Từ di sản đến cảng biển: Động lực mới của Quảng Trị sau sáp nhập

Sau khi sắp xếp lại đơn vị hành chính và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Quảng Trị bước sang giai đoạn mới: không còn cảnh xã to, xã nhỏ; huyện lớn, huyện bé. Chính quyền cơ sở không còn thuần túy là cấp thừa hành mà được trao quyền chủ động theo nguyên tắc “địa phương quyết – địa phương làm – địa phương chịu trách nhiệm”, qua đó mở ra không gian rộng hơn để hiện thực hóa khát vọng phát triển.

Phong Nha – biểu tượng du lịch và thách thức mới

Phong Nha - Kẻ Bàng, di sản thiên nhiên thế giới hai lần được UNESCO vinh danh (2003, 2015), từ lâu đã là thương hiệu du lịch quốc tế của vùng đất Quảng Trị (trước thuộc tỉnh Quảng Bình cũ). Với những mỹ từ như “thiên đường dưới hạ giới”, “vương quốc hang động”, di sản này từng làm nên bước ngoặt đưa Phong Nha từ một làng quê nghèo thành điểm đến toàn cầu.

Di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha - Kẻ Bàng (Quảng Trị)

Năm 2025 cũng tròn 30 năm Phong Nha mở cửa đón khách. Từ một xã nhỏ, Phong Nha nay đã được mở rộng trên cơ sở sáp nhập Phúc Trạch, Lâm Trạch, Xuân Trạch và thị trấn Phong Nha cũ. Tuy nhiên, sau giai đoạn phát triển “nóng”, nơi đây vẫn chưa tìm được “chìa khóa vạn năng” để cân bằng giữa tăng trưởng du lịch và quản lý bền vững.
Chủ tịch UBND xã Phong Nha, ông Phan Hải Hà thẳng thắn nhìn nhận: nguồn lực chưa đủ mạnh, đầu tư chưa tương xứng, dự án quy mô lớn còn ít. Trong giai đoạn mới, địa phương đặt mục tiêu tháo gỡ những điểm nghẽn, đa dạng hóa sản phẩm du lịch – từ khám phá hang động, du lịch sinh thái đến văn hóa, tâm linh, cộng đồng – gắn với định hướng phát triển bền vững, văn minh và hội nhập.

Phú Trạch – cửa ngõ công nghiệp, động lực tăng trưởng

Nếu Phong Nha là cửa ngõ vào di sản, thì Phú Trạch – được hình thành từ Quảng Đông, Quảng Phú, Quảng Kim, Quảng Hợp – lại mở ra hướng vươn ra biển lớn của Quảng Trị. Đây là địa bàn của Khu kinh tế Hòn La – một trong những trung tâm tăng trưởng chiến lược của vùng Bắc Trung Bộ. Với định hướng phát triển công nghiệp điện, công nghiệp hỗ trợ, cảng trung chuyển hàng hóa và dịch vụ du lịch, Hòn La đang trở thành “đại công trường” sôi động.
Ông Lê Huy Hoàng, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Quảng Đông (1986-1991), nhớ lại: “Ngày trước, vùng cát nghèo khó này đổi thay nhờ cảng biển, nhà máy. Có nhà máy là có việc làm, có thu nhập; đi cùng là các dịch vụ phụ trợ phát triển”. Ông cho rằng, khác với thời kỳ đổi mới còn thiếu thốn, hôm nay đất nước đã có nền tảng kinh tế – xã hội vững chắc, đây chính là động lực để tăng tốc.
Chủ tịch UBND xã Phú Trạch, ông Phạm Minh Cảnh cho biết, địa phương sẽ tận dụng lợi thế đa địa hình, tập trung xây dựng hạ tầng đồng bộ, đẩy mạnh công nghiệp, thương mại, dịch vụ và phát triển các ngành kinh tế thế mạnh như trồng rừng, nuôi trồng thủy sản, làm muối và du lịch sinh thái, tâm linh.

Khu Kinh tế Hòn La (Quảng Trị)

Những địa phương như Phong Nha hay Phú Trạch đang có trong tay “mồi lửa” để kích hoạt sự bứt phá. Song để biến kỳ vọng thành hiện thực, không chỉ cần chiến lược dài hơi và chính sách kịp thời, mà quan trọng hơn là sự đổi mới trong tư duy, cách làm và bản lĩnh hành động của đội ngũ cán bộ cùng toàn hệ thống chính trị.