Từ tháng 3 đến tháng 11 năm ngoái, ngay cả khi vi rút corona xuất hiện và tàn phá các nền kinh tế trên khắp thế giới, người đàn ông giàu nhất Ấn Độ đã nhận được hơn 27 tỷ USD để đặt cược vào tương lai của Internet.
Hơn một nửa số tiền gây chú ý đó đến từ Thung lũng Silicon. Bắt đầu với 5,7 tỷ đô la từ Facebook vào tháng 3, một trong những khoản đầu tư lớn nhất trong lịch sử của công ty Mỹ. Silver Lake Partners, công ty cổ phần tư nhân có trụ sở Menlo Park, theo sau với đầu tư riêng của mình chỉ vài tuần sau đó, cũng như General Atlantic và TPG Capital Palo Alto có trụ sở tại San Francisc
Tiếp theo là các khoản đầu tư nhỏ hơn từ Qualcomm ( QCOM ) và Intel ( INTC ) , trước khi Google ( GOOGL ) lao vào với 4,5 tỷ đô la, một con số gây ấn tượng.
Người nhận tất cả hàng tỷ đô la đó là Jio Platforms, một phần của tập đoàn Reliance Industries lớn mạnh của Ambani. Jio bắt đầu là một mạng di động vào năm 2016. Kể từ đó, nó đã thu hút được khoảng 400 triệu người dùng và tung ra dịch vụ phát trực tuyến, ứng dụng hội nghị truyền hình, mạng băng thông rộng và thanh toán kỹ thuật số.
Dữ liệu siêu rẻ của nó đã giúp đưa hàng trăm triệu người Ấn Độ lần đầu tiên sử dụng mạng internet. Khi Ambani tung ra Jio, Ấn Độ có ít hơn 350 triệu người dùng internet. Bây giờ, con số đã nâng lên 750 triệu.
Jio đã trở thành cổng vào Internet của Ấn Độ và Ambani là người nắm giữ chìa khóa.
Ajit Mohan, phó chủ tịch và giám đốc điều hành của Facebook tại Ấn Độ, nói với CNN Business: Jio là người hùng trong câu chuyện cung cấp quyền truy cập cho người dùng, đưa mọi người bắt đầu hình thành thói quen sử dụng Internet, tôi nghĩ chính điều này đã tác động đến các khoản đầu tư chủng tối tôi cũng như mối quan hệ hợp tác của chúng tôi với Jio, bởi vì chúng tôi thấy được tầm nhìn của Jio rất phù hợp".
Tầm nhìn của Ambani ngày càng lớn hơn.
Sau khi huy động được hơn 20 tỷ đô la cho Jio Platforms, Reliance đã thu hút các nhà đầu tư cho hoạt động kinh doanh bán lẻ của mình . Từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 11 năm 2020, Reliance Retail (một công ty bán lẻ của Ấn Độ, công ty con của Reliance) đã huy động được khoảng 6,4 tỷ đô la, phần lớn đến từ các nhà đầu tư Jio bao gồm Silver Lake, General Atlantic, TPG cũng như quỹ tài sản có chủ quyền của Ả Rập Xê Út .
Chuỗi bán lẻ của Ambani lớn nhất ở Ấn Độ, với hơn 12.000 cửa hàng. Và ông không giấu nổi tham vọng kết hợp đế chế bán lẻ và công nghệ của mình để đối đầu với hai ông lớn của Mỹ. Flipkart của Amazon ( AMZN ) và Walmart ( WMT ) thống trị hoạt động mua sắm trực tuyến ở Ấn Độ, kiểm soát hơn 60% thị trường. Ambani đang thực hiện một lối chơi tích cực để giành lại được thị trường ở quê nhà.
Ông ấy đang làm điều đó với JioMart, một sáng kiến được công bố vào năm 2019 nhằm mang lại những của hàng bán lẻ truyền thống kết hợp cả trực tuyến. Và Reliance Retail cũng đã mua lại một trong những đối thủ Ấn Độ lớn nhất của mình, Future Retail, với giá 3,3 tỷ USD - một thỏa thuận đã khởi động cuộc chiến pháp lý kéo dài và phức tạp với Amazon.
