 |
| Dự thảo Luật Dân số: Đề xuất tăng thời gian nghỉ thai sản |
Bộ Y tế đang xây dựng Dự thảo Luật Dân số nhằm tạo lập hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất và hiện đại cho công tác dân số.
Theo Bộ Y tế, luật mới sẽ đóng vai trò điều phối các vấn đề dân số trong mối quan hệ hữu cơ với phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng và an ninh. Qua đó, tạo nền tảng vững chắc để đất nước phát triển nhanh, bền vững và công bằng.
5 trọng tâm lớn trong Dự thảo Luật Dân số, đó là:
Thứ nhất, quyền sinh sản và duy trì mức sinh thay thế
Dự thảo khẳng định quyền tự quyết của các cặp vợ chồng, cá nhân về việc sinh con – bao gồm thời điểm, số lượng và khoảng cách giữa các lần sinh. Đây là điểm mới so với Pháp lệnh Dân số năm 2003 (sửa đổi 2008).
Bên cạnh đó, lao động nữ sinh con thứ hai sẽ được nghỉ thai sản 7 tháng thay vì 6 tháng hiện nay, nếu đề xuất sửa đổi khoản 1 Điều 139 Bộ luật Lao động 2019 được thông qua. Đặc biệt, phụ nữ sinh đủ hai con ở các khu công nghiệp, chế xuất hoặc nơi có mức sinh thấp sẽ được hưởng chính sách ưu đãi về nhà ở xã hội.
Thứ hai, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh
Dự thảo nhấn mạnh cấm tuyệt đối mọi hành vi lựa chọn giới tính thai nhi. Chính phủ sẽ công bố định kỳ dữ liệu về mất cân bằng giới tính và tăng mức xử phạt hành chính lên tới 100 triệu đồng nhằm răn đe.
Đồng thời, công tác truyền thông sẽ tập trung vào việc nâng cao vai trò phụ nữ, xóa bỏ định kiến giới và chấm dứt tư tưởng trọng nam khinh nữ.
Thứ 3, thích ứng với già hóa dân số
Luật đề xuất xây dựng mạng lưới chăm sóc người cao tuổi từ gia đình, cộng đồng đến các cơ sở chuyên biệt. Ngoài ra, Nhà nước sẽ hỗ trợ đào tạo nhân lực lão khoa, cấp học bổng và hỗ trợ học phí. Những người cao tuổi chưa có bảo hiểm y tế cũng sẽ được hỗ trợ mua thẻ.
Thứ tư, nâng cao chất lượng dân số
Một trong những điểm nhấn quan trọng là việc khuyến khích tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân, đặc biệt tại các vùng khó khăn. Dự thảo quy định rõ ràng về việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh, với sự hỗ trợ của Nhà nước cho những người có hoàn cảnh đặc biệt.
Thứ năm, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan
Luật Dân số mới cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều điều khoản trong các luật liên quan như Luật Xử lý vi phạm hành chính, Bộ luật Lao động, Luật Nhà ở, Luật Bảo hiểm y tế... nhằm đảm bảo tính nhất quán và khả thi trong thực thi.
Hiện Bộ Y tế đang lấy ý kiến rộng rãi từ các chuyên gia và nhân dân để hoàn thiện dự thảo trước khi trình Quốc hội. Đây là cơ hội để toàn xã hội cùng góp tiếng nói xây dựng một chính sách dân số phù hợp, nhân văn và bắt nhịp với yêu cầu phát triển.
