Ngôi sao đang lên trong mảng thương mại điển tử Pinduoduo khó có thể giữ được vị thế

11:02 17/04/2021

Sự phát triển của nền tảng thương mại điện tử của Trung Quốc - Pinduoduo đang bị đe dọa bởi các biện pháp kiềm chế của chính phủ và các cáo buộc từ nhiều nhà cung cấp.

Vào cuối năm 2020, Pinduoduo đã vượt qua Alibaba 20 tuổi để trở thành công ty thương mại điện tử lớn nhất với 788 triệu người mua hoạt động hàng năm. © AP

Sự phát triển của nền tảng thương mại điện tử của Trung Quốc - Pinduoduo đã thu hút được nhiều nhà đầu tư. Ảnh: AP.

Công ty thương mại điện tử mới nổi của Trung Quốc Pinduoduo vốn đã được các nhà đầu tư yêu thích vì sự tăng trưởng đáng kinh ngạc của nó. Nhưng những nỗ lực để duy trì sự đi lên của công ty đang ngày càng trở nên tốn kém.

Theo nhà cung cấp dữ liệu thị trường Whale Wisdom, công ty có trụ sở tại Thượng Hải, ra mắt trên sàn Nasdaq vào năm 2018, đã trở thành cổ phiếu yêu thích của các nhà đầu tư tổ chức, nằm trong số những cổ phiếu nắm giữ hàng đầu trong 54 danh mục đầu tư, theo nhà cung cấp dữ liệu thị trường Whale Wisdom. Pinduoduo cũng là tài sản lớn nhất của quỹ đầu tư tư nhân hàng đầu Hillhouse Capital Group và Greenwoods Asset Management Limited tính đến cuối năm 2020.

Sự thèm muốn của các nhà đầu tư phản ánh được mức độ tăng trưởng nhanh chóng của Pinduoduo. Chỉ sau 5 năm kinh doanh, nền tảng tập trung vào mua sắm đã vượt lên dẫn đầu, bỏ qua đối thủ lâu năm Alibaba Group Holding để trở thành doanh nghiệp thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc tính theo số lượng người dùng vào cuối năm ngoái.

Chứng chỉ tiền gửi Mỹ (ADR) của Pinduoduo đã tăng gần gấp bảy lần năm qua trong bối cảnh cổ phiếu công nghệ bùng nổ rộng hơn, chạm mức kỷ lục 212,6 USD / cổ phiếu vào tháng Hai.

Chứng chỉ tiền gửi Mỹ (American Depository Receipt – ADR) là một chứng khoán do ngân hàng Mỹ phát hành cho người Mỹ được đảm bảo bằng cổ phần của một công ty nước ngoài mà ngân hàng này nắm giữ. Người nắm giữ ADR có quyền được chia cổ tức của công ty nước ngoài.

Nhưng công ty đã khuấy động thị trường vào tháng trước với một sự thay đổi lãnh đạo bất ngờ. Vào cuối tháng 3, Colin Huang Zheng, tỷ phú sáng lập kiêm chủ tịch của Pinduoduo, đã từ chức hội đồng quản trị của công ty và từ bỏ quyền biểu quyết siêu tỷ lệ 1:10 gắn liền với cổ phiếu Pinduoduo của mình.

Mặc dù Huang, 41 tuổi, đã chuyển giao chức vụ CEO vào tháng 7 năm 2020, nhưng việc rời bỏ ban lãnh đạo công ty của ông vẫn khiến thị trường trở nên chao đảo.

Một nguồn tin của công ty cho biết: “Huang là trung tâm của việc ra quyết định của Pinduoduo. Không có gì ở Pinduoduo mà Huang không biết", một nguồn tin khác của công ty cho biết.

Huang cho biết sự ra đi của ông là một phần trong quá trình chuyển đổi đã được lên kế hoạch từ lâu của Pinduoduo sang một thế hệ lãnh đạo mới và để đối phó với môi trường thị trường đang thay đổi. Nhưng tin tức này vẫn khiến thị trường kinh hoàng, khiến giá cổ phiếu của Pinduoduo giảm hơn 16% trong hai tuần. Cổ phiếu hiện giao dịch ở mức khoảng 135 đô la.

Nhưng các nhà phân tích cho rằng tác động của sự ra đi của Huang nên được hạn chế vì họ vẫn tự tin về triển vọng kinh doanh của mình. Một số ngân hàng đầu tư, bao gồm Goldman Sachs, JPMorgan Chase và Bank of America, duy trì triển vọng tích cực của họ với lý do cải thiện lợi nhuận.