Ngay cả khi ông đã nghiên cứu tất cả những điều đó, người đàn ông giàu nhất Ấn Độ vẫn đang hướng tới điều lớn lao tiếp theo - đưa 5G đến Ấn Độ vào nửa cuối năm 2021.
"Nó sẽ được cung cấp bởi một mạng lưới, phần cứng và các thành phần công nghệ được phát triển bản địa", Ambani nói với một khán giả tại Đại hội Di động Ấn Độ vào tháng 11, có khả năng ông cũng sẽ kêu gọi Huawei của Trung Quốc không được xây dựng mạng 5G của nước này.
Bất kỳ kế hoạch nào trong số đó đều là một sứ mệnh lớn và việc thực hiện tất cả chúng cùng nhau là một yêu cầu rất lớn ngay cả đối với một trong những tỷ phú hàng đầu thế giới. Tham vọng của ông là thay đổi cơ bản cách thức giao tiếp, kinh doanh và mua hàng của hơn một tỷ người. Và mục tiêu cuối cùng là đạt được hàng tỷ USD nữa.
"Chúng tôi đang tạo ra các giải pháp hấp dẫn trong giáo dục, chăm sóc sức khỏe, nông nghiệp, cơ sở hạ tầng, dịch vụ tài chính và thương mại mới", Ambani nói trong bài phát biểu của mình. "Mỗi giải pháp trong số này, một khi đã được chứng minh ở Ấn Độ, sẽ được cung cấp cho phần còn lại của thế giới để giải quyết những thách thức toàn cầu."
Có dễ dàng để thành công ở các nước khác ngoài Ấn Độ?
Tuy nhiên, tỷ phú Ấn Độ này, người được cho là đang tìm cách đưa Jio ra công chúng ở Hoa Kỳ, có thể thấy khó khăn để đưa sự "nổi lên như vũ bão" của công ty ở Ấn Độ thành công trên thị trường toàn cầu.
"Reliance không có bất kỳ lĩnh vực nào mà nó có lợi thế về công nghệ và ưu thế đặc trưng như công cụ tìm kiếm của Google, danh mục mạng xã hội của Facebook, công cụ thương mại điện tử của Amazon, sự kết hợp thế mạnh của Alibaba trong thương mại điện tử và thanh toán hay siêu ứng dụng của Tencent", Ravi Shankar Chaturvedi, giám đốc nghiên cứu tại Viện Kinh doanh tại Trường Fletcher của Đại học Tufts nhận định.
Thay vào đó, sự thống trị của Jio phần lớn là về mặt địa lý, được hỗ trợ bởi một chế độ quản lý hỗ trợ người trong nước.
Chaturvedi nói thêm:"Jio khó có thể đổi mới công nghệ và đưa chúng ra ngoài thế giới. Tất nhiên tại Ấn Độ, Jio đã thành công vang dội".
Dân số trực tuyến của đất nước với 750 triệu người - chỉ đứng sau Trung Quốc. Chaturvedi cho biết: “Đối với Thung lũng Silicon, chỉ riêng thị trường Ấn Độ đã lớn hơn 5 thị trường tiêu dùng lớn nhất (tính theo mật độ dân số) trên thế giới cộng lại.
Các công ty công nghệ toàn cầu đã buộc phải đối mặt với một loạt rào cản pháp lý từ chính phủ Ấn Độ đã cho thấy sự sẵn sàng trong việc kiềm chế các công ty nước ngoài, thay đổi cách các công ty có thể lưu trữ và thu thập dữ liệu hay hơn thế nữa gần đây là đóng cửa các công ty công nghệ Trung Quốc vì tranh chấp biên giới.
Ambani là người được hưởng lợi nhiều nhất từ nhiều quy định đó, và tỷ phú này đã lên tiếng bênh vực Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và chiến dịch vận động cho một Ấn Độ "tự cường" .
