Cuộc đàn áp quy định của Trung Quốc đã ảnh hưởng đến nền kinh tế của nước này như thế nào?

10:17 27/08/2021

Chiến dịch của Trung Quốc nhằm kìm hãm sự bành chướng không theo trật tự của các ngành công nghiệp từ thép đến giáo dục hay bất động sản đã làm chao đảo các thị trường tài chính và hạn chế triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa. (Ảnh: internet)

Bắc Kinh đã báo hiệu rằng sẽ có nhiều quy định hơn đối với các doanh nghiệp trong những năm tới, nhưng các nhà kinh tế chỉ ra phía cơ quan chức trách sẽ cần phải quản lý chặt chẽ và cần thận tốc độ cũng như cường độ của những quy định nhằm bảo vệ nền kinh tế khỏi suy yếu nhanh hơn dự kiến trong năm nay sau khi bùng phát dịch bệnh trên cả nước.

Đẩy mạnh mục tiêu khử cacbon

Trung Quốc đã đặt ra ý tưởng trung hòa carbon vào năm 2060, một mục tiêu đầy thách thức do nước này thậm chí còn chưa đạt đến đỉnh điểm phát thải. Trong lộ trình đầu tiên để đạt được mức phát thải ròng bằng 0, Bắc Kinh cam kết tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo và phát triển công nghệ mới nhằm thu giữ lượng khí thải, cũng như giảm lượng khí thải trên một đơn vị tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Ngoài ra chính quyền Thủ Đô cho biết sẽ giảm sản lượng thép trong lĩnh vực đóng góp hơn 15% lượng khí thải quốc gia. Bất chấp cảnh báo của Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc về bất kỳ biện pháp quyết liệt nào để đạt được mục tiêu, sản lượng thép đã giảm xuống mức thấp nhất trong 15 tháng vào tháng bảy. Tương tự, sản lượng than cũng giảm xuống mức thấp nhất trong ít nhất 4 tháng. Các nhà kinh tế cho biết, tốc độ giảm carbon đột ngột có thể kìm hãm tăng trưởng kinh tế nếu nhu cầu vượt quá cung.

Ding Shuang, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc và Bắc Á tại Standard Chartered ở Hồng Kông, cho hay: “Một số tỉnh đã thống nhất nghiêm ngặt khi cắt giảm lượng khí thải carbon và không có sự linh hoạt, điều này có thể gây tổn hại cho các hoạt động kinh tế. Tăng trưởng kinh tế là mục tiêu ngắn hạn, trong khi giảm sản lượng thép là mục tiêu dài hạn. Nếu có xung đột, các nhà hoạch định chính sách nên ưu tiên tăng trưởng kinh tế và việc làm”.

Bất động sản

Trung Quốc đang gia tăng các hạn chế đối với thị trường bất động sản với các biện pháp bao gồm tăng lãi suất thế chấp, tạm dừng đấu giá đất ở một số thành phố lớn và cấm các quỹ đầu tư tư nhân huy động tiền để đầu tư vào phát triển khu dân cư.

Các nhà hoạch định chính sách đã nhắc lại quan điểm “nhà được xây để ở, không phải để đầu cơ” và tiếp tục kêu gọi ổn định thị trường nhà ở tại cuộc họp Bộ Chính trị tháng bảy.

Dữ liệu từ Thông tin Bất động sản Trung Quốc cho thấy, các hạn chế đã ảnh hưởng đến doanh số bán nhà, vốn đã giảm trong hai tháng liên tiếp ở các thành phố cấp đầu tiên của quốc gia. Rosealea Yao, một nhà phân tích tại Gavekal đã hạ thấp dự báo xây dựng cho năm nay, dự đoán mức giảm 4% vào năm 2021 so với ước tính tăng trưởng 3% trước đó.

Nomura Holdings cho rằng việc hạn chế bất động sản chiếm hơn một nửa nguyên nhân khiến tăng trưởng GDP chậm lại xuống 4,7% trong nửa cuối năm từ mức 12,7% trong sáu tháng đầu năm. Ngoài giảm doanh số bán nhà và đầu tư thấp hơn, các hạn chế đối với thị trường bất động sản cũng sẽ ảnh hưởng đến ngành sản xuất và bán vật liệu xây dựng, đồ nội thất và thiết bị gia dụng cũng như các dịch vụ tài chính cho các khoản thế chấp.

Lu Ting, nhà kinh tế trưởng Trung Quốc tại Nomura, nhận định: “Thị trường đã phần nào đánh giá thấp áp lực đối với ngành bất động sản. Tăng trưởng đầu tư và xây dựng trong sáu tháng đến một năm tới có thể chậm lại hoặc thậm chí thu hẹp, điều này sẽ tác động tương đối lớn đến thu nhập của các ngành liên quan và chính quyền địa phương.”

Cuộc đại tu ngành Edu-Tech

Đất nước tỉ dân đã tiến hành một cuộc đại tu sâu rộng lĩnh vực công nghệ giáo dục trị giá 100 tỷ đô la Mỹ, trong đó các công ty giảng dạy chương trình giáo dục hiện bị cấm kiếm lợi nhuận, huy động vốn hoặc niêm yết cổ phiếu.

Các động thái này có liên quan đến các mục tiêu xã hội cơ bản của Bắc Kinh là hạn chế bất bình đẳng và giảm chi phí giáo dục nhằm khuyến khích các gia đình sinh nhiều con hơn, mặc dù trong ngắn hạn, động thái này đã dẫn đến những khó khăn trong thị trường vốn và lao động.

Các nhà kinh tế cho rằng tác động đến việc làm và tiêu dùng đối với các công ty công nghệ giáo dục có thể chỉ là tạm thời, vìsụt giảm chi tiêu có thể được bù đắp bằng hoạt động khác. Zhou Hao, nhà kinh tế cấp cao về thị trường mới nổi tại Commerzbank AG ở Singapore cho hay: “Sẽ có nhiều việc làm hơn tại các trường công lập sau khi việc làm tại các công ty dạy thêm sau giờ học giảm đi. Các quy định ngành như vậy sẽ gây ra những điều chỉnh cơ cấu trong ngắn hạn, nhưng không có khả năng tác động đến tổng nhu cầu”.

Vay chậm

Các chính quyền địa phương đã chậm bán trái phiếu đặc biệt trong năm nay, một phần do thiếu các dự án tốt và việc đánh giá dự án chặt chẽ hơn. Tốc độ vay chậm có nghĩa là nền kinh tế sẽ nhận được ít động lực hơn từ đầu tư cơ sở hạ tầng so với suy nghĩ ban đầu.

Dữ liệu từ Huachuang Securities chỉ ra, đầu tư vào cơ sở hạ tầng trong tháng 7 đã giảm 10% so với một năm trước đó, mức yếu nhất kể từ đại dịch hồi tháng 2 năm ngoái. Iris Pang, chuyên gia kinh tế trưởng của Greater China tại ING Group chia sẻ sự sụt giảm trong chi tiêu cho cơ sở hạ tầng sẽ kìm hãm tăng trưởng GDP khoảng 0,5 điểm phần trăm trong cả năm.

TL