Bao giờ thôi định kiến “bạc lẻ”?

Một luật sư kinh tế ở Đà Nẵng nhận xét, việc chê bai khoản tiền thu ít ỏi vẫn đóng thuế, cho thấy quan điểm giá trị trong xã hội hiện nay “là có vấn đề. Bởi nếu ngay những khoản chi phí nhỏ, chúng ta cũng không tính toán tử tế, thì làm sao xây dựng những giá trị trách nhiệm cao hơn?”.

Hình ảnh hóa đơn thu phí vệ sinh do cộng đồng mạng chia sẻ

Dù rất nhỏ, cũng là chi phí

Vị luật sư nói trên phân tích, để thu phí vệ sinh, địa điểm đó phải có chủ đầu tư và dịch vụ đàng hoàng. Đó có thể là một quán café, nhà hàng, hay chỉ là một điểm dịch vụ vệ sinh đường phố, nhưng ở góc cạnh nào, cũng phải là một hệ thống toilet nghiêm túc, sạch sẽ, vệ sinh, có người chăm sóc dọn dẹp và quản lý. Nghĩa là, địa điểm vệ sinh đó, cần đầu tư đàng hoàng cơ sở vật chất, không thể là một bãi cỏ, mương nước... tùy tiện, chi phí đầu tư có thể hàng chục triệu đồng, thậm chí trong công trình chung cả tỷ đồng.

Vậy nên, thực hiện đi vệ sinh tại địa điểm đó, người tiêu dùng tất nhiên phải trả phí. Số tiền 6.000 đồng hay 10.000 đồng cho một lần phục vụ, rõ ràng là ít ỏi, nhưng nó thật sự tương xứng với chất lượng có được, và người sử dụng hài lòng. Việc đầu tư một địa chỉ dịch vụ như vậy, vì sao không thể không có trách nhiệm đóng thuế vệ sinh môi trường hay tương tự?

Thành thử, hóa đơn thu phí vệ sinh ở trường hợp này là cần thiết, và khi nhà đầu tư đã tổ chức dịch vụ như vậy, việc xuất hóa đơn dịch vụ bán lẻ là đương nhiên, không thể nói chỉ vì mức phí thấp mà không thu, lại càng không thể nói vì chi phí rất nhỏ mà không có nghĩa vụ đóng thuế.

Điều đáng nói, dường như xã hội chúng ta đã quen có quan niệm coi nhẹ những khoản chi phí nhỏ nhoi này. Từ việc gởi một chiếc xe máy, đi vệ sinh ở toilet công cộng, hay mua một cây kem, một tờ vé số… chúng ta thường đơn giản “phẩy tay” không quan tâm lắm.

Phần lớn người tiêu dùng Việt Nam không chú ý những khoản chi tiêu nhỏ

“Nhiều người trong chúng ta có chia sẻ những câu chuyện trên mạng, về một nhà tài phiệt Nhật Bản nào đó, rất giàu nhưng vẫn giữ những đồng tiền lẻ ở trong ví. Một tổng giám đốc giàu có nào đó ở châu Âu, vẫn vuốt phẳng phiu những tờ bạc lẻ trước khi cho vài ví, chứ không vò nhàu coi thường. Những câu chuyện ấy, được đánh giá rất cao, người người tán thưởng. Nhưng ngược lại, khi cầm trong tay một tờ bạc mệnh giá 2.000 đồng, 5.000 đồng, thì chúng ta lại tỏ ra rẻ rúng. Chúng ta quên rằng, những tờ bạc nhỏ bị bỏ đi không làm cho chúng ta sang trọng hơn mà chỉ thể hiện thái độ hoang phí, cẩu thả”, luật sư Nguyễn T.T ở Đà Nẵng nhận xét như vậy.

Hãy chấp hành thay đổi trách nhiệm

Trong bối cảnh thay đổi đất nước hiện nay, nhận thức về giá trị kinh tế ở mỗi người cũng cần phải thay đổi. Nhất là khi kinh tế tư nhân được đề cao, nhấn mạnh với vị thế khác biệt, trách nhiệm tham gia, đóng góp vào ngân sách xã hội của mỗi người, mỗi cá nhân lại càng cần phải tỏ tường.

Cần nhận thức rõ kinh tế tư nhân, chính là mỗi cá nhân con người trong xã hội được thực hiện quyền kinh doanh, thương mại của mình, tự giác kiểm soát, quản lý mọi vấn đề chi tiêu, thu nhập, theo đúng các khuôn khổ quy định của pháp luật, nhất là luật thuế. Mọi biểu hiện thờ ơ, trốn tránh nghĩa vụ về thuế ở mỗi người, chính là vi phạm pháp luật, vi phạm công tác quản lý xã hội, vi phạm chính quyền lợi nền kinh tế tư nhân.

Do đó, trong mọi khoản thu chi tài chính của mỗi cá nhân, gia đình, bởi các yêu cầu thay đổi quan hệ kinh tế xã hội, với môi trường quản trị xã hội mới, đã đến lúc phải làm rõ mọi nguồn thu chi tài chính, thực hiện nghiêm trách nhiệm tài chính với xã hội.

Một chuyên gia tư vấn kinh tế ví dụ, nhiều người nhìn nhận nền kinh tế Hoa Kỳ có tính minh bạch là bởi trách nhiệm nghĩa vụ tài chính ở quốc gia này được mỗi người thực hiện nghiêm túc. Người tiêu dùng kiểm soát mọi nguồn gốc hóa đơn, chi phiếu tiêu dùng của họ, rất minh bạch. Họ không coi nhẹ những khoản chi nhỏ nhất, tính đến từng cent.

Vậy nên, quan niệm coi thường “bạc lẻ” đang tồn tại với nhiều người Việt cần phải thay đổi. Những khoản chi dù nhỏ nhất cũng phải được kiểm soát chính xác, thì hoạt động quản lý tài chính của mỗi cá nhân, mỗi gia đình mới hiệu quả, thông suốt được.

Luật sư Nguyễn T.T bày tỏ, một hóa đơn thanh toán phí vệ sinh hay phiếu giữ xe cũng là một hóa đơn, phải được thực hiện kèm nghĩa vụ thuế. Nhiều hóa đơn bị bỏ qua, chính là một khoản thất thu. Vấn đề là nếu cơ quan quản lý liêm khiết, cơ quan thuế thực hiện đúng các quy trình vì quyền lợi người dân đóng thuế, thì những khoản thất thu đó không được phép xảy ra. Cho nên, để giữ nghiêm luật pháp từ việc thu thuế, định kiến “bạc lẻ” ở mỗi người chúng ta phải thay đổi.