Thứ tư 09/07/2025 23:42
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Thắp lửa để startup thành doanh nghiệp lớn

12/10/2020 00:00
Nếu không thể nắm bắt được và hòa mình vào xu thế thời đại này, doanh nghiệp Việt Nam có khả năng thua cuộc trên chính sân nhà, mất thị phần vào tay các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như Facebook, Google, Microsoft.… Vấn đề đặt ra là làm thế n

Theo Bộ KH&ĐT, nếu năm 2012, Việt Nam có khoảng 400 công ty khởi nghiệp (startup), đến năm 2015 đã tăng hơn 4 lần, đạt 1.800 startup. Trong hai năm 2017-2018 đã phát triển mạnh mẽ lên khoảng 3.000 DN, nhưng vẫn là con số khiêm tốn.

Startup đang gặp vấn đề gì?

Theo phản ánh của các chuyên gia và doanh nghiệp (DN), một trong những điểm nghẽn cản trở khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Việt Nam là bất cập từ chính sách. Nhiều chính sách thiếu nhạy bén, thiếu linh hoạt không chỉ ngăn cản các công ty nội địa tạo ra những công nghệ, sản phẩm đột phá mà còn vô hình trung dọn đường cho các công ty nước ngoài vào chiếm lĩnh thị trường, đánh bật các công ty nội địa.

Thậm chí, sự “thiên kiến” trong chính sách hiện nay đã dẫn đến các đối tượng thụ hưởng rơi vào DN lớn, trong đó chủ yếu là các tập đoàn đa quốc gia, chứ không phải là các DN nhỏ và vừa – động lực đổi mới sáng tạo của nền kinh tế, theo kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới.

Ông Nguyễn Bá Diệp, đồng sáng lập và Phó Chủ tịch Ví MoMo, chia sẻ việc quy định hiện hành của Việt Nam yêu cầu chỉ những người có tài khoản ngân hàng mới được phép dùng ví điện tử là rất buồn cười.

Hơn nữa, chỉ có công ty Việt Nam mới phải chịu quy định này, còn các công ty nước ngoài, nước ta không thể quản lý. Nếu chờ đến khi pháp luật cởi trói, cho phép những hình thức kinh doanh mới cũng là lúc các DN Việt không còn thị trường để khai thác.

Theo ông Trần Nhật Khanh, Giám đốc quỹ đầu tư công nghệ VinaCapital Ventures, thách thức lớn mà các DN khởi nghiệp của Việt Nam cũng như các nhà đầu tư nước ngoài hiện đang phải đối mặt là quy trình thủ tục chính sách còn tốn khá nhiều thời gian, nhất là các mô hình kinh doanh mới như thương mại điện tử hay nội dung số… cần áp dụng mã ngành.

Tuy nhiên, từ góc nhìn quản lý, ông Từ Minh Hiệu, Cục Phát triển thị trường và DN KHCN (Bộ KH&CN), cho rằng ở thời điểm hiện tại, môi trường cho khởi nghiệp, sáng tạo rất thuận lợi. Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 với nhiều công nghiệp hiện đại cho phép DN phát triển không giới hạn về không gian, quốc gia, vùng lãnh thổ.

Mặt khác, theo ông Hiệu, khó khăn mà các startup đang gặp phải là chất lượng nguồn nhân lực kém, tinh thần khởi nghiệp dám chịu thất bại còn rụt rè, sự liên kết giữa các thành phần hệ sinh thái khởi nghiệp hỗ trợ cho DN chưa hiệu quả.

Vì vậy, người khởi nghiệp cần nắm vững kiến thức nền tảng, để có bước đi về sau đúng đắn. Theo nghiên cứu của các tổ chức quốc tế, tuổi khởi nghiệp đạt thành công cao nhất không phải ngay lập tức khi tốt nghiệp đại học, bỏ học như một số trường hợp điển hình mà là tuổi khi đi làm một vài năm, tích lũy đủ kinh nghiệm, kiến thức, có những tư duy, lý tưởng đột phá trong ngành, lĩnh vực chuyên sâu của mình, tạo ra sản phẩm có chất lượng, từ đó phát triển từ startup lên thành DN lớn, tập đoàn xuyên quốc gia.

