Ấn Độ nối lại xuất khẩu gạo trắng Non-Basmati |
Ngày 28/9, Ấn Độ đã quyết định nối lại xuất khẩu gạo trắng non-basmati do lượng hàng tồn kho tăng mạnh và nông dân chuẩn bị bước vào vụ thu hoạch mới trong vài tuần tới. Việc này sẽ góp phần tăng nguồn cung toàn cầu, đồng thời giúp hạ nhiệt giá gạo bằng cách tạo áp lực buộc các quốc gia xuất khẩu lớn khác giảm giá.
Ngoài ra, Ấn Độ đã thiết lập giá sàn cho xuất khẩu gạo trắng non-basmati ở mức 490 USD/tấn. Quyết định này được đưa ra sau khi chính phủ giảm thuế xuất khẩu gạo trắng từ 20% xuống 0% vào đầu tháng 9/2022.
Tổng cục Ngoại thương Ấn Độ (DGFT) thông báo rằng chính sách xuất khẩu gạo trắng non-basmati (gạo xát một phần hoặc hoàn toàn) đã được sửa đổi từ cấm sang tự do, nhưng phải tuân thủ mức giá sàn là 490 USD/tấn và có hiệu lực ngay lập tức cho đến khi có thông báo mới.
Quyết định này tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp tục bán gạo trắng non-basmati ra thị trường quốc tế, sau hàng loạt biện pháp nới lỏng các hạn chế đối với gạo basmati và gạo đồ. Vào ngày 27/9, Ấn Độ cũng đã giảm thuế xuất khẩu gạo đồ từ 20% xuống còn 10%.
Trước đó, đầu tháng này, chính phủ đã dỡ bỏ giá sàn xuất khẩu gạo basmati nhằm giải quyết tình trạng hàng nghìn nông dân không thể tiếp cận các thị trường lớn như châu Âu, Trung Đông và Mỹ.
Lệnh cấm trước đây đã khiến xuất khẩu gạo non-basmati của Ấn Độ giảm từ 17,79 triệu tấn trong năm tài chính 2022-2023 xuống còn 11,12 triệu tấn trong năm tài chính 2023-2024, đồng thời đẩy giá gạo trên thị trường quốc tế lên gần 600 USD/tấn.
Do lo ngại lượng mưa thấp do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, Ấn Độ đã áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu gạo từ năm ngoái và kéo dài đến năm 2024 để kiểm soát giá gạo trong nước trước thềm bầu cử vào tháng 4-6/2024.
Vào tháng 7 năm 2023, chính phủ đã ban hành lệnh cấm nhằm đảm bảo nguồn cung gạo trong nước và kiểm soát giá cả.
Từ khi ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo vào năm 2023, nguồn cung trong nước đã tăng lên, khiến kho dự trữ gạo của chính phủ trở nên dư thừa. Lượng gạo dự trữ tại Tổng công ty Lương thực Ấn Độ vào ngày 1/9 đã đạt 32,3 triệu tấn, tăng 38,6% so với năm ngoái, giúp chính phủ có cơ hội nới lỏng các biện pháp hạn chế xuất khẩu.
Nhờ mưa gió mùa dồi dào, diện tích trồng lúa của nông dân đã tăng lên 41,35 triệu ha, cao hơn so với năm ngoái và mức trung bình 5 năm qua.
Theo Rajesh Paharia Jain, đại diện một công ty xuất khẩu gạo tại New Delhi, việc Ấn Độ cho phép xuất khẩu gạo non-basmati sẽ giúp tăng thu nhập cho ngành nông nghiệp và khôi phục vị thế của nước này trên thị trường quốc tế.
Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ, B.V. Krishna Rao, cũng nhận định rằng dù có mức thuế 10% đối với gạo đồ và giá sàn 490 USD/tấn đối với gạo trắng non-basmati, gạo của Ấn Độ vẫn giữ được sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Các nhà xuất khẩu đã hoan nghênh quyết định này, coi đây là "bước đột phá" cho ngành.
"Tuyên bố táo bạo của Ấn Độ về việc dỡ bỏ lệnh hạn chế xuất khẩu gạo trắng không phải gạo basmati là một bước ngoặt đối với ngành nông nghiệp," ông Suraj Agarwal, Tổng Giám đốc Rice Villa, cho biết.
"Động thái chiến lược này không chỉ thúc đẩy thu nhập của các nhà xuất khẩu mà còn mang lại cơ hội cho nông dân, giúp họ kỳ vọng vào lợi nhuận cao hơn khi vụ mùa kharif sắp đến," ông nhận định.
Ông Keshab Kr Halder, một nhà xuất khẩu gạo thuộc Halder Group, người đã kêu gọi dỡ bỏ lệnh cấm ngay lập tức, cũng bày tỏ sự hoan nghênh trước động thái này của chính phủ.