.
Việc giao đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất: UBND tỉnh có Quyết định số 596/QĐ-UBND ngày 12/9/2017 về giao đất cho Công ty cổ phần đầu tư 379 thực hiện dự án là 53.894, 2m2, trong đó, giao có thu tiền sử dụng đất là 24.170,5m2; giao không thu tiền là 29.723,7m2. UBND tỉnh giao đất cho Chủ đầu tư dự án không thông qua hình thức đấu giá, do khu đất thực hiện dự án chưa được giải phóng mặt bằng, không đủ điều kiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại Khoản 1, Điều 119 Luật Đất đai năm 2013. Nhà đầu tư đã ứng tiền để GPMB.
Căn cứ Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết phương pháp định giá đất; UBND tỉnh Bắc Giang có Quyết định số 855/QĐ-UBND ngày 04/12/2017 phê duyệt tiền sử dụng đất phải nộp là hơn 95 tỷ đồng, Công ty này đã nộp đủ vào Ngân sách Nhà nước.
Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ kết luận, việc tính chi phí lãi vay không đúng theo quy định tại Khoản 2, Điều l6 Nghị định số 11/2013/NĐ-CP ngày 14/01/2013 của Chính phủ; Khoản 1, Điều 3 Nghị định số 32/2015/NĐ-CP ngày 25/3/2015 của Chính phủ; Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết phương pháp định giá đất, dẫn đến tiền sử dụng đất của dự án xác định lại phải nộp là hơn 96 tỷ đồng, tăng so với số tiền đã được phê duyệt là hơn 532 triệu đồng.
Việc thi công dự án có những vấn đề nghiêm trọng. Về công tác quản lý chất lượng: Công tác tư vấn giám sát gói thầu xây lắp được giao cho Ban QLDA Đầu tư xây dựng số 1 thành phố Bắc Giang thực hiện. Tuy nhiên, 06/06 nhân sự tham gia đang thực hiện tư vẫn giám sát cho Dự án Khu số 3; Khu số 6, 7; Dự án Khu đô thị mới Đồng Cửa 2, TP Bắc Giang.
Công tác quản lý chất lượng thi công: Hệ thống quản lý chất lượng dự án chưa đầy đủ; không kiểm tra, đánh giá đầy đủ trước khi chấp thuận vật liệu nguồn, phòng thí nghiệm và trạm trộn bê tông nhựa; thực hiện không đầy đủ công tác kiểm soát chất lượng nhựa đường theo Chỉ thị 13/CT-BGTVT ngày 08/8/2013 và Thông tư 27/2014/T1-BGTVT ngày 28/7/2014 của Bộ GTVT; hồ sơ quản lý khối lượng đồ thải thiếu xác nhận vận chuyên ở đầu đi và đầu đến.
Công tác quản lý chi phí kiểm tra dự toán xây dựng công trình đã được phê duyệt hơn 40,3 tỷ đồng, giá trị phê duyệt không đúng hơn 1 tỷ đồng do giảm khối lượng tính thừa: Vỉa hè, khối lượng ván khuôn rãnh biên không thi công, khối lượng đào móng cống, khối lượng cáp điện ngầm; giảm đơn giá vật liệu đá, giá bó vỉa, giá cầu kiện công lẫy theo hóa đơn thực tế; giảm chi phí chung theo tý lệ quy định.
Tiến độ thi công xây lắp được UBND thành phố Bắc Giang phê duyệt thực hiện xong trong tháng 4/2018. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, các hạng mục xây lắp thi công ước đạt 90%, chậm khoảng 6 tháng.
Công ty CP Đầu tư 379 là một trong những nhà thầu lớn bậc nhất tỉnh Bắc Giang, trúng và thi công hàng loạt dự án lớn với nhiều tai tiếng sai phạm được các cơ quan chức năng chỉ rõ.
Tiếp nhận ý kiến từ Thanh tra, mới đây UBND tỉnh Bắc Giang đã có Công văn hỏa tốc số 4205/UBND-KTN về việc thực hiện Kết luận số 1935/KL-TTCP ngày 11/6/2020 của Thanh tra Chính phủ, yêu cầu các sở, cơ quan, UBND các huyện thành phố báo cáo kết quả thực hiện Kết luận số 1935/KL-TTCP tính đến thời điểm 15/8/2022, gửi về Sở Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 10/9/2022.
UBND tỉnh Bắc Giang giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, tham mưu UBND tỉnh báo cáo kết quả thực hiện Kết luận số 1935 của Thanh tra Chính phủ xong trước ngày 10/9/2022. Yêu cầu nêu rõ tổng số nội dung cần thực hiện; số lượng các nội dung đã thực hiện xong, số lượng các nội dung chưa thực hiện xong, đang thực hiện, cụ thể từng nhiệm vụ; đối với các nội dung khó chưa thể hoàn thành ngay thì chỉ đạo các ngành tham mưu giải pháp để tiếp tục thực hiện đồng thời chuẩn bị Báo cáo kiểm điểm của tập thể UBND tỉnh Bắc Giang qua các thời kỳ liên quan đến việc thực hiện Kết luận số 1935/KL-TTCP ngày 06/11/2020 của Thanh tra Chính phủ, hoàn thành gửi UBND tỉnh để tổ chức Hội nghị kiểm điểm trước ngày 20/9/2022.
Trong việc quản lý quỹ bảo trì chung cư, theo phản ánh của Báo điện tử Thanh tra, Công ty CP Đầu tư 379 cũng tiếp tục phớt lờ các quy định của pháp luật hiện hành. Cụ thể, qua thanh tra công tác quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư tại nhà chung cư N01 thuộc Dự án nhà ở xã hội khu dân cư số 3 (phường Trần Nguyên Hãn, TP. Bắc Giang) do Công ty CP Đầu tư 379 làm chủ đầu tư, Thanh tra Bộ Xây dựng đã chỉ ra nhiều tồn tại, vi phạm.
