Thứ bảy 19/07/2025 06:41
Hotline: 024.355.63.010
Thương hiệu

Doanh nghiệp nhà nước “lỗi thời” trong thời kỳ mới?

31/03/2021 17:34
Các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp nhà nước (DNNN) trong thời kỳ hiện tại có nhiều hạn chế cần phải được tháo gỡ từ nhiều hướng như: xây dựng hệ thống cơ chế, chính sách theo hướng đổi mới quản lý của chủ sở hữu, tạo điều kiện cho DNNN được hoạt đ
Doanh nghiệp nhà nước “lỗi thời” trong thời kỳ mới?

Ngày 31/3, tại Viện Kinh tế Việt Nam diễn ra Hội thảo Giải pháp quản trị tài chính và đầu tư nhằm nâng cao vai trò chủ đạo của DNNN trong phát triển kinh tế.

Tại hội thảo, các chuyên gia đã chia sẻ, đóng góp quan điểm về các giải pháp thực hiện hiệu quả chỉ đạo của Chính phủ trong việc quản trị tài chính và đầu tư, đặc biệt là chính sách hỗ trợ về tài chính nhằm thúc đẩy doanh nghiệp triển khai các hoạt động đổi mới công nghệ và cải thiện năng lực quản trị trong bối cảnh quốc tế và khu vực có nhiều biến động phức tạp.

Trong những năm qua, DNNN có bước phát triển vượt bậc, góp phần thực hiện vai trò chủ đạo của nền kinh tế, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, khẳng định vai trò then chốt và là lực lượng vật chất quan trọng của quốc gia.

Với quá trình đẩy mạnh cổ phần hóa, số lượng DNNN giảm dần, chiếm tỷ trọng thấp về số lượng trong toàn bộ khu vực doanh nghiệp. Tuy nhiên, vẫn nắm giữ nguồn lực lớn về vốn, tài sản, tạo nguồn doanh thu và đóng góp đáng kể cho ngân sách Nhà nước.

Mặc dù hiện nay số lượng DNNN không lớn, chỉ chiếm khoảng 0,07% số doanh nghiệp cả nước, nhưng đóng góp tới 7% tổng tài sản, 10% tổng vốn các doanh nghiệp trên thị trường và 30% GDP, chưa kể tới đóng góp về lao động, việc làm và vai trò điều tiết, ổn định thị trường khi có bất ổn, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, quốc phòng - an ninh...

Tuy nhiên, sự phát triển khu vực DNNN đã và đang đặt ra không ít vấn đề như: Hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của DNNN còn hạn chế, chưa tương xứng với nguồn lực nắm giữ. Bên cạnh đó cơ chế quản trị doanh nghiệp còn chậm đổi mới, không phù hợp với thông lệ, tính công khai, tính minh bạch còn hạn chế, sử dụng vốn trong DNNN còn yếu kém; việc ứng dụng công nghệ tiên tiến còn hạn chế. Bên cạnh đó, thời điểm này, phần lớn doanh nghiệp công nghiệp Việt Nam vẫn đang sử dụng công nghệ tụt hậu so với mức trung bình của thế giới từ 2 đến 3 thế hệ.

Ngày 31/3, tại Viện Kinh tế Việt Nam diễn ra Hội thảo Giải pháp quản trị tài chính và đầu tư nhằm nâng cao vai trò chủ đạo của DNNN trong phát triển kinh tế.

Tại hội thảo, các chuyên gia đã chia sẻ, đóng góp quan điểm về các giải pháp thực hiện hiệu quả chỉ đạo của Chính phủ trong việc quản trị tài chính và đầu tư, đặc biệt là chính sách hỗ trợ về tài chính nhằm thúc đẩy doanh nghiệp triển khai các hoạt động đổi mới công nghệ và cải thiện năng lực quản trị trong bối cảnh quốc tế và khu vực có nhiều biến động phức tạp.

Trong những năm qua, DNNN có bước phát triển vượt bậc, góp phần thực hiện vai trò chủ đạo của nền kinh tế, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, khẳng định vai trò then chốt và là lực lượng vật chất quan trọng của quốc gia.

Doanh nghiệp nhà nước “lỗi thời” trong thời kỳ mới?

Các đại biểu tham dự hội thảo.