Tuy nhiên đã có một vết nứt nhỏ bắt đầu xuất hiện trong sự thống trị của Ambani. Mới đây, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch của Ấn Độ đã ra lệnh cho Reliance Industries và Ambani phải trả khoản tiền phạt 5,5 triệu đô la cho những gì mà cơ quan quản lý cho là "kế hoạch giao dịch gian lận và thao túng" đối với một công ty con cũ vào năm 2007.
Nhưng điều đó không có khả năng làm suy giảm tham vọng công nghệ của Ambani.
Paranjoy Guha Thakurta, nhà báo và đồng tác giả của Gas Wars: Crony Capitalism and the Ambanis cho biết: “Sau tất cả, anh ấy là người giàu nhất Ấn Độ, do đó anh ấy có khoản tiền khổng lồ ở đất nước này. Ông ấy đã được hỗ trợ bởi một cơ chế chính trị và chế độ quản lý thuận lợi".
Chuyển lĩnh vực kinh doanh cốt lõi
Đế chế công ty mà Ambani đứng đầu ngày nay trông khá khác so với đế chế mà ông thừa kế.
Cha của ông, Dhirubhai, thành lập một công ty kinh doanh ở Mumbai vào năm 1957 và sau đó ông trở thành một doanh nghiệp dệt may phát đạt. Trong nhiều thập kỷ, nó đã phát triển thành tập đoàn lớn mạnh Reliance Industries bao gồm năng lượng, hóa dầu và viễn thông. Cái chết của Dhirubhai vào năm 2002 đã khởi đầu cho một cuộc chiến tranh giành quyền kế vị gay gắt khiến doanh nghiệp chia đôi.
Mukesh Ambani cuối cùng đã tiếp quản tài sản dầu mỏ và hóa dầu chính của công ty, trong khi em trai ông Anil đảm nhận quyền kiểm soát các dự án mới hơn, bao gồm cả các doanh nghiệp viễn thông và kỹ thuật số.
Sau đó, vào tháng 9 năm 2016, Mukesh Ambani đã xông vào sân chơi của em trai mình với một lời đề nghị đã thổi bay sự phát triển của viễn thông và internet của Ấn Độ. Jio cung cấp cho mỗi khách hàng mới sáu tháng sử dụng Internet 4G miễn phí và hàng triệu người Ấn Độ đã đăng ký, gây ra một cuộc chiến giá khốc liệt.
Thakurta nói: “Bạn thu hút người dùng của mình bằng cách tặng một thứ gì đó miễn phí và một khi họ đã quan tâm đến nó, bạn dần dần bắt đầu tăng giá. Đó là cách cổ điển mà tất cả các loại hình độc quyền hoạt động trên toàn cầu đều sử dụng."
Một trong những thương vong lớn của cuộc chiến giá cả là Anil Ambani. Cuối năm 2017 , công ty Reliance Communications của ông tuyên bố sẽ bán phần lớn tài sản và thoát khỏi lĩnh vực kinh doanh di động. Hai ngày sau, Jio mua lại Reliance Communications . Và hai năm sau, anh cả Ambani đã cho thấy sự khác biệt trong vận may của hai anh em bằng cách giúp trả khoản nợ 80 triệu đô la cho Ericsson ( ERIC ) , giúp Anil không phải ngồi tù.
Sự gia tăng như vũ bão của Jio đã giúp bù đắp phần nào sự biến động trong giá dầu khiến Ambani tiêu tốn hàng tỷ USD vào năm ngoái và thành lập Reliance cho một tương lai không còn hoạt động kinh doanh dầu cốt lõi mà chuyển sang lĩnh vực công nghệ. Trên thực tế, một phát ngôn viên của công ty trước đây đã nói với CNN Business rằng cái tên Jio - có nghĩa là "sống" trong tiếng Hindi.
Giống như các công ty công nghệ khác trên thế giới, Jio đã mạnh lên trong thời kỳ đại dịch, nhưng câu hỏi đặt ra là liệu nó có thể tiếp tục phát triển đủ nhanh để công ty chuyển đổi khỏi dầu mỏ một cách có ý nghĩa hay không.