Tại Kết luận thanh tra số 45/KL-TTr, Thanh tra Bộ Xây dựng cũng đã chỉ ra những tồn tại, vi phạm như: Chủ đầu tư không ghi về thông tin tài khoản kinh phí bảo trì trong các hợp đồng mua bán căn hộ chung cư ký với khách hàng, vi phạm khoản 2, Điều 36 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ.
Chủ đầu tư mở tài khoản và gửi kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhưng không có kỳ hạn, vi phạm khoản 1, Điều 36 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ. Chủ đầu tư không đóng 2% giá trị phần diện tích của 04 ki ốt mà chủ đầu tư giữ lại vào tài khoản kinh phí bảo trì, vi phạm điểm b, khoản 1, Điều 108 Luật Nhà ở năm 2014.
Chủ đầu tư bàn giao kinh phí bảo trì chậm khoảng 3 tháng (lần 1) và 14 tháng (lần 2), bàn giao không đầy đủ lãi suất tiền gửi cho ban quản trị tòa nhà, vi phạm khoản 1, Điều 109 Luật Nhà ở năm 2014.
Việc ban quản trị lập kế hoạch bảo trì hằng năm không đầy đủ nội dung theo quy định là thực hiện chưa đúng khoản 4 Điều 33 Quy chế Quản lý, sử dụng nhà chung cư ban hành kèm theo Thông tư số 02/2016/TT-BXD ngày 15/02/2016 của Bộ Xây dựng. Trách nhiệm thuộc Ban quản trị tòa nhà.
Chưa hết, theo thông tin phản ánh trên Báo Tuổi trẻ Thủ đô, cũng trên địa bàn TP. Bắc Giang, Chi cục Quản lý đường bộ I.5 đã có văn bản về việc xử lý vi phạm của Công ty CP Đầu tư 379 tại Km116+306 trái tuyến QL.1 phường Dĩnh Kế, TP. Bắc Giang.
Theo văn bản số 194/CCQLĐBI.5 được ký bởi Chỉ cục trưởng Đặng Đình Quang, tại Km116+306 trái tuyến QL.1 thuộc địa phận phường Dĩnh Kế, TP. Bắc Giang, đối tượng vi phạm là Công ty Cổ phần Đầu tư 379 đã có hành vi vi phạm: Thi công công trình trong phạm vi đất dành cho đường bộ không có giấy phép thi công, tại Km116+306 trái tuyến QL.1, vi phạm quy định tại Điểm b, Khoản 4, Điều 12 Nghị định só 100/2019/NĐ-CP.
Ngày 4/3/2022, Chi cục Quản lý đường bộ I.5 phối hợp cùng Công ty CP Đầu tư BOT Hà Nội - Bắc Giang và UBND phường Dĩnh Kế lập Biên bản vi phạm hành chính số 04090/BB-VPHC đối với Công ty CP Đầu tư 379. Cơ quan chức năng đã xử phạt Công ty CP Đầu tư 379 số tiền 12 triệu đồng và buộc Công ty CP Đầu tư 379 phải thực hiện ngay các biện pháp khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra.
Ngày 19/5/2021, Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Bắc Giang phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Phòng Cảnh sát môi trường - Công an tỉnh, Ban Quan lý dự án ĐTXD các công trình giao thông Nông nghiệp tỉnh đã tiến hành kiểm tra thực tế khu vực dự án xây dựng hệ thống tiêu thoát nước và giao thông khu A, B thuộc khu đô thị phía Nam, TP. Bắc Giang do Liên danh Công ty CP Đầu tư 379 và Công ty cổ phần - Tổng công ty cơ khí xây dựng Thăng Long làm chủ đầu tư dự án theo hình thức Hợp đồng xây dựng - Chuyển giao BT.
Tại thời điểm kiểm tra đã phát hiện Công ty CP Đầu tư 379 đang thi công đào 2 hồ tại khu vực Tổ dân phó Giáp Nguột, phường Dĩnh Kế (hồ số 2 và số 4) trên tổng số 5 hồ theo thiết kế của dự án.
Quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng ghi nhận có 2 máy xúc và (4 xe ô tô đang vận chuyền đất trong phạm vi hồ số 4 đi san lấp mặt bằng khuôn viên cây xanh (đối diện công ty Honda) nằm trong phạm vi của dự án.
Đoàn liên ngành xác nhận có việc có vận chuyển đất sét ra ngoài khu vực dự án và mang đi tiêu thụ cho các nhà máy gạch trên địa bàn tỉnh.
UBND tỉnh Bắc Giang sau đó đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Đầu tư 379 số tiền là 120 triệu đồng với các vi phạm chính là “Khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trong phạm vi diện tích đất của dự án đầu tư xây dựng công trình được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt (hạng mục hệ thống tiêu thoát nước và giao thông khu A, B thuộc Khu đô thị phía Nam thành phố Bắc Giang) nhưng sản phẩm khai thác không sử dụng để xây dựng công trình đó mà chưa được phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép khai thác đối với trường hợp khoáng sản sau khai thác đem sử dụng cho tổ chức, cá nhân khác (tổng khối lượng đất cho vận chuyển ra ngoài phạm vi của dự án khoảng 240m3)".
Công ty CP Đầu tư 379 là nhà thầu được đánh giá là lớn bậc nhất tại tỉnh Bắc Giang. Thế nhưng với hàng loạt những sai phạm như đã nêu ở trên khiến dư luận quan tâm dấy lên những nghi ngờ, liệu có hay không sự buông lỏng quản lý của các cấp chính quyền tỉnh Bắc Giang?!
P.V(T.H)