Bà Nguyễn Thy Nga, Giám đốc V – Startup Việt Nam, cũng cho rằng một phần lý do khiến startup chịu thất bại là sản phẩm làm ra chỉ đáp ứng mong muốn, hy vọng, suy nghĩ của người sáng lập chứ không phải là nhu cầu thị trường.

Trong khi đó, startup muốn vươn tầm ra bên ngoài, sản phẩm cần đáp ứng được cả nhu cầu của thị trường thế giới. Đây cũng là mấu chốt để nhà đầu tư quyết định có hay không rót vốn cho startup.

Trang-3-Anh-bai-Chinh-JPG-3683-156095360
Tạo chính sách thuận lợi hơn cho phát triển startup

Cần có chính sách bảo hiểm

Tại Hội thảo “Nền kinh tế đổi mới sáng tạo – Kinh nghiệm của Israel” do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức ngày 19/6, Gs. Avishay Braverman, đến từ Israel, đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm về đổi mới, sáng tạo của quốc gia này.

Từ một mảnh đất chỉ có cát sa mạc và hầu như không có nguồn tài nguyên thiên nhiên, Israel phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn và các cuộc xung đột, đã đánh bại số phận và trở thành quốc gia hàng đầu về đổi mới sáng tạo trên thế giới.

Gs. Avishay Braverman cho hay Israel là hiện tượng phát triển nhờ có sự đổi mới, sáng tạo và hiện thực nó vào cuộc sống. Ở đất nước này, mọi thứ đều đổi mới hàng ngày, mọi thách thức đều là cơ hội, mọi cá tính đều được thừa nhận và phát triển.

Vị chuyên gia Israel khuyến cáo Việt Nam cần phải đầu tư trường học, kết hợp với DN nghiên cứu kiến thức mới phù hợp với thời đại này. Để 10 – 20 năm nữa, người Việt phải là người đứng đầu vận hành các công ty khổng lồ thế giới, thay vì người Nhật Bản, người Hàn Quốc, Mỹ…

Theo Gs. Avishay Braverman, thực tế đa số công ty startup gặp thất bại, lên tới 95% công ty hoặc hơn. Phần rất nhỏ thành công hoàn toàn có thể trở thành Amazon, Google. Chính vì thế, vai trò của Chính phủ là phải khuyến khích họ thất bại. Muốn người dân dám chấp nhận rủi ro tham gia làm một việc gì đó cần có chính sách bảo hiểm để khuyến khích người dân tham gia khởi nghiệp.

“Người Việt thông minh không kém gì người Israel, người Mỹ. Câu hỏi đặt ra là liệu có một tầng lớp lãnh đạo đưa ra chiến lược khơi dậy và khai thác được hay không Thế giới đang ở thời đại thay đổi hàng ngày với trí tuệ nhân tạo đang phát triển nhanh chóng, cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung ngày càng căng thẳng… Liệu Việt Nam sẽ tự vẽ và chỉ đường, dẫn lối cho mình được hay không. Tôi mong là 19 năm nữa, khi tôi 90 tuổi quay trở lại đây sẽ chứng kiến một đất nước Việt Nam thịnh vượng”, vị chuyên gia Israel nói.

Nhắc tới mục tiêu Việt Nam sẽ trở thành một quốc gia thịnh vượng, một đất nước phát triển vào năm 2045, Ts. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM, cũng đặt ra vấn đề: “Việt Nam được biết đến là quốc gia thành công trong chiến tranh nhưng hiện tại vẫn chưa thành công lắm trong việc xây dựng Việt Nam thành quốc gia thịnh vượng. So với thế giới, Việt Nam có dân số đông, diện tích trung bình nhưng xét về GDP bình quân đầu người thì là một nước nghèo”.