Nhưng những lo ngại vẫn còn trên Pinduoduo khi những nỗ lực để duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh ngày càng trở nên tốn kém khi đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt hơn và sự giám sát chặt chẽ hơn về mặt pháp lý.

Các cơ quan quản lý của Trung Quốc vào đầu tuần này đã triệu tập 34 gã khổng lồ công nghệ, bao gồm cả Pinduoduo, và ra lệnh cho họ ngừng lạm dụng sức mạnh thị trường và ngừng mọi hoạt động bất hợp pháp trong vòng một tháng nếu không sẽ phải đối mặt với "hình phạt nghiêm khắc".

Pinduoduo đã phải đối mặt với những rắc rối pháp lý ngày càng tăng trong những năm qua, chủ yếu liên quan đến các cáo buộc về hàng giả và tranh chấp với các nhà cung cấp. Căng thẳng giữa nền tảng và các thương gia đối tác của nó đang gia tăng khi nhiều nhà cung cấp phàn nàn rằng Pinduoduo đang phá hoại lợi ích của họ.

Theo Tianyancha, một cơ sở dữ liệu kinh doanh, Pinduoduo đã được nêu tên là bị đơn trong 7.150 vụ kiện vào cuối năm 2020, tăng từ 230 vụ vào năm 2017. Các vụ kiện chủ yếu do các chủ sở hữu thương hiệu cáo buộc Pinduoduo và các nhà cung cấp của họ đang làm hàng giả, nhà cung cấp và người mua sắm đang đổ lỗi cho công ty đã làm hại họ.

Mong muốn đà phát triển

Đối với Pinduoduo, "tăng trưởng là tất yếu", một nhà đầu tư tổ chức có trụ sở tại Hoa Kỳ cho biết.

Các tổ chức đầu tư vào Pinduoduo vì sự phát triển nhanh chóng của nó, một nhà đầu tư có trụ sở tại Hồng Kông cho biết. "Miễn là họ duy trì được tốc độ tăng trưởng, các nhà đầu tư sẽ đổ tiền vào cổ phiếu bất kể giá nào", nhà đầu tư này cho biết.

Colin Huang Zheng, tỷ phú sáng lập kiêm chủ tịch của Pinduoduo
Colin Huang Zheng, tỷ phú sáng lập kiêm chủ tịch của Pinduoduo.

Được thành lập vào năm 2015, Pinduoduo là công ty thương mại điện tử phát triển nhanh nhất tại Trung Quốc. Bằng cách nhắm mục tiêu vào những người mua sắm tiết kiệm ngân sách với các sản phẩm rẻ hơn, nền tảng này đã giành được 12 triệu người dùng hoạt động hàng tháng trong vòng hai tháng hoạt động. Số lượng người dùng đăng ký vượt quá 100 triệu người trong một năm và tăng lên 600 triệu người vào tháng 3 năm 2020. Vào cuối năm 2020, Pinduoduo đã vượt qua Alibaba với thâm niên 20 năm tuổi để trở thành nền tảng thương mại điện tử lớn nhất với 788 triệu người mua hoạt động hàng năm.

Nhưng tốc độ tăng trưởng dường như đang có dấu hiệu chậm lại. Kể từ nửa cuối năm 2020, khi Pinduoduo dần cắt giảm trợ cấp khi cung cấp các sản phẩm giá rẻ cho người mua sắm, tốc độ tăng trưởng chi tiêu trung bình của người dùng trên trang web đã chậm lại.

Để tìm ra các nguồn tăng trưởng mới, Pinduoduo đã đầu tư mạnh kể từ cuối năm 2020 vào dịch vụ tạp hóa mới của mình, nhằm giành lấy thị phần trong lĩnh vực kinh doanh bùng nổ thời kỳ đại dịch. Vào tháng 11, Pinduoduo đã đảm bảo được 6,1 tỷ USD nguồn vốn mới từ việc bán trái phiếu và cổ phiếu, chủ yếu để trả cho việc mở rộng hoạt động kinh doanh.

Vào cuối năm 2020, Pinduoduo đã vượt qua Alibaba với thâm niên 20 năm tuổi để trở thành công ty thương mại điện tử lớn nhất với 788 triệu người mua hàng năm. Ảnh: AP.
Vào cuối năm 2020, Pinduoduo đã vượt qua Alibaba với thâm niên 20 năm tuổi để trở thành công ty thương mại điện tử lớn nhất với 788 triệu người mua hàng năm. 