Với quá trình đẩy mạnh cổ phần hóa, số lượng DNNN giảm dần, chiếm tỷ trọng thấp về số lượng trong toàn bộ khu vực doanh nghiệp. Tuy nhiên, vẫn nắm giữ nguồn lực lớn về vốn, tài sản, tạo nguồn doanh thu và đóng góp đáng kể cho ngân sách Nhà nước.

Mặc dù hiện nay số lượng DNNN không lớn, chỉ chiếm khoảng 0,07% số doanh nghiệp cả nước, nhưng đóng góp tới 7% tổng tài sản, 10% tổng vốn các doanh nghiệp trên thị trường và 30% GDP, chưa kể tới đóng góp về lao động, việc làm và vai trò điều tiết, ổn định thị trường khi có bất ổn, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, quốc phòng - an ninh...

Tuy nhiên, sự phát triển khu vực DNNN đã và đang đặt ra không ít vấn đề như: Hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của DNNN còn hạn chế, chưa tương xứng với nguồn lực nắm giữ. Bên cạnh đó cơ chế quản trị doanh nghiệp còn chậm đổi mới, không phù hợp với thông lệ, tính công khai, tính minh bạch còn hạn chế, sử dụng vốn trong DNNN còn yếu kém; việc ứng dụng công nghệ tiên tiến còn hạn chế. Bên cạnh đó, thời điểm này, phần lớn doanh nghiệp công nghiệp Việt Nam vẫn đang sử dụng công nghệ tụt hậu so với mức trung bình của thế giới từ 2 đến 3 thế hệ.

Doanh nghiệp nhà nước “lỗi thời” trong thời kỳ mới?

PGS. TS Hồ Sĩ Hùng - Phó chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Tại hội thảo, PGS. TS Hồ Sĩ Hùng - Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhận định, việc quản lý các DNNN đã có luật và các nghị định nhưng nhìn chung vẫn còn lồng ghép sự quản lý của các bộ, ngành, cơ quan chức năng. Cơ chế quản lý đầu tư của khối tư nhân có nhiều tiến bộ và hiệu quả hơn so với khối DNNN. Lấy ví dụ, ông Hùng cho rằng, Tập đoàn Sun Group xây dựng Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn trong khoảng 3 năm nhưng việc xây dựng nhà ga T3 Tân Sơn Nhất thì mất đến vài tháng mới xong được chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, nếu xét về kinh nghiệm thì tập đoàn Sun Group sao bằng được Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam?

Bên cạnh đó, thực tế cho thấy, trong việc quản lý các DNNN hiện nay, một số bộ, ngành thực hiện hai hoặc nhiều chức năng và phụ thuộc vào người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo trong các đơn vị này. Vì vậy, khó có thể linh hoạt và đạt được hiệu quả như cơ chế đầu tư tư nhân.

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Đức Trung - Phó cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chỉ ra một số hạn chế và đề xuất nhiều giải pháp để tháo gỡ tình trạng này.

Một trong các hạn chế của DNNN là việc chưa phát huy hết tính chủ động trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Cụ thể, Luật số 69/2015/QH13 và các văn bản hướng dẫn thực hiện đã quy định chi tiết về quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan đại diện chủ sở hữu đối với DNNN.

Doanh nghiệp nhà nước “lỗi thời” trong thời kỳ mới?

Ông Nguyễn Đức Trung - Phó cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Tuy nhiên, trên thực tế, các quy trình, thủ tục của cơ quan đại điện chủ sở hữu thường có độ trễ nhất định, trong khi hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đòi hỏi phải đưa ra những quyết định nhanh, kịp thời để đón cơ hội đầu tư. Thứ hai, hệ thống quản lý, giám sát của một số DNNN không theo kịp với yêu câu thực tiễn, thiếu hiệu lực và kém hiệu quả, dẫn tới không ngăn ngừa và cảnh báo được các nguy cơ làm doanh nghiệp bị thua lỗ, mất vốn nhà nước.

Cũng theo ông Trung, cần tập trung xây dựng hệ thống cơ chế, chính sách theo hướng đổi mới quản lý của chủ sở hữu, tạo điều kiện cho DNNN được hoạt động bình đẳng, chủ động và cạnh tranh với các doanh nghiệp khác. Xem xét sửa đổi Luật Quản lý sử dụng vốn đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thực hiện với các định hướng đột phá, tạo sự chủ động cho các DNNN...

