Du lịch Châu Thành, Bến Tre : quyết tâm làm nên “Đồng Khởi mới”

Huyện Châu Thành, Bến Tre cách TP.HCM 79km, ngay dưới chân cầu Rạch Miễu. Giao thông thủy, bộ đều thuận lợi, nối kết với các vùng phụ cận như Mỹ Tho (Tiền Giang); thành phố Bến Tre; các huyện Chợ Lách, Mỏ Cày… với cầu và phà Rạch Miễu; các quốc lộ 60, 57; đường nông thôn sạch đẹp. Ngoài các xã trên cù lao An Hòa và cù lao Minh, Châu Thành còn có cồn Phụng (xã Tân Thạnh), cồn Qui (xã Quới Sơn). Đường thủy có sông Tiền, sông Hàm Luông và kênh, rạch chằng chịt.

Giống nhiều địa phương khác, huyện Châu Thành cũng nôn nóng, muốn phát triển du lịch thành mũi nhọn. Anh em bức xúc vì du lịch cứ "ạch đụi", khách nhiều mà tiền chẳng được bao nhiêu. Loay hoay tìm lối đi riêng, nghe chỗ nào hay là tới tham quan nhưng chưa có mô hình thuyết phục. Tư vấn chào mời tiếp thị đủ kiểu nhưng cứ ngờ ngợ.

Bí thư kiêm Chủ tịch huyện Dương Văn Phúc và lãnh đạo huyên đau đáu câu hỏi “Châu Thành có nên làm du lịch nữa hay không? Nếu có thì làm như thế nào? Cứ làng nhàng như hiện nay thì nên dẹp bớt”. Để có câu trả lời chính xác, cần những chuyên gia tư vấn thực tiễn. Họ được chọn vì cách tiếp cận vấn đề rất khác, có mô hình hiệu quả, dám bảo hành dự án. Nhóm đi xe đò, ngủ nhà dân, dùng xe gắn máy thực địa.

“Bụt nhà không thiêng”

Châu Thành chiếm 9,5% diện tích Bến Tre (224,82/2.360 km2) và 12,3% dân số (160.000/1.300.000 người). Năm 2019, du lịch Châu Thành chiếm 20,8% tổng doanh thu (372,680/1.791 tỷ đồng); hơn 90% tổng lượt khách (1.064.800/1.182.000 khách); hơn 72,2% tổng lượt khách quốc tế (575.000/796.186 người).

So với Tây Nam Bộ, lượng khách quốc tế đến Châu Thành nhiều hơn 11/13 tỉnh thành; chỉ xếp sau Tiền Giang 850.293 người, Bến Tre 796.000 người; nhưng tổng doanh thu chưa tương xứng.

Bến Tre dẫn đầu Tây Nam bộ về doanh thu đầu khách 1.515.000 đồng/người, trong khi Châu Thành chỉ đạt 350.263 đồng/người; bằng Vĩnh Long (350.000), Long An (349.000); cao hơn Trà Vinh (326.000), Đồng Tháp (269.000). Nếu doanh thu đầu khách Châu Thành bằng Bến Tre, doanh thu du lịch 2019 của huyện là 1.613.172.000.000 đồng.

Dừa Châu Thành chiếm 11,3% toàn tỉnh (8.050/71.129ha) và 4,6% cả nước (175.000ha). Các cơ sở sản xuất sản phẩm và thủ công mỹ nghệ dừa chiếm trên 90% Bến Tre. Ẩm thực dừa cực kỳ phong phú, có nhiều làng nghề. Cây ăn trái chiếm 27,5% toàn tỉnh (7.700/28.000ha), nhà nào cũng vườn rộng, cây trái trĩu cành; nhiều chùa, đình, chợ và nhà cổ.

Châu Thành là căn cứ kháng chiến của Thành Đoàn TP.HCM. Toà thánh Tiên Thiên Cao Đài (xã Tiên Thủy), kiến trúc hòa hợp Đông Tây sắc sảo, tinh tế. Xã Phước Thạnh có khu di tích và mộ anh hùng liệt sĩ Trần Văn Ơn, cựu học sinh trường Petrus Ký (trường Lê Hồng Phong, TP.HCM ngày nay); có khu mộ Tổ Đạo Dừa (Vừa) Nguyễn Thành Nam, kiến trúc lạ, đậm bản sắc văn hóa với nhiều thông tin bất ngờ do các đệ tử và em ruột ông cung cấp.