Bằng việc sử dụng các khoản trợ cấp lớn để thu hút người dùng mới, Pinduoduo đã nhanh chóng mở rộng dịch vụ Duo Duo Maicai đến 277 thành phố của Trung Quốc tính đến tháng 1 với số lượng đơn đặt hàng hàng ngày lên tới 13 triệu. Citic Securities cho biết công ty dự kiến ​​sẽ tăng số lượng đơn đặt hàng hàng ngày trên Duo Duo Maicai lên 50 triệu vào cuối tháng 3.

Nhưng việc chi mạnh tay cho mảng kinh doanh mới đã đẩy Pinduoduo vào khoản lỗ 1,3 tỷ nhân dân tệ (198 triệu USD) trong quý 4 sau 3 quý liên tiếp có lãi. Trong khi đó, các khoản trợ cấp mạnh tay của nó cũng thu hút sự chú ý của các nhà quản lý. Vào đầu tháng 3, cơ quan giám sát thị trường đã phạt Pinduoduo, cùng với các đối thủ Alibaba, Meituan, Didi Chuxing và Tencent vì hành vi bán phá giá trong hoạt động kinh doanh hàng tạp hóa của họ.

Cơ quan quản lý cáo buộc các công ty sử dụng nguồn vốn dự trữ lớn của mình để "phá vỡ trật tự thị trường" thông qua trợ giá quá mức, đồng thời cảnh báo họ không nên đốt tiền để giành lấy thị phần với ý định phá giá như thế này. 

Căng thẳng gia tăng

Trong khi Pinduoduo phát triển mạnh mẽ hơn, căng thẳng cũng gia tăng giữa họ và các nhà cung cấp đối tác. Một số chủ cửa hàng cáo buộc nền tảng này đã bỏ qua lợi ích của họ hoặc thậm chí hy sinh lợi nhuận của họ để có lợi cho người mua sắm. Pinduoduo đã thể hiện sự thiên vị trong việc giải quyết tranh chấp giữa người mua hàng và nhà cung cấp, đồng thời sử dụng quỹ của nhà cung cấp để trợ cấp cho người mua, một nhà bán lẻ điện tử cho biết.

Vào tháng 3, một nhà bán lẻ mỹ phẩm đã kiện Pinduoduo ở Thượng Hải vì đã chiếm giữ bất hợp pháp số tiền 670.000 nhân dân tệ của nhà bán lẻ hơn hai năm trong một cuộc tranh chấp về các sản phẩm không đạt tiêu chuẩn. Zheng Siyuan, luật sư của nguyên đơn, tuyên bố có nhiều tranh chấp tương tự giữa Pinduoduo và các nhà cung cấp, vì nền tảng này đã phạt các nhà cung cấp hoặc đóng băng số tiền lớn của họ với lý do vi phạm kinh doanh khác nhau. Pinduoduo không bình luận về vấn đề này.

Các chuyên gia cho biết Pinduoduo đã đặt ra yêu cầu rất thấp để các nhà cung cấp có thể kinh doanh trên nền tảng của mình. Nhưng một khi hoạt động kinh doanh bắt đầu, các yêu cầu tuân thủ lại tỏ ra rất nghiêm ngặt. Họ cho biết các khoản tiền phạt và hình phạt đóng băng quỹ của các nhà cung cấp thường được đánh vào khi có các vi phạm bị cáo buộc.

Theo cơ sở dữ liệu tranh chấp kinh doanh, các nhà cung cấp đã đệ trình gần 200 đơn khiếu nại chống lại Pinduoduo từ tháng 5 năm 2018 đến tháng 12 năm 2020, cáo buộc nền tảng này chiếm đoạt tiền của họ, với số tiền từ hàng trăm nghìn nhân dân tệ đến hàng triệu nhân dân tệ.

Theo quy định của Pinduoduo, các nhà cung cấp bị phát hiện vi phạm các quy tắc, chẳng hạn như bán hàng giả hoặc sản phẩm kém chất lượng, sẽ bị phạt gấp ba lần doanh thu bán hàng của họ trong chín tháng trước đó. So với các nền tảng thương mại điện tử lớn khác như Alibaba và JD.com, tiền phạt của Pinduoduo khó khăn hơn rất nhiều nhiều, Zheng nói.

Mặc dù Pinduoduo cho biết số tiền phạt được sử dụng để bồi thường cho những khách hàng bị ảnh hưởng, nhưng công ty chưa bao giờ tiết lộ chi tiết về cách thức quản lý số tiền này, Zheng nói.

Bảo Bảo (Theo Nikkei Asia)