Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) vừa trình Chính phủ dự thảo (lần 6) Nghị định thay thế Nghị định 86 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô. Đáng chú ý, tại dự thảo lần 6 này, Bộ GTVT đề nghị ôtô dưới 9 chỗ kinh doanh vận tải có lịch trình, sử dụng phần mềm để đặt xe sẽ phải gắn hộp đèn TAXI.
Grab phải "gắn mào" như taxi truyền thống
Theo Bộ GTVT, sau khi lấy ý kiến từ nhiều cơ quan đã nhận được phải hồi theo 2 nhóm. Thứ nhất, Tổ công tác của Chính phủ, các hiệp hội taxi yêu cầu hoạt động của Grab (xe dưới 9 chỗ thí điểm hợp đồng điện tử) cần có các quy định chặt chẽ, chịu sự quản lý như taxi, không thể gọi là loại hình "Hợp đồng điện tử" vì không có trong quy định của Luật Giao thông đường bộ.
Cụ thể, toàn bộ ôtô dưới 9 chỗ kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng điện tử thì phải quy định lộ trình thực hiện cấp đổi phù hiệu taxi và thực hiện các quy định kinh doanh của taxi.
Bộ GTVT đề nghị toàn bộ các xe đang kết nối phần mềm điện tử như Grab sẽ phải phải gắn hộp đèn trên nóc như taxi truyền thống.
Luồng ý kiến thứ hai do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và một số chuyên gia kinh tế đề nghị xe dưới 9 chỗ hoạt động vận tải khách có ứng dụng phần mềm sẽ được quản lý theo hợp đồng vận tải điện tử và bổ sung quy định taxi điện tử.
Về quan điểm của mình, Bộ GTVT cho rằng, xe dưới 9 chỗ kinh doanh vận tải theo hợp đồng điện tử so với hoạt động của taxi có nhiều điểm tương đồng và có quy định chung để quản lý như nhau nhằm đảm bảo công bằng, công khai minh bạch và chịu quy định về kinh doanh, điều kiện như hiện nay. Do đó, Bộ đồng thuận ý kiến thứ nhất.
Như vậy, trong trường hợp quy định này được thông qua, toàn bộ các xe đang kết nối phần mềm điện tử như Grab sẽ phải gắn phù hiệu "xe taxi" trên kính xe; niêm yết đầy đủ các thông tin trên xe. Đặc biệt, là phải gắn hộp đèn trên nóc như taxi truyền thống. Các xe Grab cũng phải chịu các ràng buộc về niên hạn như taxi; tiêu chuẩn lái xe; kinh doanh trực thuộc doanh nghiệp, hợp tác xã và phải niêm yết giá như taxi...
Không quản lý phương thức kinh doanh mới… theo cách cũ
Về vấn đề này, trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, Luật sư Kiều Anh Vũ – Công ty Luật KAV Lawyers cho rằng, việc gắn hộp đèn (mào) cho taxi công nghệ theo Dự thảo Nghị định đưa ra là không thật sự cần thiết. Các tài xế tham gia taxi công nghệ thường là họ sử dụng xe thuộc sở hữu, quyền sử dụng của họ và “hợp tác” với đơn vị kinh doanh vận tải để vận chuyển hành khách khi nhàn rỗi hoặc theo điều kiện thời gian phù hợp với họ nên việc yêu cầu gắn hộp đèn taxi là không phù hợp với tính chất của mô hình hoạt động này.
Hơn nữa, nếu cho rằng gắn hộp đèn để nhận diện là cũng không thuyết phục bởi lẽ việc nhận diện taxi công nghệ trong trường hợp này là nhận diện bằng phần mềm và các thông tin chi tiết để nhận diện đều được cung cấp qua phần mềm.
Dự thảo Nghị định cũng đã yêu cầu phần mềm kết nối để giao dịch với hành khách phải đảm bảo cung cấp cho hành khách các nội dung tối thiểu như: thông tin về doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh vận tải (tên, địa chỉ, điện thoại, mã số thuế); thông tin về lái xe (họ và tên, hạng giấy phép lái xe, số giấy phép lái xe, số điện thoại); thông tin về xe (biển kiểm soát xe, nhãn hiệu và sức chứa của xe, năm sản xuất); điểm bắt đầu và điểm kết thúc chuyến đi; thời gian bắt đầu và kết thúc chuyến đi; hành trình; cự ly chuyến đi (km); thông tin về giá cước và số tiền hành khách phải trả (VND) nên thông tin nhận diện hoàn toàn được đảm bảo.
Về vấn đề này, Luật sư Vũ cho rằng, việc đảm bảo sự cạnh tranh bình đẳng trong kinh doanh là điều cần thiết nhưng không có nghĩa là phải quản lý giống nhau với các mô hình kinh doanh khác nhau; taxi công nghệ, taxi điện tử là phương thức kinh doanh mới, cần cách quản lý mới phú hợp chứ không thể gom phương thức kinh doanh mới về kiểu cũ và quản lý theo cách cũ.
Minh Vân
