Việt Nam - Giấc mơ bừng sáng: Bản chính ca của niềm tin và khát vọng thời đại

Những mùa thu lịch sử khởi nguồn cảm hứng

“Từ những mùa thu, đỏ thắm ngọn cờ/ Nối tiếp ngàn xưa tiếng cha ông vọng gọi…”

Ngay từ những ca từ mở đầu, “Việt Nam - Giấc mơ bừng sáng” đã đưa người nghe trở về với những mùa thu lịch sử hào hùng – những mốc son không chỉ trong dòng chảy thời gian mà còn trong ký ức và tâm thức dân tộc.

Mùa thu 1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, khẳng định quyền tự do, độc lập của dân tộc sau hàng nghìn năm phong kiến, thực dân. Mùa thu 1954, chiến thắng Điện Biên “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” mở đường cho Hà Nội tưng bừng đón đoàn quân chiến thắng trở về trong nắng vàng và tiếng reo hò. Mùa thu 1973, Hiệp định Paris chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình, khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Và mùa thu 1975, đất nước liền một dải, Bắc - Nam sum họp, mở ra thời kỳ thống nhất và hàn gắn.

Những mùa thu ấy không chỉ được gợi lại như kỷ niệm, mà đã thành biểu tượng của sức mạnh đoàn kết, ý chí độc lập, khát vọng tự do – và là nguồn cảm hứng trực tiếp cho tác phẩm.

Ca khúc còn khắc họa hình ảnh người chiến sĩ: “Từ làng quê yêu thương dáng người lặng lẽ, gió sông Hồng thổi mát những canh khuya/ Ngày ấy thanh xuân khoác màu áo lính/ Trường Sơn hun đúc trí lớn không phaiBước chân người vững / chãi giữa sơn khê…”

Hình ảnh giản dị ấy nhắc nhớ đến bao thế hệ thanh xuân đã hóa thân thành “tượng đài sống” trong kháng chiến - kiên cường, bất khuất nhưng cũng nhân hậu, từ đó đặt nền móng cho hành trình xây dựng đất nước hôm nay.

Chia sẻ về cảm hứng sáng tác, nhạc sĩ Trần Lệ Chiến nói: “Mọi thứ đến rất tự nhiên, từ cảm xúc chân thành về đất nước, con người, về sự đổi thay từng ngày. Trong bước chuyển mình ấy, không thể không ghi nhớ công lao của các thế hệ lãnh đạo, những người đã đưa ra quyết định sống còn cho vận mệnh dân tộc ở những thời điểm quan trọng nhất.”

Nhạc sĩ Trần Lệ Chiến

Giấc mơ bừng sáng của thời đại mới

Ban đầu, tác phẩm mang tên “Việt Nam – Sức mạnh hùng cường”. Sau đó, nhạc sĩ đổi thành “Việt Nam - Giấc mơ bừng sáng”, bởi theo chị, ai cũng có một giấc mơ – giấc mơ về hòa bình, khát vọng phát triển. Và hôm nay, giấc mơ ấy đã trở thành hiện thực: những điều từng chỉ là văn kiện, diễn đàn, giờ đã bước vào đời sống, thành chính sách, thành hiện thực sống động.

Ca từ của bài hát khẳng định tầm vóc mới: “Từ cội rễ an ninh vững chắc/ Thành ngọn cờ kết nối năm châu/ Hội nhập muôn phương vững vàng chủ động/ Ánh sáng soi đường từ trái tim người…”

Việt Nam không còn chỉ là một dân tộc kiên cường trong chiến tranh, mà là một quốc gia đang chủ động hội nhập, tiếp thu tinh hoa nhân loại, khẳng định bản lĩnh trên con đường phát triển bền vững.

Đảng được khắc họa như “tim, trí, ngọn đuốc”, dẫn dắt dân tộc bước vào kỷ nguyên đổi mới, kiến tạo một xã hội nhân văn, giàu mạnh. Đây là tuyên ngôn về lý tưởng dân tộc trong thời đại mới, nơi giấc mơ chung trở thành động lực để mọi công dân cùng hành động.

Việt Nam - Giấc mơ bừng sáng: Bản chính ca của niềm tin và khát vọng thời đại

Một chính ca hiện đại, giàu sức biểu cảm

Khác với chính ca thời chiến thường gắn với các sự kiện cụ thể, “Việt Nam - Giấc mơ bừng sáng” là bản chính luận nghệ thuật hiện đại, nơi tư tưởng được chuyển tải bằng hình tượng và cảm xúc.

Giai điệu rộng tới hai quãng tám, kết cấu giàu kịch tính: khởi đầu ở âm vực trầm như tiếng vọng từ quá khứ, dần mở rộng, rồi bùng lên cao trào rực rỡ của khát vọng tương lai. Đây là tư duy sáng tác giàu tính “kiến trúc âm nhạc”, biến tác phẩm thành một hành trình vừa âm nhạc, vừa tư tưởng.

Ca sĩ Kim Long (Nhà hát Ca múa nhạc Công an nhân dân) đã thể hiện ca khúc Việt Nam - Giấc mơ bừng sáng.

Ngay khi ra đời, ca khúc có ba phiên bản thu âm: Ca sĩ Kim Long (Nhà hát Ca múa nhạc Công an nhân dân) với tinh thần hào sảng, chất lính. Ca sĩ Trường Linh thiên về kỹ thuật, mang màu sắc Opera. Ca sĩ Ngọc Quy cùng dàn nhạc giao hưởng, lựa chọn cách hát mềm mại, thấm sâu, như đang hát một bản tình ca – biến chính ca thành tình ca, một hướng hiếm thấy trong âm nhạc Việt Nam đương đại. Sự đa dạng ấy giúp tác phẩm vừa gần gũi công chúng, vừa có khả năng vang lên trong không gian hàn lâm, từ sân khấu chính trị đến khán phòng hòa nhạc.

