UBND TPHCM mới có văn bản khẩn gửi Sở Y tế, Ban Quản lý khu công nghệ cao, Ban Quản lý các khu chế xuất và khu công nghiệp, UBND các quận huyện và thành phố Thủ Đức, các doanh nghiệp trên địa bàn, thông báo về việc dừng hoạt động của doanh nghiệp nếu không đảm bảo các yêu cầu về phòng, chống dịch Covid-19. Theo đó, doanh nghiệp tại TPHCM chỉ được hoạt động nếu đảm bảo thực hiện được vừa sản xuất, vừa cách ly người lao động tại chỗ với phương châm “3 tại chỗ”, hoặc đảm bảo thực hiện được phương châm “1 cung đường - 2 địa điểm”.
Doanh nghiệp lập ‘công xưởng dã chiến’
Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp thực phẩm là những đơn vị buộc phải duy trì liền mạch hệ thống sản xuất nhằm đảm bảo việc cung ứng hàng hóa ra thị trường. Vì vậy, việc phải tổ chức hoạt động sản xuất “3 tại chỗ” cho nhân viên, công nhân là điều gần như bắt buộc. Đây cũng là cách để họ bảo vệ nhân viên lẫn chuỗi cung ứng mình trước nguy cơ bị đứt gãy.
Ông Trương Chí Thiện, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm Vĩnh Thành Đạt, cho biết nếu được UBND quận 12 duyệt các kế hoạch, công ty sẽ nhanh chóng kích hoạt phương án "3 tại chỗ". Công ty sẽ sử dụng biệt lập 2 khu trong nhà máy, nhân viên mỗi khu sẽ không được qua lại. Còn chỗ ở cho nhân viên sẽ được dựng ở nhà kho và khuôn viên của công ty trong thời gian tới.
“Toàn bộ hoạt động nấu nướng được công ty thuê đội nấu chuyên nghiệp bên ngoài để phục vụ công nhân. Song song đó, với nhân viên giao hàng, khi phân phối hàng, họ về lại công ty nhưng chỉ ở bên ngoài, hạn chế tiếp xúc các khu vực khác và phải khử khuẩn cá nhân, phương tiện”, ông Thiện cho biết.
Nhiều doanh nghiệp lo lắng vì tạm dừng sản xuất sẽ không đáp ứng được tiến độ đơn hàng cho đối tác. Ảnh minh họa: V.Dũng
Cũng là doanh nghiệp có lượng hàng cung ứng ra thị trường rất nhiều trong giai đoạn này, Công ty Ba Huân cũng đã kích hoạt phương án sản xuất tập trung. Theo đó, công ty phân thành 3 khu, trong đó, nhân viên tại các trang trại chăn nuôi có nhà ở ngay tại đó và được phục vụ ăn uống đầy đủ, không đi ra ngoài để tránh lây nhiễm. Khối chế biến thực phẩm được sắp xếp tương tự. Còn khối văn phòng thực hiện giãn cách mỗi phòng làm việc chỉ 3 người.
Ông Phạm Thanh Hùng, Phó tổng giám đốc Ba Huân, cho biết đội ngũ nhân viên vận chuyển, giao nhận được chuẩn bị kỹ hơn khi trang bị đồ bảo hộ để tránh sự xâm nhập của virus. Toàn bộ nhân viên đã được công ty thuê đội y tế quận 6 về xét nghiệm hai lần một tuần vào thứ Hai và thứ Năm.
Không chỉ các doanh nghiệp sản xuất hàng thực phẩm thiết yếu mà ngay cả các doanh nghiệp gia công cũng phải kích hoạt chế độ “3 tại chỗ” để đảm bảo được tiến độ đơn hàng. Dù trong bối cảnh điều kiện sản xuất, kinh doanh đang bị thu hẹp nhưng nếu tạm ngừng hoạt động một thời gian dài đồng nghĩa với việc mất cơ hội trong tương lai. Điều này buộc họ phải duy trì hoạt động để có sự ổn định sau khi dịch được kiểm soát.
Ông Nguyễn Phương Nam, nhà sáng lập của Công ty Aothun.vn, cho biết từ khi dịch bùng phát đến nay công ty chỉ duy trì khoảng 50 nhân sự làm việc tại chỗ, đủ để vận hành sản xuất. Tuy nhiên đến nay, quy định phòng dịch mới được thành phố áp dụng thì công ty cũng ngay lập tức chuyển sang chế độ làm việc tập trung.
“Rất may là công ty cũng đã có sẵn một cơ số phòng ký túc xá đảm bảo sinh hoạt cho vài chục nhân viên. Còn lại có thể trưng dụng thêm các phòng họp để đảm bảo chỗ ngủ cho nhân viên. Vấn đề còn lại là đảm bảo chuyện ăn uống, đảm bảo sức khỏe cho người lao động, chúng tôi cũng đặt suất ăn bên ngoài giao tới. Trước khi vào ở tập trung nhân viên được trang bị test kit để mọi người xét nghiệm và duy trì việc này hàng tuần để theo dõi”, ông Nam cho hay
Nhiều doanh nghiệp đành phải tạm dừng
Việc thiết lập phương án “3 tại chỗ” với nhiều doanh nghiệp có quy mô nhỏ tương đối đơn giản. Nhưng với các doanh nghiệp sản xuất lớn thì để đảm bảo việc sinh hoạt tập trung cho hàng ngàn nhân viên vẫn là bài toán khó. Nhiều doanh nghiệp bất đắc dĩ phải tạm dừng hoạt động vì không đáp ứng kịp trong thời gian gấp rút như vậy.
