Vừa qua, trong đơn kiến nghị của các doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Nam và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh gửi UBND tỉnh Quảng Nam và các Sở, ban, ngành về việc tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng.
Qua việc xem xét Báo cáo kết quả tính toán, xác định đơn giá nhân công xây dựng năm 2023 trên địa bàn tỉnh Quảng Nam của Phân Viện Kinh tế xây dựng miền Nam (được gửi kèm theo Công văn 1772/SXD-PGĐ ngày 26/10/2023 của Sở Xây dựng tỉnh Quảng Nam); Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Nam đã có Công văn Số: 47/CV-HHDN gửi Sở Xây dựng tỉnh Quảng Nam, về việc tham gia ý kiến về dự kiến xác định đơn giá nhân công trên địa bàn tỉnh Quảng Nam
Được biết, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức liên quan đến giá cả vật liệu, thiết bị, nhiên liệu, nhân công tăng cao, nhiều doanh nghiệp đã hết khả năng thanh khoản, phải thi công cầm chừng hoặc tạm dừng thi công, một số doanh nghiệp càng làm, càng lỗ đã lâm vào tình trạng công bố phá sản vì không có nguồn lực tái đầu tư trang thiết bị, tuyển dụng giữ chân nguồn nhân lực chất lượng cao để tăng năng lực cạnh tranh, bắt kịp sự phát triển của các nhà thầu quốc tế.
Từ bảng so sánh trên bản danh sách Đơn giá nhân công xây dựng tỉnh Quảng Nam dự kiến công bố và áp dụng từ ngày 01/01/2024 vẫn thấp hơn đơn giá đã áp dụng ở tỉnh Quảng Ngãi cách đây 03 năm (Quyết định số 989/QĐ-UBND ngày 18/10/2021 của tỉnh Quảng Ngãi), việc này gây ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi và mức độ cạnh tranh của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Theo khoản 4 mục V của dự thảo Báo cáo kết quả tính toán, xác định đơn giá nhân công xây dựng năm 2023 trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đơn giá nhân công các địa phương tiếp giáp tỉnh Quảng Nam có sự nhầm lẫn giữa đơn giá nhân công vùng I, vùng II qua vùng III, vùng IV (Quyết định số 989/QĐ-UBND ngày 18/10/2021 của tỉnh Quảng Ngãi),
Theo lãnh đạo Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Nam cho biết, khó khăn lớn nhất đối với các nhà thầu xây dựng hiện nay chính là hệ thống đơn giá, định mức quá thấp, lạc hậu rất xa so với thực tế. Trong khi đó, dự toán các gói thầu có vốn Nhà nước lại được xây dựng trên hệ thống đơn giá, định mức như trên, khiến các nhà thầu dù giành được hợp đồng cũng rất khó có lợi nhuận, thậm chí đối diện với thua lỗ. 
Nguyên nhân của tình trạng này có thể do thông báo giá của các địa phương không kịp và không phù hợp thực tế, đặc biệt giá nhân công đang bất cập như hiện nay đã đẩy các nhà thầu không thể trả vượt quá nhiều so với dự toán được phê duyệt, nhưng nếu không trả lương tương xứng sẽ không tuyển được thợ, ảnh hưởng tới tiến độ triển khai công trình.
Vừa qua, tại Văn bản số 8118/VPCP-CN ngày 18/10/2023, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ Xây dựng nghiên cứu Báo cáo của Bộ GTVT về công tác rà soát các quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức, đơn giá chưa được ban hành hoặc còn bất cập, chưa hợp lý; phối hợp với Bộ GTVT, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương có liên quan nghiên cứu điều chỉnh, sửa đổi các nội dung chưa phù hợp; bổ sung các nội dung cần hướng dẫn (nếu có) để có văn bản hướng dẫn theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành để Bộ GTVT và các địa phương có cơ sở triển khai thực hiện.
Vậy nên, việc tháo gỡ những bất cập về đơn giá, định mức đang là vấn đề rất cấp thiết, nếu không, các doanh nghiệp hoạt động trong ngành xây dựng sẽ gặp rất nhiều khó khăn, không chỉ các doanh nghiệp xây lắp gặp khó, mà hệ thống đơn giá, định mức bất cập cũng đang làm khó cả các đơn vị tư vấn, chủ đầu tư giao thông.
Những bất cập về đơn giá, định mức đã được nhận diện và cần có sự chung tay vào cuộc của lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam, cùng tất cả các Sở, ngành để giải quyết vấn đề này, theo chỉ đạo của Chính phủ là vấn đề rất cấp thiết.
Trọng Tâm
