Thierry Breton, Ủy viên thị trường nội bộ của EU, cho biết trong một cuộc họp báo ở Brussels hôm 16/6, Ủy ban châu Âu, Ban thư ký của khối, cũng sẽ loại bỏ thiết bị của Huawei và ZTE khỏi cơ sở của họ trên khắp lục địa.
"Chúng tôi sẽ yêu cầu các dịch vụ kết nối của mình yêu cầu các nhà cung cấp không được tiếp xúc với Huawei và ZTE, và điều này tất nhiên áp dụng cho các hợp đồng mới và hợp đồng hiện có", ông Breton nói, đồng thời cho biết thêm rằng Ủy ban sẽ khuyến nghị Nghị viện và Hội đồng Châu Âu làm theo.
Động thái này được công bố trong bối cảnh các quốc gia bao gồm Đức và Tây Ban Nha tiếp tục sử dụng sản phẩm của các nhà sản xuất thiết bị Trung Quốc trong hệ thống mạng ở mức độ mà Liên minh châu Âu (EU) nhận thấy không thể chấp nhận được.
Năm 2020, Brussels khuyến nghị 27 nước thành viên loại bỏ các nhà cung ứng “rủi ro cao” khỏi mạng lưới. Dù vậy, ba năm sau, tiến độ thay đổi quá chậm chạp nên Ủy ban quyết định công bố đích danh tên của hai nhà cung cấp 5G lớn nhất Trung Quốc là Huawei và ZTE.
Thierry Breton cho biết trong một cuộc họp báo rằng, chỉ có 10 trong số 27 quốc gia thành viên của khối hạn chế hoặc loại trừ các nhà cung cấp rủi ro cao kể từ khi ủy ban này ban hành hướng dẫn 5G từ 3 năm trước.
Ông Breton cho rằng, sự chậm chạp đe dọa rủi ro an ninh lớn, gây ra những lỗ hổng nghiêm trọng. Theo báo cáo của EU, loại trừ “Huawei và ZTE khỏi mạng 5G là hợp lý”. Trên cơ sở một loạt thông tin có sẵn, Ủy ban nhận định Huawei và ZTE đại diện cho rủi ro đáng kể so với các nhà cung ứng 5G khác, báo cáo nêu. EU đề nghị các nước thành viên nên “áp đặt hạn chế đối với các nhà cung ứng rủi ro cao sớm nhất có thể”.
Dù vậy, đây là việc không dễ thực hiện xét tới quy mô đầu tư của các chính phủ châu Âu vào phần cứng của hai công ty Trung Quốc. Theo nghiên cứu năm 2022 của Strand Consult, tại Cộng hòa Cyprus, 100% mạng 5G do các doanh nghiệp Bắc Kinh cung ứng. Tại Rumani và Hà Lan, tỷ lệ lần lượt là 76% và 72%
Hiệp hội Viễn thông di động toàn cầu GSMA gần đây ước tính việc cấm thiết bị Trung Quốc có thể làm kế hoạch triển khai mạng 5G ở châu Âu bị chậm 18 tháng và đội lên thêm 59 tỷ USD. Nghiên cứu được Viện Kinh tế Oxford tiến hành tại Mỹ, Anh, Australia, Canada, Pháp, Đức, Nhật Bản và Ấn Độ cho thấy, loại bỏ thiết bị Huawei khiến kinh phí đầu tư vào mạng 5G tăng 16-19%, dẫn tới sụt giảm 105,5 tỷ USD trong GDP các nước này trong giai đoạn 2020-2035.
Hồi tháng 3, Tạp chí chuyên ngành Light Reading nhận định Tập đoàn viễn thông Đức Deutsche Telekom sẽ mất 6 tỷ USD và 5 năm để xóa sổ thiết bị Huawei. Trong tổng số 134.000 ăng-ten 5G triển khai ở Đức, có hơn 80.000 do Huawei cung cấp.
Những thống kê trên chưa tính đến doanh số sụt giảm vì lệnh hạn chế bán chip bán dẫn và các sản phẩm khác cho Huawei, có thể lên tới hàng chục tỷ USD.
Thiết bị viễn thông Huawei thường rẻ hơn 20-30% so với đối thủ, giúp hãng giành thị phần ở châu Âu, quê nhà của các công ty lớn như Nokia và Ericsson. Nhưng chi phí chỉ là một phần lợi thế với Huawei. Thành công của hãng cũng dựa trên sản phẩm chất lượng cao, đôi khi vượt thiết bị do phương Tây sản xuất.
Brussels ngày càng nghi ngờ các công ty công nghệ Trung Quốc trong những tháng gần đây và vào tháng 2 đã chuyển sang cấm nhân viên sử dụng TikTok từ điện thoại cơ quan của họ.
Theo nghĩa này, họ đang tiến gần hơn đến cách tiếp cận của Mỹ, quốc gia đã dần loại bỏ Huawei và ZTE khỏi các mạng của mình trong nhiều năm.
Quyết định của EU được đưa ra khi họ chuẩn bị công bố chiến lược an ninh kinh tế vào tuần tới. Điều này sẽ đặt ra một kế hoạch nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên quan trọng và ngăn chặn việc công nghệ của EU rơi vào tay Trung Quốc do những lo ngại về an ninh quốc gia.
Theo ông Breton, EU không thể duy trì sự phụ thuộc trong các lĩnh vực quan trọng như năng lượng hay 5G, để sau này trở thành vũ khí chống lại lợi ích của khối.
Mai Hà (t/h)
