Trong bối cảnh nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, cuộc đối thoại giữa 28 doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thép không gỉ và Bộ Khoa học và Công nghệ (KHCN) đã trở thành tâm điểm tranh luận. Cuộc họp diễn ra vào ngày 13.7 vừa qua, trong đó các doanh nghiệp đã đề nghị sửa đổi hoặc bãi bỏ Quy chuẩn 20:2019 (QCVN 20:2019) liên quan đến sản xuất và kinh doanh thép không gỉ.
Theo báo cáo được trình lên Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, sau cuộc đối thoại, Bộ KHCN đã tổ chức một loạt các cuộc họp nhằm thảo gỡ các bất cập của QCVN 20:2019. Tuy nhiên, doanh nghiệp bày tỏ sự không hài lòng với báo cáo này, cho rằng nó "chưa phản ánh đúng đắn toàn bộ" các vấn đề được nêu ra trong cuộc làm việc.
Theo đó, trong bản báo cáo gửi Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ KHCN chỉ tập trung vào hai nội dung: đối tượng doanh nghiệp phản ánh QCVN 20 gây khó khăn cho sản xuất và cạnh tranh, cũng như đề xuất Bộ KHCN cần đánh giá tác động của việc áp dụng QCVN 20 lên doanh nghiệp.
Tuy nhiên, theo quan điểm của các doanh nghiệp, báo cáo này đã không đủ chi tiết và chưa thể hiện đầy đủ những câu hỏi, ý kiến mà họ đã đưa ra trong cuộc đối thoại. Các doanh nghiệp nhấn mạnh rằng QCVN 20:2019 đang tạo ra nhiều hạn chế, khiến cho sản phẩm của họ không thể cạnh tranh với hàng nhập khẩu từ nước ngoài. Đồng thời, họ cho rằng việc Bộ KHCN chỉ tập trung vào đánh giá tác động thay vì thực sự giải quyết vấn đề cũng là một điểm đáng bất mãn.
Một điểm gây tranh cãi lớn là việc QCVN 20:2019 bị cho là cản trở quyền lựa chọn của người tiêu dùng. Các doanh nghiệp lý giải rằng mặc dù Bộ KHCN khẳng định quy định này bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhưng thực tế là nó hạn chế khả năng mua sản phẩm thép không gỉ giá rẻ, phù hợp với người tiêu dùng và cạnh tranh công bằng trên thị trường.
Các doanh nghiệp cũng phản ánh rằng quy định về việc đặt thép không gỉ vào diện hàng hóa nhóm 2 phải quản lý đã không tương xứng với tính an toàn của sản phẩm này. Họ cho rằng quy định này đang xâm phạm quyền tự do lựa chọn của người tiêu dùng, không phản ánh mục tiêu bảo vệ quyền lợi của họ.
Trong khi Bộ KHCN thảo luận về việc áp dụng QCVN 20:2019 để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, các doanh nghiệp lại đưa ra ví dụ về việc nhiều quốc gia ở châu Âu, châu Mỹ và châu Á vẫn nhập khẩu và phân phối sản phẩm này một cách bình thường.
Trước tình hình này, 28 doanh nghiệp đã đề nghị Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chỉ đạo Bộ KHCN tiến hành bãi bỏ hoặc sửa đổi QCVN 20:2019 liên quan đến thép không gỉ. Họ kỳ vọng rằng việc này sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp cải tiến sản phẩm, tạo sự cân đối về cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng một cách hợp lý.
Vũ Quý