Công ty TNHH Pouyuen Việt Nam (quận Bình Tân), với hơn 56.000 lao động phải dừng sản xuất từ ngày mai theo yêu cầu chính quyền địa phương để phòng chống dịch.
Đại diện công ty cho biết nhà máy không thể bố trí tất cả lao động ăn ở tại nhà máy bởi số lượng quá lớn, trong khi diện tích nhà xưởng đều lắp máy móc. Công ty đã tính phương án giảm sản xuất, từ đó giảm số lao động ở thời gian TPHCM áp dụng Chỉ thị 16. Nhưng nếu duy trì sản xuất mức tối thiểu 30%, số người ở lại nhà máy đã hơn 16.000 người. Công ty khó đảm bảo cuộc sống, sinh hoạt lượng người lớn như vậy trong 10 ngày.
Mối lo lớn nhất của nhiều doanh nghiệp tạm dừng hoạt động trong giai đoạn này chính là nguy cơ “chảy máu” nguồn lao động ảnh hưởng đến việc khởi động lại. Thêm vào đó, tiến độ các hợp đồng bị ảnh hưởng và họ sẽ đứng trước nguy cơ bồi thường nếu không thương lượng được với đối tác.
Ông Phạm Quang Anh, Tổng giám đốc Công ty may mặc Dony, cho biết quy định mới này có thời gian quá gấp nên doanh nghiệp xoay xở không kịp, buộc phải tạm dừng. Tuy nhiên, doanh nghiệp hiện tại rất lo lắng vì 60% đơn hàng lớn của doanh nghiệp đều của đối tác nước ngoài và việc thương lượng với họ rất khó khăn. Khi một đối tác dừng đặt hàng nguy cơ kéo theo hiệu ứng dây chuyền sang các đối tác khác.
“Doanh nghiệp rất hiểu tính cấp thiết trong công tác phòng dịch của chính quyền, tuy nhiên mỗi khi lên phươn án cần phải cho doanh nghiệp khoảng 3 ngày chuẩn bị. Bởi việc duy trì sản xuất tập trung không chỉ là vấn đề ăn ngủ mà còn kiểm soát dịch bệnh, chi phí duy trì ra sao cũng phải tính toán vì phải đảm bảo cho hàng ngàn công nhân… Nếu gấp như thế này, doanh nghiệp bị động hoàn toàn và thiệt hại rất lớn”, ông Quang Anh cho hay.
Trong khi đó, ông Chu Tiến Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM (HUBA), cho biết, đây là một quyết định khó khăn nhưng không còn cách nào khác. Ông Dũng dự báo, sẽ còn nhiều doanh nghiệp phải dừng hoạt động sau một ngày nữa. Thiệt hại chắc chắn sẽ có, nhưng bản thân các doanh nghiệp đều xác định an toàn là trên hết nên đều đồng thuận.
Trong chiều qua (13-7), HUBA tổ chức cuộc họp với hơn 70 doanh nghiệp và đại diện các hội ngành nghề để triển khai yêu cầu của TPHCM. Qua khảo sát nhanh, ông Chu Tiến Dũng cho biết một số doanh nghiệp đã chuẩn bị các phương án này từ trước nên giờ chỉ cần củng cố thêm. Đặc biệt, các đơn vị xuất khẩu hay sản xuất hàng thiết yếu buộc phải cố gắng đáp ứng.
Còn lại, những doanh nghiệp nhận thấy đầu tư thêm cho các phương án này không đem lại hiệu quả kinh tế, hoặc nếu tạm dừng hoạt động cũng không ảnh hưởng nhiều thì sẽ chấp nhận tạm dừng. Bởi lẽ thực tế, việc sắp xếp chỗ ở cho người lao động tại công ty hay tìm kiếm khách sạn, nhà nghỉ, ký túc xá trong giai đoạn này không đơn giản, nếu làm được thì số lượng lao động cũng không nhiều.
"Chỉ trong vòng một ngày, các doanh nghiệp sẽ phải đánh giá để tự đưa ra quyết định, nếu dừng hoạt động sẽ cần triển khai rất nhiều hoạt động như thông báo cho đối tác, xử lý nguyên phụ liệu, hoàn tất sản xuất sản phẩm còn dở dang... Bây giờ không chỉ đứt gãy chuỗi cung ứng giữa doanh nghiệp với các đối tác, mà còn đứt gãy ngay trong chính doanh nghiệp”, ông Dũng cho biết.
V.Dũng
