Chủ nhật 13/07/2025 15:15
Hotline: 024.355.63.010
Tài chính

Ngân hàng đi gỡ khó và bài toán “khó phải tự gỡ”

12/10/2020 00:00
Hệ thống ngân hàng đã hỗ trợ doanh nghiệp với phương châm “giúp người là giúp mình”, nhưng chính các ngân hàng cũng đang cần được trợ giúp.

Lãi suất đã hạ và sẽ còn hạ tiếp

Tìm hiểu của Báo Ðầu tư Chứng khoán cho thấy, thanh khoản hệ thống trong quý I/2020 dồi dào, với mức chênh lệch phần tăng thêm M2 (bao gồm tiền mặt, tiền gửi không kỳ hạn và tiền gửi tiết kiệm) và tín dụng cao nhất so với cùng kỳ trong 3 năm trở lại đây.

Diễn biến này chủ yếu do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chủ động bơm tiền vào hệ thống thông qua việc mua ngoại tệ (ước tính 3,6 tỷ USD, tương đương khoảng 84.000 tỷ đồng) trong giai đoạn trước Tết Nguyên đán nhằm hỗ trợ thanh khoản thị trường.

Bên cạnh đó, dịch bệnh khiến cầu tín dụng yếu đi do các doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, phải thu hẹp hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Tuy vậy, với tính liên thông khá yếu, sự dồi dào thanh khoản ở thị trường liên ngân hàng vẫn chưa thể giúp lãi suất huy động và lãi suất cho vay trên thị trường 1 (khu vực dân cư và tổ chức kinh tế) giảm mạnh.

Trên thực tế, NHNN đã sử dụng biện pháp hành chính, bao gồm điều chỉnh giảm lãi suất điều hành, hạ trần lãi suất huy động kỳ hạn dưới 6 tháng vào giữa tháng 3.

Biện pháp này đã phần nào có tác dụng khi mặt bằng lãi suất huy động kỳ hạn hơn 6 tháng được điều chỉnh giảm 30-50 điểm phần trăm.

Lãi suất cho vay đã được các ngân hàng giảm từ 0,5-2%/năm đối với các khoản cho vay hiện hữu và vay mới từ 1/4/2020 cho nhóm khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo Chỉ thị 02/CT-NHNN.

Chia sẻ với phóng viên, ông Nguyễn Văn Lê, Tổng giám đốc SHB cho biết: “Từ cuối tháng 2 đến nay, SHB đã miễn, giảm lãi, cơ cấu lại nợ cho gần 1.200 khách hàng với tổng dư nợ gần 5.000 tỷ đồng (trong đó chủ yếu là miễn lãi/giảm lãi)”.

Tương tự, ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc TPBank thông tin: “Bên cạnh các biện pháp giảm lãi suất cho vay, vay mới với lãi suất ưu đãi..., ngay trong tháng 3/2020, TPBank thực hiện cơ cấu nợ, giãn nợ cho gần 1.000 khách hàng với tổng dư nợ trên 3.000 tỷ đồng”.

Trao đổi với Báo Ðầu tư Chứng khoán, tổng giám đốc một ngân hàng cho rằng, mặt bằng lãi suất cho vay trong nền kinh tế có xu hướng tiếp tục giảm trong thời gian tới, khoảng 0,5 điểm phần trăm, bởi tác động của đại dịch Covid-19 khiến nhu cầu tín dụng của các doanh nghiệp giảm mạnh, trong khi thanh khoản hệ thống ở trạng thái dồi dào.

Bên cạnh đó là chi phí huy động vốn trên thị trường liên ngân hàng giảm, kết hợp với các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của Chính phủ.

Chia sẻ với phóng viên, TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế nói: “Chuẩn bị cho thời gian sắp tới khi dịch bệnh được kiểm soát, tập trung khôi phục nền kinh tế, cơ quan quản lý cần có chính sách, bước đi mạnh mẽ hơn ngoài việc yêu cầu các ngân hàng khoanh nợ, giãn nợ, cho vay mới. Cụ thể, NHNN nên có động thái giảm thêm lãi suất điều hành, lãi suất tái cấp vốn, tái chiết khấu, mở rộng nghiệp vụ thị trường mở, giảm lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc của các ngân hàng… để hỗ trợ thanh khoản cho thị trường”.

Các chuyên gia phân tích chung nhận định, dự báo lạm phát sẽ sớm hạ nhiệt trong quý II/2020 nên NHNN có thêm dư địa để đẩy mạnh các chính sách nới lỏng tiền tệ nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Ðối với mặt bằng lãi suất cho vay, xu hướng giảm khả năng sẽ rõ rệt hơn trong thời gian tới.

Ngân hàng cũng cần hỗ trợ

Ông Nguyễn Văn Lê cho biết, trong nỗ lực hạn chế tác động tiêu cực đến Ngân hàng và để tự cứu chính mình, HÐQT, Ban điều hành và cán bộ quản lý cấp cao SHB đã tự nguyện giảm 50% lương cho đến khi công bố hết dịch.

Ðối với các cấp quản lý toàn hệ thống từ cấp phó phòng trở lên (và các chức danh tương đương) giảm từ 10-30% tùy theo mức thu nhập.

Bên cạnh đó, quyết liệt rà soát toàn bộ các chi phí hoạt động và tổ chức triển khai các biện pháp tiết giảm chi phí hoạt động với mức giảm tối thiểu 10%.

