Tỷ phú sáng lập Bytedance, Zhang Yiming: "Mục tiêu của tôi không phải kiếm tiền"

Theo các phương tiện truyền thông liên quan, giá trị tài sản ròng của Zhang Yiming đã tăng thêm 19,5 tỷ USD kể từ đầu năm 2021, chính thức gia nhập đội ngũ tỷ phú Internet Trung Quốc. Vào ngày 20 tháng 10, theo danh sách người giàu theo thời gian thực của Forbes, Zhang Yiming trị giá 59,4 tỷ USD, vượt qua Ma Huateng để trở thành người giàu thứ hai Trung Quốc và người giàu nhất trên Internet tại đây. Đồng thời, trong bảng xếp hạng danh sách người giàu toàn cầu, Zhang Yiming cũng đã trở thành người giàu trẻ nhất sau tỷ phú Facebook.

Thông tin công khai cho thấy Zhang Yiming đã cho ra đời Bytedance vào năm 2012. Tháng 9 năm 2016, Bytedance ra mắt Douyin. Ngày 20 tháng 5 năm 2021, Zhang Yiming thông báo sẽ từ chức giám đốc điều hành của Bytedance và Liang Rubo sẽ tiếp quản thay thế. Nói về lý do từ chức, Zhang Yiming từng cho biết từ khi khởi nghiệp, Bytedance đã may mắn nắm bắt được cơ hội của sự phát triển của thời đại, dựa trên công nghệ máy học nên đã đạt được một số thành tựu trong đổi mới và thực hành trên di động và video. Mặc dù hoạt động kinh doanh của công ty đang phát triển tốt nhưng hy vọng rằng công ty sẽ tiếp tục có những bước đột phá đổi mới lớn hơn, ngày càng sáng tạo và ý nghĩa hơn. 

Ba thu hoạch khi còn ngồi trên ghế nhà trường

Zhang theo học tại đại học Nam Khai năm 2001. Cuộc sống vườn trường yên tĩnh khiến một người tích đổi mới như anh có chút thất vọng. Theo đuổi đam mê, anh chủ yếu làm ba công việc mỗi ngày: Một là viết mã công nghệ, hai là đọc sách, ba là sửa chữa máy tính. Từ ba thói quen, Zhang hình thành được ba lợi thế: Kiên nhẫn, kiến thức, hợp tác.

Kiên nhẫn

Kiên nhẫn đối với Zhang mà nói là được ở một mình, đưa ra phán đoán dựa trên suy nghĩ dài hạn, không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ngắn hạn, kiên định chờ đợi và nỗ lực hoàn thành lý tưởng, điều này rất quan trọng đối với tinh thần kinh doanh. Trên thực tế, từ ý tưởng đến sản phẩm là một chặng đường dài, tính kiên nhẫn giúp Zhang không nóng vội để có được thành công.

Zhang Yiming đã từng đọc rất nhiều tiểu sử của các nhân vật vĩ đại khi còn đi học. Anh nhận ra rất nhiều người trong số đó vươn lên từ chính những việc nhỏ nhặt hàng ngày. Sau khi tốt nghiệp, Zhang tham gia thành lập Kuxun, Fanfou, Room 99 và bây giờ là Toutiao. Mọi kinh nghiệm khởi nghiệp đều cần kiên nhẫn, không chỉ là kiên nhẫn chờ đợi mà còn là kiên nhẫn để sâu sắc, kiên nhẫn để tìm được nhiều đối tác tốt hơn.

Kiến ​​thức

Cuộc sống đại học cô đơn đã cho Zhang khoảng thời gian đọc sách giá trị trong cuộc đời. Anh đã dành thời gian đọc tất cả các loại sách, bao gồm các ngành nghề khác nhau, nhiều loại báo và tạp chí trong và ngoài nước. Ngày đó, như bạn bè trang lứa, Zhang từng băn khoăn liệu những thứ này có giúp ích cho cuộc sống tương lai. Mãi sau này khi bước chân vào lĩnh vực Internet và khởi nghiệp, tất cả các kiến ​​thức đều được kết nối với nhau giúp Zhang hiểu ngành, hiểu cách quản lý và thông thạo các lĩnh vực  nhanh hơn, bao gồm cả cách tổ chức và phân phối thông tin hiệu quả.

Năm 2011, anh quan sát thấy một hiện tượng là lượng người đọc và bán báo trên tàu điện ngầm ngày càng giảm. Đây cũng là thời điểm đỉnh cao của mặt hàng điện thoại thông minh. Zhang biết rằng cuộc cách mạng phương tiện truyền thông phổ biến thông tin đã đến. Điện thoại di động có khả năng thay thế phương tiện truyền thông báo giấy. Sự tương tác giữa con người và điện thoại di động, nhu cầu cá nhân hóa chắc chắn sẽ tăng lên, tạo tiền đề cho những nền tảng Internet đình đám sau này.