Xã Tân Thạnh có Lê Văn Thức, nhân vật chính trong bức ảnh lịch sử “Mẹ con ngày gặp lại” (Vui sao nước mắt lại trào) của nghệ sĩ Lâm Hồng Long (giải thưởng Hồ Chí Minh 1996) chụp đoàn 36 tử tù từ Côn Đảo gặp lại người thân lúc 10 giờ ngày 5/5/1975 tại bến Rạch Dừa, Vũng Tàu. Người sĩ quan điệp báo, tử tù năm xưa giờ vui thú điền viên bên cháu con, vẫn dí dỏm với nhiều chuyện kỳ thú.

Các đường nông thôn mới, rợp bóng cây, đẹp hơn tranh vẽ, rất lý tưởng để để đạp xe, trekking. Ngoài tàu, thuyền; Châu Thành còn có xe ngựa, xe lam. Làng ẩm thực Quê Dừa (xã An Khánh) thơ mộng bên sông Tiền với bộ thực đơn 180 món, đủ sức đáp ứng những khách khó tính nhất…

Lưu trú cao cấp có Forever Green (xã Phú Túc). Các homestay Quốc Phương (xã Phú Túc) sạch đẹp, tiện nghi. Xã Thành Triệu có các homestay Về Nhà, Nghênh Xuân, điểm checkin độc đáo. Cocland Gardenstay, loại hình lưu trú mới, giữa vườn cây, vườn rau, có hồ bơi lịch lãm…

Tài nguyên phong phú nhưng ít ai biết rành rẽ, bởi tâm lý “Bụt nhà không thiêng”. Chưa kể phải trả giá cho những cách làm chủ quan trước đây. Nhóm chuyên gia khẳng định “Du lịch Châu Thành thừa sức phát triển, NẾU MUỐN”.

Những chuyển động tích cực

Khó khăn của du lịch Châu Thành không phải là điệp khúc “Nhân lực thiếu và yếu, tài chính eo hẹp, giao thông trắc trở”. Khó nhất là chung sức, đồng lòng, hợp lực “vượt qua chính mình”.

Nói bao giờ cũng dễ hơn làm. “Lời thật mất lòng” nhưng làm thật còn mất nhiều thứ vì đụng chạm lợi ích. Chỉ cần một trong tam gia (nhà nước, nhà dân, nhà tư vấn) có vấn đề là thất bại, phải làm triệt để như đồng khởi năm xưa. Toàn bộ hệ thống chính trị đến từng người dân cùng nhập cuộc với tâm thế chủ động. Từ bỏ thói quen thích nghe những lời tụng ca có cánh. Chống tư tưởng tự tôn hay tự ti thái quá.

Cùng với các buổi trao đổi giữa tam gia về du lịch trong điều kiện bình thường mới, thảo luận về tiềm năng, thế mạnh – yếu địa phương, giới thiệu các mô hình chuẩn thực tế; là tham quan tìm hiểu, gặp gỡ các chủ nhân điển hình. Học cả thành công để vận dụng và thất bại để tránh.

“Muốn phát triển du lịch phải bớt nhậu và hạn chế tiếng ồn”. Đoạn tuyệt với những thói quen xấu như “dùng nước chấm chung”, “dùng đũa muỗng riêng lấy đồ ăn chung”, “gắp đồ ăn cho khách”, vừa ăn vừa xem ca nhạc. Bàn ăn có thực đơn để khách tính bụng và nhớ món ngon lần sau ăn tiếp. Thực phẩm ưu tiên cây nhà lá vườn, đảm bảo vệ sinh, thực dưỡng.

Vận dụng sáng tạo dừa để thiết kế chỗ ở, đồ gia dụng, bàn ghế đến hàng lưu niệm. Tranh trang trí trong các doanh nghiệp, cơ quan; ít nhất có ½ là điểm đến Châu Thành; nửa còn lại là Bến Tre, cả nước, quốc tế. Lập các bảng thông tin, chỉ dẫn điểm đến tại giao lộ trung tâm Bến Tre, Mỹ Tho. Chỉnh sửa và hoàn thiện thông tin các điểm đến trên Google.

Tổ chức các cuộc thi làm đẹp đường làng, vườn nhà; chọn và đặt tên món ngon Châu Thành. Mở cuộc vận động “Xây và vượt các điển hình” từng lĩnh vực, tiến tới tổ chức giải Maraton “Dừa Đồng Khởi”, thành lập bảo tàng “Dừa Việt”… Xây dựng Châu Thành thành trọng điểm du lịch cộng đồng phía Nam.

Xuân Canh Tý 1960, Bến Tre làm Đồng Khởi chấn động thế giới. Mùa Xuân Tân Sửu 2021, Châu Thành Bến Tre đang quyết chí làm tiếp “Đồng Khởi mới”, tạo đột phá phát triển du lịch bền vững. Cuộc chiến mới đang bắt đầu!

Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Lửa Việt Tours