Xử lý lượng rác thải điện tử khổng lồ từ trí tuệ nhân tạo (AI) như thế nào? |
Mặc dù AI đã mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho con người trong những năm gần đây, nhưng chúng ta đang đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng mà chưa được chú trọng đúng mức: chúng ta sẽ xử lý lượng rác thải điện tử khổng lồ này như thế nào?
Theo ông Asaf Tzachor, nhà nghiên cứu khí hậu và tính bền vững tại Đại học Reichmen (Israel), "Rác thải điện tử do AI tạo ra, đặc biệt là từ các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), có thể gia tăng đáng kể, có khả năng đạt 2,5 triệu tấn mỗi năm vào năm 2030 nếu không có biện pháp giảm thiểu nào được thực hiện."
Nhóm nghiên cứu của ông Tzachor phát hiện rằng lượng rác thải điện tử từ các máy chủ AI có thể lên tới 5 triệu tấn vào cuối thập kỷ này, gấp khoảng 2.000 lần so với mức thải ra của AI trong năm 2023, theo thông tin từ trang IFLScience ngày 14-11. Liên Hiệp Quốc đã cảnh báo rằng vấn đề rác thải điện tử đang ngày càng nghiêm trọng, khi cho biết trong năm 2022, đã có tới 62 triệu tấn rác thải điện tử được thải ra, đủ để lấp đầy hơn 1,55 triệu xe tải 40 tấn, tạo thành một hàng dài xe tải vây quanh đường xích đạo.
Giải quyết vấn đề này không chỉ mang lại lợi ích về mặt môi trường mà còn giúp ngăn chặn hàng triệu ca tử vong do tiếp xúc với hóa chất độc hại và ô nhiễm từ rác thải điện tử. Hơn nữa, rác thải điện tử cũng chứa nhiều tài nguyên quý giá cần được tái chế.
Bà Lisa McLean, thành viên của nhóm nghiên cứu Circular Australia, cho biết: "Một tấn iPhone chứa nhiều vàng và bạc hơn một tấn quặng từ mỏ vàng hay bạc."
Nghiên cứu chỉ ra rằng các chiến lược kinh tế tuần hoàn có thể giúp giảm 16% lượng rác thải điện tử, và trong kịch bản lý tưởng, con số này có thể đạt tới 86%. Kinh tế tuần hoàn là một mô hình nhằm kéo dài tuổi thọ sản phẩm và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Vấn đề rác thải điện tử là một thách thức toàn cầu, và do đó, việc quản lý rác thải điện tử xuyên biên giới là vô cùng quan trọng. Ông Tzachor nhấn mạnh rằng mặc dù không có giải pháp hoàn hảo, nhưng chúng ta cần tập trung vào việc kéo dài tuổi thọ của các thiết bị hiện có, đồng thời tái sử dụng và nâng cấp các linh kiện, thiết bị cũ.
"Việc giải quyết vấn đề rác thải điện tử do AI tạo ra hiện nay sẽ dễ dàng và tiết kiệm hơn rất nhiều trước khi chúng vượt quá khả năng kiểm soát của chúng ta," ông Tzachor nói thêm.