Làm việc tại nhà: Động thực thay đổi tốt hay xấu?

Chia sẻ Facebook

Marc Cenedella từ Ladders, một trang web tìm kiếm việc làm cho biết “làm việc tại nhà thực sự là sự thay đổi lớn nhất trong cách chúng tôi làm việc” hay như một bài báo của Forbes gọi làm việc tại nhà có thể tạo ra "cú lột xác" như Cách mạng Công nghiệp những năm 1700.

Nhà tương lai học Mark Pesce nói: “Đại dịch dường như đã đảo ngược luồng di cư đến các trung tâm đô thị kể từ khi cuộc Cách mạng Công nghiệp bắt đầu”. Giám đốc điều hành Zoom Eric Yuan, người sở hữu công ty tổ chức hội nghị truyền hình hưởng lợi lớn từ xu hướng này chỉ ra: “Công việc không còn là cố định ở một nơi mà đó là cả một không gian”. Pesce cho biết thêm: “Mọi người hiện đang chạy trốn khỏi các thành phố như San Francisco. Tại sao phải thuê nhà đắt đỏ ở trong nội đô hoặc gần đó trong khi bạn có thể làm việc tại bất cứ đâu”. Thực vậy. Tại Hoa Kỳ, công việc từ xa cho phép nhân viên di chuyển đến bất kỳ nơi nào có thể mua hoặc thuê địa điểm rẻ hơn. Trong khi một ngôi nhà có giá trung bình ở Palo Alto, Thung lũng Silicon là 3,3 triệu đô la Mỹ, thì ở Austin, Texas, con số rơi vào khoảng 575.000 đô la.

Không có gì ngạc nhiên khi những nhân viên công nghệ có thể di chuyển liên tục. Khu vực Vịnh San Francisco đang mất dần lượng lớn dân cư trong khi những điểm như Austin, Boise, Tampa, Miami và Carolinas ngày càng đông đúc, kèm theo đó là giá nhà tăng mạnh. Hơn một năm sau đại dịch, chỉ có khoảng một phần ba nhân viên Hoa Kỳ quay trở lại văn phòng. Tương tự, dữ liệu cho thấy 87% nhân viên Hoa Kỳ thích làm việc từ xa ít nhất là một nửa thời gian. Tại sao lại như vậy? Vì họ có nhiều thời gian hơn cho gia đình, tiết kiệm tiền bạc và thời gian đi lại, cũng như tiết kiệm tiền xăng xe, tiền ăn trưa,... thậm chí có thời giờ cho những sở thích như tập thể hình.

Thế nhưng làm việc tại nhà đang khiến các nhà tuyển dụng đau đầu. Làm thế nào để thu hút người lao động trở lại văn phòng? Ví dụ, nhiều nhân viên của Apple đang làm việc tại nhà, thậm chí kết hợp giữa văn phòng và làm việc từ xa. Ở New York, các công ty tài chính muốn mọi người quay lại văn phòng ít nhất một hoặc hai lần một tuần. Các chủ ngân hàng như Giám đốc điều hành JPMorgan Jamie Dimon nói rằng, các cuộc họp trực tiếp là điều cần thiết và việc xây dựng nhóm không dễ dàng đạt được nếu chỉ họp online.

Tất nhiên, không phải tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế đều có thể làm việc tại nhà. Ngành sản xuất, bệnh viện,... nằm ngoài xu hướng này. Do đó, tác động của hình thức mới là không đồng đều. Hiện tượng này mới chỉ xuất hiện trong vòng 20 tháng trở lại đây và chưa có kết luận. Tuy nhiên, bằng chứng ban đầu cho thấy các vấn đề sức khỏe tâm thần trở nên trầm trọng hơn khi làm việc tại nhà. Cô đơn, trầm cảm, lo lắng, thiếu tương tác xã hội là những biểu hiện tiêu cực hiện hữu.

Làm việc tại nhà là một xu hướng toàn cầu khi toàn thế giới bị ảnh hưởng bởi Covid-19. Ví dụ ở Nam Phi, một tổ chức nghiên cứu hàng đầu đã đóng cửa trụ sở chính, yêu cầu nhân viên làm việc tại nhà và chấm dứt hợp đồng thuê tòa nhà. Trong khi đó, Ford Motor Company tuyên bố 30 nghìn nhân viên có thể làm việc tại nhà vĩnh viễn. Có vẻ như công ty chiến thắng lớn nhất là Zoom Video Communications có trụ sở tại San Jose, được thành lập bởi Eric Yuan. Xét cho cùng, như Pesce đã viết trên tạp chí IEEE Spectrum của Viện Kỹ sư Điện và Điện tử : “Không thể đánh giá quá cao tầm quan trọng của sự thay đổi. Đây quả thực là kỳ diệu, nhưng với tác động vẫn chưa rõ ràng”.