Vì vậy, ông Cung cho rằng phát triển công nghệ là con đường của sự phát triển. Trong đó, người lãnh đạo, người quản lý phải thực dụng, linh hoạt và năng động, hay nói cách khác là luôn khuyến khích, hỗ trợ cho sự đổi mới, sáng tạo.

Ông Nguyễn Chí Dũng - Bộ trưởng Bộ KH&ĐT

Bên cạnh những nỗ lực đối thoại với cộng đồng khởi nghiệp thời gian qua, Chính phủ cần có chủ trương và chiến lược cụ thể nhằm tiếp cận một cách chủ động với các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến thị trường Việt Nam để hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp, tạo điều kiện hỗ trợ các DN khởi nghiệp sáng tạo.

Ts. Nguyễn Đình Cung - Viện trưởng CIEM

Làm thế nào để chúng ta thay đổi được chính mình, vượt lên được? Tôi cho rằng phải phát triển công nghệ. Đây là điều chúng ta nói nhiều nhưng chưa làm được. Việt Nam đang thiếu một cái gì được coi như là động lực, áp lực để tận dụng trí thông minh của người Việt Nam, phát huy được tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.

Ông Trần Nhật Khanh - Giám đốc Quỹ đầu tư công nghệ VinaCapital Ventures

Tất cả các startup đều đang mong muốn các chính sách được ban hành sẽ tạo điều kiện tốt hơn cho những mô hình kinh doanh mới, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo. Đối với những vấn đề về vốn, kết nối đầu tư hay thủ tục, phía Nhà nước nên có hỗ trợ nhiều hơn để tiết kiệm thời gian, giúp DN khởi nghiệp sáng tạo đi nhanh hơn một bước.

Lê Thúy

Tin bài khác
Dòng tiền đổi hướng, fintech Đông Nam Á bước vào “giai đoạn chọn lọc”

Dòng tiền đổi hướng, fintech Đông Nam Á bước vào “giai đoạn chọn lọc”

Theo báo cáo mới nhất từ Tracxn, trong 6 tháng đầu năm 2025, các startup fintech Đông Nam Á huy động được tổng cộng 776 triệu USD, tăng 31% so với nửa cuối năm 2024 nhưng vẫn giảm 22% so với cùng kỳ năm ngoái.
Hà Nội tiên phong lập Quỹ đầu tư mạo hiểm - vốn mồi cho công nghệ cao

Hà Nội tiên phong lập Quỹ đầu tư mạo hiểm - vốn mồi cho công nghệ cao

Trong bối cảnh khoa học - công nghệ và hệ sinh thái khởi nghiệp đang trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Hà Nội đang xúc tiến thành lập Quỹ Đầu tư mạo hiểm với nguồn vốn ban đầu từ ngân sách thành phố.
Làn sóng khởi nghiệp bùng nổ: Kỷ lục doanh nghiệp thành lập sau Nghị quyết 68

Làn sóng khởi nghiệp bùng nổ: Kỷ lục doanh nghiệp thành lập sau Nghị quyết 68

Theo số liệu công bố tại họp báo thường kỳ Bộ Tài chính ngày 2/7, số lượng doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 6 đã đạt mức cao kỷ lục – hơn 24.000 doanh nghiệp, gấp rưỡi mức bình quân tháng những năm trước và tăng gấp đôi so với giai đoạn 2021–2024.
Startup Việt AI Hay gọi vốn 10 triệu USD, lọt top 10 ứng dụng AI Đông Nam Á

Startup Việt AI Hay gọi vốn 10 triệu USD, lọt top 10 ứng dụng AI Đông Nam Á

Theo ông Trần Quang Đức - CEO AI Hay, khoản đầu tư lần này là nguồn lực tài chính quan trọng giúp công ty tiếp tục mở rộng nền tảng web, phát triển các tính năng mới và đưa AI đi sâu vào các lĩnh vực.
Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Khởi nghiệp tại Việt Nam đang chứng kiến một nghịch lý gai góc: Số lượng doanh nghiệp gia nhập và rút lui gần như tương đương. Dưới bề nổi của “làn sóng khởi nghiệp” là một mặt trận sinh tồn khốc liệt, nơi chỉ những ai đủ bản lĩnh kiểm soát chi phí và thích nghi mới trụ lại.
Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Theo bà Vũ Kim Hạnh – Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, khởi nghiệp xanh không chỉ là con đường khởi nghiệp, mà còn là cách để người trẻ phục hồi, tái tạo các giá trị văn hóa, nông nghiệp và môi trường bản địa.
Phát động cuộc thi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao

Phát động cuộc thi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao

Cuộc thi “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao năm 2025” để tìm ra những hạt nhân đổi mới trong hệ sinh thái nông nghiệp tương lai.
Nvidia “bắt tay” Bill Gates đầu tư startup điện hạt nhân phục vụ AI

Nvidia “bắt tay” Bill Gates đầu tư startup điện hạt nhân phục vụ AI

Startup TerraPower thông báo thành công huy động 650 triệu USD, với sự tham gia của Nvidia và Bill Gates, thúc đẩy năng lượng hạt nhân làm hạ tầng cho mô hình AI thế hệ mới.
Startup Rounds chi 20 triệu USD mua lại ứng dụng của lập trình viên Việt Nam

Startup Rounds chi 20 triệu USD mua lại ứng dụng của lập trình viên Việt Nam

Startup Rounds từ Israel đầu tư 20 triệu USD vào ứng dụng Việt, ưu tiên Android, iOS ngoài game, mở rộng thị trường và hỗ trợ lập trình viên vươn tầm quốc tế.
Tinh thần tích cực – nền móng bền bỉ của người khởi nghiệp

Tinh thần tích cực – nền móng bền bỉ của người khởi nghiệp

Tinh thần tích cực không đảm bảo thành công tức thì, nhưng là nền móng bền vững giúp doanh nhân trẻ vượt qua thách thức khởi nghiệp.
Dự án Khởi nghiệp Xanh 2025: Khơi nguồn sức mạnh nội lực địa phương

Dự án Khởi nghiệp Xanh 2025: Khơi nguồn sức mạnh nội lực địa phương

Cuộc thi Dự án Khởi nghiệp Xanh 2025 chính thức phát động, tìm kiếm các mô hình khởi nghiệp sáng tạo trong nông nghiệp sạch, kinh tế tuần hoàn, công nghệ, du lịch cộng đồng... với tổng giải thưởng gần 1 tỷ đồng.
Doanh nhân thế hệ gen Z đang tạo cú huých toàn cầu như thế nào?

Doanh nhân thế hệ gen Z đang tạo cú huých toàn cầu như thế nào?

Gen Z với tinh thần khởi nghiệp mạnh mẽ, khả năng vận dụng công nghệ và ngoại ngữ, thành lực lượng tiên phong xây dựng doanh nghiệp đổi mới trên thị trường quốc tế.
ThinkZone chính thức quản lý BK Fund

ThinkZone chính thức quản lý BK Fund

Việc ThinkZone trực tiếp quản lý BK Fund cho thấy cam kết lớn nhằm hiện thực hóa tầm nhìn của các cựu sinh viên Bách Khoa trong việc hỗ trợ, ươm tạo startup công nghệ đột phá.
Meta vừa “chốt” thương vụ đầu tư khủng hơn 10 tỷ USD vào startup AI

Meta vừa “chốt” thương vụ đầu tư khủng hơn 10 tỷ USD vào startup AI

Trong bối cảnh AI đang là cuộc đua công nghệ khốc liệt nhất thế giới, khoản đầu tư từ Meta vào Scale AI nếu hoàn tất không chỉ đơn thuần là một thương vụ rót vốn, mà còn giúp củng cố vị thế của Meta.
Thương mại điện tử: Miền đất hứa nhưng không dễ cho startup trẻ Việt

Thương mại điện tử: Miền đất hứa nhưng không dễ cho startup trẻ Việt

Thương mại điện tử bùng nổ sau đại dịch, mở ra cơ hội vàng cho giới trẻ Việt khởi nghiệp. Tuy nhiên, đằng sau miền đất hứa ấy là muôn vàn thách thức.