Đầu tiên là Ấn Độ, sau đó là thế giới
Đối với những gã khổng lồ công nghệ Mỹ, việc có một người chơi lớn ở địa phương thường giúp việc kinh doanh ở nước ngoài dễ dàng hơn và Jio cho đến nay là công ty lớn nhất ở Ấn Độ.
"Tại sao Facebook, Google lại ... bỏ tiền của họ vào Jio vào thời điểm kinh tế thế giới đang rối ren, kinh tế Ấn Độ đang suy thoái, tại sao họ lại làm vậy? Rõ ràng để xâm nhập vào quốc gia và đường lối chính trị".
Mohan, người đứng đầu Facebook tại Ấn Độ, phủ nhận điều này: "Điều đó không liên quan gì đến khoản đầu tư của chúng tôi vào Jio hay quan hệ đối tác", anh nói. "Nó đến từ việc nhận ra rằng đây là một công ty đặc biệt đã thực hiện công việc khá tuyệt vời trong việc chuyển đổi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của Ấn Độ trong một khoảng thời gian ngắn."
Thông qua Facebook, họ đang làm việc để tích hợp JioMart với WhatsApp, nền tảng duy nhất ở Ấn Độ có cơ sở người dùng tương đương với Jio. Với Google, họ đang cố gắng để kiểm soát các thiết bị di động bằng cách cùng nhau phát triển một "điện thoại thông minh giá cả phải chăng" cho tầng lớp trung lưu khổng lồ của Ấn Độ. Và nó thậm chí còn để mắt đến công nghệ chip làm nền tảng cho các mạng và thiết bị đó thông qua các đối tác như Qualcomm.
Ambani cho biết: "Khi số hóa nền kinh tế Ấn Độ và xã hội Ấn Độ tăng tốc, nhu cầu về phần cứng kỹ thuật số sẽ tăng lên rất nhiều. Chúng tôi không thể dựa vào nhập khẩu quy mô lớn", Ambani cho biết vào đầu năm 2021. "Tôi thấy trước rõ ràng Ấn Độ sẽ trở thành một trung tâm chính cho ngành công nghiệp bán dẫn tiên tiến nhất."
Qualcomm, một đối tác lâu năm của Jio, đã tham gia nhóm đầu tư bằng cách chi khoảng 97 triệu USD vào tháng 7 năm ngoái cho 0,15% cổ phần. Theo Quinn Li, Phó chủ tịch cấp cao kiêm Giám đốc toàn cầu của bộ phận đầu tư Qualcomm Ventures cho biết, việc Jio cam kết xây dựng mạng lưới của riêng mình đồng thời phát triển điện thoại thông minh đã mang đến cho nhà sản xuất chip một cơ hội duy nhất để tham gia vào cả hai phía trong kế hoạch truy cập internet của Ambani. .
Ông nói với CNN Business: "Vì chúng tôi là nhà cung cấp công nghệ cho ngành, chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi được trang bị tốt nhất để làm việc với Jio cả về mặt thiết bị cũng như cơ sở hạ tầng."
Ambani dường như đã sẵn sàng để tận dụng sự ủng hộ toàn cầu cho Jio và Reliance Retail vào các đợt IPO, nói rằng vào tháng 6 năm ngoái rằng ông sẽ "tiến tới việc niêm yết cả hai công ty này trong vòng 5 năm tới." Theo một số báo cáo phương tiện truyền thông và các nhà phân tích trong ngành, một đợt IPO cho Nền tảng Jio trên Nasdaq có thể diễn ra sớm nhất vào năm 2021 . Reliance đã không trả lời yêu cầu bình luận về kế hoạch IPO của mình.
Ambani có vẻ tự tin rằng mình có thể khiến cả thế giới chú ý và với thành tích của anh ấy cho đến nay, anh ấy không có lý do gì để không như vậy.
“Chúng ta sắp bước vào một thập kỷ huy hoàng của Ấn Độ,” ông tuyên bố. "Không gì có thể ngăn cản sự trỗi dậy của Ấn Độ, kể cả Covid-19. Đây là cơ hội để chúng tôi tạo nên lịch sử".
Bảo Bảo (Theo CNN)