TS Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cũng cho rằng, trong DNNN hiện nay chỉ có người đại diện chứ không có người lãnh đạo thực sự. Trong khi ở các khu vực tư nhân, có Hội đồng quản trị, có thể quyết định tất cả mọi việc. Đây là gốc dễ của mọi vấn đề và không xử lý được 100% và phải có những bước đi cụ thể.

Trong các DNNN những năm qua, luôn cố gắng nhất có thể trong việc phân vai rõ ràng, giảm thiểu những rủi ro và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp. Ở giai đoạn hiện nay và trong tương lai, sẽ phát sinh nhiều vấn đề trong đó Nhà nước đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động của các DNNN và tư nhân.

Xuân Hinh

Tin bài khác
Ford Việt Nam lập kỷ lục doanh số nửa đầu năm 2025, dẫn đầu nhiều phân khúc

Ford Việt Nam lập kỷ lục doanh số nửa đầu năm 2025, dẫn đầu nhiều phân khúc

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Ford Việt Nam đạt doanh số 21.700 xe, tăng 23% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây cũng là nửa đầu năm có kết quả kinh doanh ấn tượng nhất trong lịch sử hoạt động của Ford tại Việt Nam. Kết quả này tiếp tục khẳng định sức hút của các dòng xe của Ford và niềm tin vững chắc của khách hàng dành cho thương hiệu.
Netflix thắng lớn nhờ "Squid Game", nâng dự báo doanh thu năm 2025

Netflix thắng lớn nhờ "Squid Game", nâng dự báo doanh thu năm 2025

Mùa cuối của loạt phim bộ đình đám “Squid Game" đã giúp Netflix vượt kỳ vọng lợi nhuận quý II/2025, và điều chỉnh tăng dự báo doanh thu năm nay lên 45,2 tỷ USD, khẳng định sức mạnh nội lực của thương hiệu.
SeABank được hai tổ chức quốc tế vinh danh, khẳng định hiệu quả quản trị, kinh doanh và đổi mới công nghệ

SeABank được hai tổ chức quốc tế vinh danh, khẳng định hiệu quả quản trị, kinh doanh và đổi mới công nghệ

SeABank vừa được Tổ chức Liên đoàn Doanh nghiệp thế giới và Tạp chí tài chính quốc tế vinh danh, khẳng định hiệu quả quản trị, kinh doanh và đổi mới công nghệ.
Casa – Tổ ấm ven biển đầu tiên của TP. Hồ Chí Minh: Tài sản truyền đời bên Bãi Sau

Casa – Tổ ấm ven biển đầu tiên của TP. Hồ Chí Minh: Tài sản truyền đời bên Bãi Sau

Với vị trí đắc địa tại trung tâm Bãi Sau – bãi tắm đẹp và sôi động bậc nhất phía Nam, phân khu Casa tại Blanca City được mệnh danh là “ngôi nhà ven biển đầu tiên của TP. Hồ Chí Minh”. Hạ tầng kết nối hoàn hảo, pháp lý sở hữu lâu dài và phong cách kiến trúc giao thoa Đông – Tây giúp Casa thành di sản đích thực, nơi phong cách sống và nghỉ dưỡng đỉnh cao được truyền lại cho nhiều thế hệ.
Trái phiếu BAC A BANK giải pháp tài chính "2 trong 1"

Trái phiếu BAC A BANK giải pháp tài chính "2 trong 1"

Với mong muốn đa dạng hóa sản phẩm đầu tư an toàn, hiệu quả và tối ưu lợi ích của khách hàng, từ ngày 4/8/2025, Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức chào bán 15 triệu trái phiếu phát hành ra công chúng lần 2 - đợt 3 với tổng giá trị chào bán 1.500 tỷ đồng.
Gần 2000 chuyên viên kinh doanh khuấy động lễ ra quân siêu dự án Capital Square Đà Nẵng

Gần 2000 chuyên viên kinh doanh khuấy động lễ ra quân siêu dự án Capital Square Đà Nẵng

Gần 2.000 chuyên viên hội tụ tại lễ ra quân Capital Square – siêu dự án bên sông Hàn, hứa hẹn kiến tạo không gian sống đẳng cấp tại Đà Nẵng.
Bùng nổ mùa hè 2025 cùng Hanoi Premium với Chương trình “Bật Vị Premium - Trọn Hè Sảng Khoái"