Hợp tác

Khi còn học đại học, Zhang gặp gỡ nhiều người bạn đồng hành xuất sắc nhưng vốn là dân kỹ thuật, làm thế nào để anh chàng hòa nhập trong các hoạt động nhóm? Chủ yếu dựa vào sửa chữa máy tính và lập trình xây dựng trang web. Có hàng tá người tìm Zhang cài đặt máy tính, tất nhiên, đa số là các bạn nữ cùng lớp. Chính nhờ sửa chữa máy tính đã đem lại lợi ích lớn trong cuộc sống của Zhang, bao gồm bạn gái anh vào thời điểm đó cũng là vợ anh bây giờ.

Ngoài ra, Zhang nhận được nhiều dự án thuê ngoài. Nhờ kĩ năng, anh có thể kiếm được hơn hai đến ba nghìn tệ một tháng. Anh dành thời gian trong phòng nghiên cứu và cùng bạn bè trong nhóm lập trình trao đổi. Sau cùng, những người bạn gia nhập công ty và trở thành trụ cột kỹ thuật, đối tác kinh doanh đến tận bây giờ.

Thăng tiến

Năm 2005, Zhang tốt nghiệp Đại học Nankai và đầu quân cho một công ty tên là Kuxun. Ban đầu, anh chỉ là một kỹ sư bình thường, nhưng đến năm thứ hai làm việc, Zhang đã quản lý một đội gồm 40 hoặc 50 người trong công ty, chịu trách nhiệm về tất cả công nghệ back-end và nhiều sản phẩm liên quan. Có người đặt câu hỏi: Tại sao bạn có thể thăng tiến nhanh đến vậy? Thực tế, vào thời điểm đó, tiêu chuẩn tuyển dụng của công ty rất cao, có hai tiến sĩ từ Khoa Khoa học Máy tính của đại học Thanh Hoa đã tham gia cùng lúc với Zhang Yiming. Có thể khẳng định, anh chưa phải là kỹ sư giỏi nhất nhưng anh biết điểm mạnh của mình nằm ở đâu.

Sau khi hoàn thành công việc, Zhang giúp các đồng nghiệp giải quyết vấn đề, hầu hết liên quan đến mã code. Khi có kinh nghiệm, anh cũng nhiệt tình chỉ dẫn người mới. Trong hai năm đầu tiên đi làm,  chàng thanh niên thường xuyên làm đến 12 giờ đêm hoặc 1 giờ khuya. Đó thực sự là vì sở thích chứ không phải yêu cầu của công ty.

Vì vậy, anh nhanh chóng chuyển từ phụ trách một mô-đun giải nén trình thu thập thông tin sang phụ trách toàn bộ hệ thống back-end, bắt đầu với một nhóm, sau đó là một bộ phận nhỏ và cuối cùng là một bộ phận lớn. Nhiều người nói rằng đây không phải là là việc trong phận sự nhưng Zhang chia sẻ: Tinh thần trách nhiệm và động lực làm tốt công việc sẽ thúc đẩy bạn làm nhiều việc hơn và giúp bạn rèn luyện rất nhiều.

Khi đó anh là một kỹ sư, nhưng kinh nghiệm tham gia sản phẩm đã giúp anh rất nhiều trong quá trình chuyển đổi sản phẩm sau này. Zhang nhớ lại cuối năm 2007 đi gặp khách hàng với giám đốc công ty. Kinh nghiệm này cho anh biết thế nào là bán hàng.

"Mục tiêu của tôi không phải kiếm tiền"

Thần tượng của Zhang Yiming là Elon Musk, không chỉ thành lập Tesla mà còn sở hữu công ty Space X với mục tiêu là đổi mới công nghệ vũ trụ, mục đích cuối cùng là tìm đường cho con người có thể sống trên các hành tinh khác. Space X hiện là công ty tư nhân đầu tiên trên thế giới phóng tên lửa vào không gian. Zhang đặc biệt đánh giá cao tinh thần dũng cảm theo đuổi đam mê của tỷ phú xe điện.

Với Zhang, khởi nghiệp là tạo ra công nghệ mới, từ lý thuyết đến hiện thực và mang lại tiến bộ cơ bản cho nhân loại. Chính vì vậy, dù có thể bán công ty và thu được bội tiền nhưng mục tiêu phấn đấu của Zhang không phải là kiếm tiền và hưởng thụ. Anh hy vọng có nhiều kinh nghiệm sáng tạo hơn, trải nghiệm cuộc sống phong phú hơn và gặp được nhiều người xuất sắc hơn. Theo Zhang, môi trường kinh doanh hiện này tốt hơn nhiều so với thời điểm trước đó. Một doanh nghiệp có thể đạt thành tựu lớn đến đâu phụ thuộc vào người sáng lập sẵn sàng ở mức độ nào. Người trẻ tuổi cần tận hưởng quá trình phát triển, không tự mãn, không buông thả và đặt mục tiêu thành công càng xa càng tốt.

TL