Cúng ông Công ông Táo là một trong những ngày lễ quan trọng trước Tết Nguyên đán, được xem là bước khởi đầu và kết thúc của một năm mới theo quan niệm dân gian. Trong lễ cúng ông Công ông Táo năm 2024, có một số điều cần lưu ý và tránh để đảm bảo sự trang nghiêm và tôn kính đối với thần linh, cầu cho năm mới làm ăn kinh doanh thuận lợi, may mắn.
Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà mọi người nên tham khảo để thực hiện lễ cúng một cách đầy đủ và ý nghĩa:
Chọn giờ cúng ông Công ông Táo:
Việc cúng ông Công ông Táo không nên diễn ra quá muộn theo quan niệm phong thủy. Cần chú ý đến việc chọn giờ phù hợp để đảm bảo sự trang nghiêm và kính trọng trong nghi lễ.
Cá chép trong lễ cúng:
Cá chép là biểu tượng quan trọng trong lễ cúng, thể hiện sự từ bi và hy vọng về sự phát đạt. Việc thả cá cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo sự sống cho cá và tránh ảnh hưởng đến môi trường.
Vị trí đặt mâm cúng:
Mặc dù không có quy định cụ thể về vị trí đặt mâm cúng, nhưng sự trang nghiêm và tôn kính là quan trọng. Khuyến nghị thực hiện lễ cúng tại ban thờ gia đình để duy trì sự tôn nghiêm.
Lựa chọn mâm cỗ cúng:
Tránh sử dụng thực phẩm như vịt, chim, ngỗng, trâu, dê, chó, mực trong mâm cỗ. Nên chuẩn bị cỗ chay để tránh sát sinh và giữ tính linh thiêng của nghi lễ.
Lời khấn trong lễ cúng:
Khuyến khích tập trung vào việc báo cáo và phản ánh về năm qua, đồng thời đặt kỳ vọng và định hướng cho năm mới. Tránh khấn xin tài lộc hay may mắn, tập trung vào sự tôn trọng và ghi nhận.
Không dùng tiền âm phủ:
Việc đốt tiền âm phủ không phù hợp với nghi thức tâm linh và có thể gây hại cho môi trường. Khuyến cáo tránh hành động này để bảo vệ môi trường và duy trì tính thiêng liêng của nghi lễ.
Những lưu ý này, chủ yếu dựa trên quan niệm dân gian và phong thủy, giúp mọi người thực hiện lễ cúng ông Công ông Táo một cách truyền thống và tôn kính. Đây không chỉ là nghi lễ mà còn là cơ hội để duy trì và phát huy văn hóa tâm linh Việt Nam.
Thần Táo quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng được Việt hóa thành sự tích "Hai ông một bà".
Sự tích bắt đầu rằng, Thị Nhi có chồng là Trọng Cao. Tuy ăn ở mặn nồng tha thiết với nhau, nhưng mãi không có con. Vì vậy, dần dà Trọng Cao hay kiếm chuyện dằn vặt vợ. Một hôm, chỉ vì một chuyện nhỏ, Trọng Cao gây thành chuyện lớn, đánh Thị Nhi và đuổi đi. Thị Nhi bỏ nhà, lang thang đến một xứ khác và sau đó gặp Phạm Lang. Phải lòng nhau, hai người kết thành vợ chồng. Về phần Trọng Cao, sau khi nguôi giận thì vợ đã bỏ đi xa rồi. Day dứt và ân hận, người này lên đường tìm kiếm vợ. Nhiều ngày đi tìm, hết gạo hết tiền, Trọng Cao phải làm kẻ ăn xin dọc đường. Cuối cùng, Trọng Cao tình cờ tìm xin ăn đúng nhà của Thị Nhi, đúng lúc Phạm Lang đi vắng. Thị Nhi sớm nhận ra người hành khất đúng là người chồng cũ. Nàng mời vào nhà, nấu cơm thiết đãi người xưa. Đúng lúc đó, Phạm Lang trở về. Thị Nhi sợ chồng nghi oan, nên giấu Cao dưới đống rạ sau vườn. Chẳng may, Phạm Lang nổi lửa đốt đống rạ để lấy tro bón ruộng. Thấy lửa cháy, Thị Nhi hốt hoảng, lao mình vào cứu chồng cũ ra. Thấy vợ nhảy vào đống lửa, Phạm Lang thương vợ cũng nhảy theo. Cả ba đều chết trong đám lửa. Thương tình 3 người sống có nghĩa có tình nên Ngọc Hoàng phong cho làm vua bếp.
Theo đó, người chồng mới là Thổ Công trông coi việc trong bếp, người chồng cũ là Thổ Địa trông coi việc trong nhà, còn người vợ là Thổ Kỳ trông coi việc chợ búa. Hàng năm, đúng vào ngày 23 tháng Chạp, gia đình Việt thường làm mâm cơm cúng để đưa tiễn Táo Quân lên chầu trời. Đây là khi Táo quân lên trời báo cáo tất cả việc làm tốt và chưa tốt của các gia đình.
P.V (t/h)