Thúc đẩy văn hóa đọc
Ông Trần Hồng Tiến - Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Đắk Lắk - chia sẻ, việc tỉnh nhà đăng cai Liên hoan Cán bộ Thư viện toàn quốc thể hiện tinh thần hợp tác, phát triển các giá trị văn hóa đọc, thúc đẩy nhu cầu tiếp cận tri thức cho cộng đồng. Theo đó, những thay đổi về văn hóa đọc cần được tiếp cận đúng hướng.
 |
| Văn hóa đọc giờ đây không chỉ còn gói gọn trong các ấn phẩm in giấy mà đã mở rộng qua nhiêu hình thức số hóa |
Ông Trần Hồng Tiến cho hay, câu chuyện văn hóa đọc đã thường xuyên được ngành văn hóa địa phương quan tâm những năm gần đây. Hệ thống thư viện sách tỉnh, huyện, tại các trường học địa phương không ngừng được bổ sung. Trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột duy trì mô hình Đường sách – Không gian văn hóa đọc khá đặc sắc của địa phương…
Đặc biệt hơn, là địa bàn hội tụ 49 dân tộc, Đắk Lắk chủ trương phát triển văn hóa đọc dân tộc, tổ chức sưu tầm, cập nhật các sáng tác văn học, in ấn sử thi văn hóa bằng ngôn ngữ các dân tộc, không ngừng làm phong phú môi trường văn hóa, sách báo, dữ liệu tại địa phương.
Theo đó, hoạt động Liên hoan cán bộ thư viện được xem là dịp để đội ngũ người làm thư viện, tham gia văn hóa đọc Đắk Lắk tiếp xúc, giao lưu cùng cán bộ thư viện các địa phương khác. Họ có thể học hỏi những kinh nghiệm, kỹ năng, cách thức mới để thay đổi cách nhìn nhận, vận động văn hóa đọc.
“Đây là lý do chính để chúng tôi hy vọng qua thành công của liên hoan, thông qua từng chương trình dự thi của 33 đơn vị địa phương, rút được nhiều kinh nghiệm phát huy văn hóa đọc trong cộng đồng”, ông Tiến nhận xét.
Tại Liên hoan này, tỉnh Đắk Lắk phối hợp Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức giới thiệu, quảng bá nhiều ấn phẩm, tư liệu đặc biệt về các mốc son lịch sử dân tộc, như chiến dịch Tây Nguyên, Đại thắng mùa xuân 1975… Điều này sẽ giúp làm giàu thêm những bộ sách chất lượng có chủ đề, nhằm phục vụ nhu cầu văn hóa đọc các địa phương tốt hơn, hướng đến những dòng tác phẩm, ấn phẩm có giá trị lịch sử cách mạng.
Nhìn nhận của Ban tổ chức liên hoan, 33 chương trình dự thi từ các tỉnh thành, lần này sẽ được đăng ký thể hiện qua kênh YouTobe Sách và Trí tuệ Việt, lấy kết quả bình chọn của đông đảo người xem để trao thưởng cho những đội xuất sắc. Hướng vận dụng cộng đồng mạng xã hội được đánh giá linh hoạt và giúp tăng hiệu quả quảng bá, tiếp cận cộng đồng xã hội một cách cụ thể, chất lượng hơn. Cách thức tổ chức này khác biệt với những liên quan đã có trước, thể hiện yêu cầu thay đổi chất lượng liên hoan, đề cao hướng ứng dụng các công nghệ mới, ứng dụng lĩnh vực số hóa vào văn hóa đọc với những khía cạnh từng gây tranh cãi.
 |
| Không gian văn hóa đọc tại đường sách Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) ngày càng mở rộng nhiều loại hình văn hóa đọc mới. |
Theo ông Lê Kim Quang - Giám đốc Thư viện tỉnh Đắk Lắk, cách thức liên hoan đề cao ứng dụng công nghệ số là một định hướng quan trọng, làm thay đổi những thói quen và tư duy về văn hóa đọc lâu nay, ngay từ chính đội ngũ những người trong cuộc. Thư viện tỉnh 2 năm gần đây chủ trương ứng dụng công nghệ số, áp dụng các hình thức số hóa trong văn hóa đọc cũng đã được triển khai, song mức độ hưởng ứng của nhiều cán bộ thư viện vẫn còn hạn chế. Nên qua liên hoan 2025, ngành văn hóa Đắk Lắk mong muốn sẽ có những thay đổi cơ bản về cách xây dựng, vận động văn hóa đọc cơ sở, thông qua những thay đổi từ đội ngũ cán bộ thư viện.
Thứ nhất, đó là yêu cầu cập nhật công nghệ, số hóa các thành phẩm văn hóa đọc. Trước đây, nhiều người quan niệm văn hóa đọc gắn liền với sách in ấn, nhưng đến nay, mức độ lan tỏa của đời sống công nghệ đã cho thấy, văn hóa đọc đa dạng hóa với nhiều ứng dụng linh hoạt, từ ấn phẩm điện tử, đến sách đọc, sách nhìn, và cả những trò chơi vận dụng trí tuệ về giáo dục… Dữ liệu văn hóa đọc theo đó, phải thay đổi mạnh mẽ, đa dạng hơn, không chỉ là các giá sách mà còn thể hiện qua những tệp tin âm thanh, hình ảnh, sách điện tử e-book, các dạng “sách” mô phỏng thực tế ảo…
Thứ hai, mô hình văn hóa đọc cũng không còn gói gọn trong những thư viện sách, đường sách, phố sách… mà phải tương tác được trên các không gian mạng xã hội, không gian “ảo” ở trò chơi điện tử, điện toán đám mây…
“Chúng tôi cho rằng, xã hội văn minh trong thời đại số hóa hiện nay đã cho phép chúng ta mở rộng các khái niệm về văn hóa đọc. Đọc là tiếp thụ thông tin, dữ liệu, làm giàu thêm kiến thức, thúc đẩy nhận thức tiến bộ ở mỗi người. Do đó, văn hóa đọc hôm nay không chỉ còn gói gọn trong sách giấy, bản in, mà cần nhìn nhận đa dạng hóa, linh hoạt hơn, gồm cả những kho tư liệu hình ảnh, âm thanh, kết quả số hóa… ”, ông Tiến chia sẻ.