Không chỉ vậy, nhiều ý kiến chuyên môn cũng đánh giá cao tiềm năng của ca khúc. NSND, Nhạc trưởng Phạm Ngọc Khôi – Phó Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam cho rằng: “Việt Nam - Giấc mơ bừng sáng’ vượt tầm một ca khúc. Tác phẩm có chiều dài, chiều sâu, bề rộng và có đất diễn cho cả thanh nhạc, khí nhạc, hợp xướng… Hiện tại phối khí mới khai thác được khoảng 40% tiềm năng tác phẩm. Nếu bổ sung hợp xướng, tăng thêm đối thoại thanh nhạc - khí nhạc, tác phẩm có thể trở thành một trường ca chính luận hiện đại”.

Ông nhấn mạnh rằng phối khí cần tiết chế, tránh hào nhoáng, phải tôn tiếng hát - trung tâm của tác phẩm. Nếu đầu tư đúng hướng, đây có thể trở thành một biểu tượng âm nhạc của thời đại.

Nhà văn, nhạc sĩ Phạm Việt Long cũng đồng tình cho rằng: “Bài hát mang âm hưởng lạc quan, hào hùng, tạo không khí trang nghiêm nhưng gần gũi, phù hợp cho biểu diễn tập thể và các chương trình chính trị – xã hội. Ca từ giàu hình ảnh biểu tượng, gợi được chiều dài lịch sử và không gian Việt Nam.”

Điểm đặc sắc của tác phẩm là cách xây dựng hình tượng và có sự liên tưởng liền mạch, nhằm gắn kết biểu tượng lãnh đạo qua các thời kỳ. Tác giả không nêu trực tiếp danh xưng, mà gợi mở qua hình ảnh lịch sử, gia đình, văn minh sông Hồng, truyền thống cha ông. Sự tiết chế này tạo nên chiều sâu biểu tượng - khơi gợi hơn là khẳng định, nhờ đó chạm đến cảm xúc người nghe tự nhiên.

Âm nhạc ở đây không còn là khẩu hiệu, mà là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa quá khứ hào hùng và khát vọng tương lai. Chính vì thế, ca khúc vừa là bản chính ca, vừa có chất tình ca, mở ra hướng đi mới mẻ cho dòng nhạc chính luận đương đại.

“Việt Nam - Giấc mơ bừng sáng” không mang dáng vẻ cổ động, cũng không là những lời kể khô cứng. Đó là khúc ca của giấc mơ Việt - giấc mơ được hình thành từ quá khứ lịch sử hào hùng của dân tộc; được tiếp sức bằng văn hóa và đang bừng sáng trong hiện thực sống động của hôm nay. Tác phẩm vượt ra khỏi giới hạn một bài hát, để trở thành bản chính ca của niềm tin, bản lĩnh và khát vọng dân tộc.

Trong bối cảnh hội nhập, bài ca không chỉ gợi nhớ truyền thống, mà còn khẳng định khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường, nhân văn, thịnh vượng. Và đó cũng chính là lý do nó được kỳ vọng sẽ trở thành một “tác phẩm biểu tượng” của thời đại - nơi nghệ thuật đồng hành cùng tư tưởng dân tộc, gieo vào lòng công chúng niềm tin rằng giấc mơ Việt Nam sẽ mãi bừng sáng.

Ca sĩ Trường Linh thiên về kỹ thuật, mang màu sắc Opera

Trần Lệ Chiên – hành trình đa dạng và bền bỉ

Nhạc sĩ Trần Lệ Chiến là một gương mặt đặc biệt trong đời sống nghệ thuật. Tốt nghiệp chuyên ngành Lý luận Phê bình Âm nhạc tại Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), chị tiếp tục theo học và tốt nghiệp của nhân chuyên ngành Báo chí, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội). Trong suốt những năm qua, Trần Lệ Chiến vừa làm báo, vừa viết phê bình, làm thơ, dạy học… tất cả được Trần Lệ Chiến tổng hoà và kết hợp nhuần nhuyễn tư duy lý luận, cảm xúc nghệ thuật và nhãn quan xã hội trong sáng tác.

Chị đã viết gần 100 ca khúc, hơn 400 bài thơ và có đến gần 100 bài thơ được các nhạc sĩ chọn phổ nhạc, có những nhạc sĩ đã phổ tới 3-4 bài thơ của chị, cho thấy sức lan tỏa của chất thơ giàu nhạc tính củ Trần Lệ Chiến.

Âm nhạc của Trần Lệ Chiến giản dị nhưng giàu sức biểu cảm, kết hợp yếu tố dân gian và hiện đại, dễ lan tỏa. Chị cũng từng cộng tác các Nhà hát trong việc viết kịch bản, tổ chức sản xuất âm nhạc cho các vở kịch hát. Ngoài sáng tác, Trần Lệ Chiến còn hoạt động trong lĩnh vực báo chí, từng giữ cương vị Phó Tổng biên tập Tạp chí Âm nhạc Việt Nam ( Hội Nhạc sĩ Việt Nam). Hiện giờ là Chuyên gia trong lĩnh vực truyền thông và âm nhạc tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội.

Giữa dòng chảy nghệ thuật đại chúng nhiều biến động, sự kiên trì và âm thầm của Trần Lệ Chiến trong việc giữ gìn giá trị âm nhạc chính thống là một nỗ lực đáng trân trọng. Với chị, âm nhạc không chỉ là giai điệu, mà là cách cảm và lối sống phụng sự bằng cái đẹp, vì cái đẹp và vì cuộc sống.