Bùng nổ mùa hè 2025 cùng Hanoi Premium với Chương trình “Bật Vị Premium - Trọn Hè Sảng Khoái"

Chào hè rực rỡ 2025, Bia Hanoi Premium triển khai Chương trình khuyến mại “Bật Vị Premium - Trọn Hè Sảng Khoái", mang đến cơ hội nhận ngay SH 125i, Iphone 16 Promax cùng hàng trăm nghìn giải thưởng hấp dẫn khác.
Bia Hơi Hà Nội ra mắt sản phẩm mới – KEG 1L: Khẳng định vị thế thương hiệu quốc gia

Bia Hơi Hà Nội ra mắt sản phẩm mới – KEG 1L: Khẳng định vị thế thương hiệu quốc gia

Chào mừng danh hiệu Thương hiệu Quốc gia, Bia Hơi Hà Nội giới thiệu KEG 1L – bước tiến chiến lược kết tinh giá trị truyền thống và cải tiến hiện đại, khẳng định vị thế “Bia quốc dân” trên thị trường.
Thaco Auto dẫn đầu thị trường xe khách trong 6 tháng đầu năm 2025

Thaco Auto dẫn đầu thị trường xe khách trong 6 tháng đầu năm 2025

Thaco Auto khẳng định vị thế dẫn đầu thị trường xe khách với hơn 1.200 xe bus bàn giao trong 6 tháng đầu năm 2025
Việt Nam có 16.855 sản phẩm OCOP đạt chuẩn từ 3 sao trở lên

Việt Nam có 16.855 sản phẩm OCOP đạt chuẩn từ 3 sao trở lên

Tính đến tháng 6/2025, Việt Nam đã có 16.855 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, khẳng định bước tiến mạnh mẽ của chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” trong hành trình phát triển kinh tế nông thôn bền vững, nâng cao đời sống người dân và lan tỏa giá trị văn hóa đặc trưng từng vùng miền.
Điểm mặt những tên tuổi trong thị trường xe máy điện Việt Nam

Điểm mặt những tên tuổi trong thị trường xe máy điện Việt Nam

Thị trường xe máy điện của Việt Nam hiện đang lớn nhất ở khu vực ASEAN và lớn thứ 2 thế giới, chỉ sau Trung Quốc. Trong tương lai, thị trường xe điện Việt Nam còn nhiều dư địa để tiếp tục tăng trưởng.
Thẻ SeABiz Ultra Cash của SeABank: “Lợi ích kép” cho doanh nghiệp

Thẻ SeABiz Ultra Cash của SeABank: “Lợi ích kép” cho doanh nghiệp

Thanh toán không tiền mặt trở thành xu hướng phổ biến, doanh nghiệp hưởng lợi lớn khi dùng thẻ tín dụng để giao dịch nhanh chóng, tiện lợi và hiệu quả tài chính.
VPBankS đưa công nghệ Agentic AI mới nhất vào trợ lý đầu tư StockGuru

VPBankS đưa công nghệ Agentic AI mới nhất vào trợ lý đầu tư StockGuru

StockGuru của VPBankS ứng dụng Agentic AI, trở thành trợ lý đầu tư 24/7 cá nhân hóa theo khẩu vị nhà đầu tư, đưa ra khuyến nghị chính xác và sát với thị trường Việt Nam.
VPBank bắt tay 3TS hỗ trợ hộ kinh doanh và SME chuyển đổi số

VPBank bắt tay 3TS hỗ trợ hộ kinh doanh và SME chuyển đổi số

VPBank hợp tác 3TS tích hợp dịch vụ tài chính vào phần mềm kế toán, hỗ trợ hộ kinh doanh và SME tiếp cận giải pháp số linh hoạt, thúc đẩy chuyển đổi kinh doanh bền vững.
CHAGEE mang trà sữa nguyên lá đến với người tiêu dùng

CHAGEE mang trà sữa nguyên lá đến với người tiêu dùng

Thương hiệu trà sữa quốc tế CHAGEE mang trải nghiệm trà sữa nguyên lá đến gần hơn với người tiêu dùng Việt.