Ðồng quan điểm này, ông Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng giám đốc SCB nhấn mạnh: “Các tổ chức tín dụng phải thực hiện chính sách tiết kiệm, thắt lưng buộc bụng nhằm đảm bảo ‘sức khoẻ’ tài chính để khi dịch bệnh đi qua có thể nhanh chóng khôi phục hoạt động. Trước khi giúp được người khác, mình cần phải khoẻ”.

TS. Lê Xuân Nghĩa phân tích, sau cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2008, ngân hàng Việt Nam mất 10 năm mới phục hồi được các chỉ tiêu tài chính.

Tuy nhiên, sức chống chịu rủi ro của hệ thống cũng chưa phải là lớn, nền tảng tài chính tuy đã phục hồi nhưng chưa vững mạnh vì chưa đủ thời gian tích lũy tối thiểu 5 năm.

Trong tình trạng “sức khoẻ” tài chính như vậy, sự xuất hiện của dịch bệnh Covid-19 đã thay đổi các kế hoạch không chỉ của các ngành, nghề trong nền kinh tế, mà còn cả hệ thống ngân hàng - xương sống của nền kinh tế.

“Hệ thống ngân hàng gặp đại dịch Covid-19 là đối diện với cú sốc lớn và sẽ gặp khó khăn liên quan đến suy giảm lợi nhuận do tín dụng giảm, nợ xấu sẽ tăng và đây là vấn đề lo ngại nhất”, TS. Nghĩa nhấn mạnh.

Một báo cáo phân tích của Công ty Chứng khoán KB Việt Nam nhận định, dịch Covid-19 sẽ còn tác động gián tiếp đến hoạt động ngành ngân hàng trong thời gian còn lại của năm 2020.

Trong vòng 3 tháng đầu năm, nhóm cổ phiếu ngân hàng trải qua đợt điều chỉnh giá mạnh dưới tác động của dịch khi chứng kiến mức giá trung bình giảm 23,9%, đưa P/B trung bình ngành từ mức 1,52 lần vào cuối năm 2019 giảm về mức 1,15 lần như hiện tại.

“Sau giai đoạn tái cấu trúc, hầu hết ngân hàng đã giải quyết các vấn đề còn tồn đọng liên quan đến chất lượng tài sản. Tuy nhiên, tiềm ẩn nợ xấu có thể tăng nhẹ và gánh nặng đến từ chi phí trích lập dự phòng trong năm nay khi các doanh nghiệp đang phải đối mặt với những khó khăn mà Covid-19 mang lại”, báo cáo nhận định.

Ðánh giá về rủi ro của hệ thống, TS. Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia kinh tế phân tích, trước tiên, để ngân hàng hoạt động được thì cần huy động tiền của người dân và doanh nghiệp, nếu người dân và doanh nghiệp không gửi tiền vào ngân hàng thì hệ thống sẽ mất thanh khoản.

Cùng với đó, với 8 triệu tỷ đồng dư nợ của toàn hệ thống, khách hàng không có khả năng trả nợ, gánh nặng này đè lên vai ngân hàng. Trong tình huống nợ xấu ngày càng tăng, ngân hàng cũng sẽ không chống đỡ nổi.

“Hệ thống ngân hàng cũng không thể miễn nhiễm trước đại dịch. Nếu nền kinh tế lao đao, các doanh nghiệp khó khăn, các ngân hàng cũng sẽ bị cuốn vào vòng xoáy này. Ðiều này có nghĩa, các ngân hàng đang cùng trong hoàn cảnh với mọi doanh nghiệp khác”, TS. Hiếu nói.

Ðược biết, NHNN đã tăng lãi suất đối với số tiền gửi dự trữ bắt buộc bằng VND lên mức 1%/năm từ 17/3 nhằm hỗ trợ lợi nhuận các ngân hàng trong bối cảnh thu nhập bị ảnh hưởng khi triển khai các gói tín dụng ưu đãi (trị giá 285.000 tỷ đồng) dành cho doanh nghiệp bị tác động bởi Covid-19.

Theo số liệu từ báo cáo tài chính các ngân hàng, tính đến cuối năm 2019, tổng giá trị tiền gửi tại NHNN của các ngân hàng vào khoảng 330.000 tỷ đồng.

Như vậy, mức hỗ trợ từ NHNN dành cho các ngân hàng là gần 660 tỷ đồng - một động thái được cho là cơ quan quản lý đang “lo trước cho các thành viên của mình”.

Nhuệ Mẫn

Tin bài khác
Lãi suất ngân hàng ngày 12/7/2025: Ngân hàng nào đang dẫn đầu thị trường?

Lãi suất ngân hàng ngày 12/7/2025: Ngân hàng nào đang dẫn đầu thị trường?

Lãi suất ngân hàng cập nhật mới nhất vào ngày 12/7/2025 cho thấy xu hướng tăng lãi suất vẫn tiếp diễn tại nhiều ngân hàng, mang đến cơ hội hấp dẫn chưa từng có cho người gửi tiền.
Lãi suất thấp, vì sao giấc mơ mua nhà ở vẫn xa vời?

Lãi suất thấp, vì sao giấc mơ mua nhà ở vẫn xa vời?

Dù lãi suất thấp kỷ lục, nhiều người mua nhà ở vẫn khó khó khăn trong việc tiếp cận vốn. Vướng mắc sổ hồng, tài sản thế chấp và điều kiện thu nhập là rào cản lớn.
Lãi suất ngân hàng ngày 11/7/2025: Kỳ hạn 12 tháng vượt 7,7%, cao nhất 9,65%

Lãi suất ngân hàng ngày 11/7/2025: Kỳ hạn 12 tháng vượt 7,7%, cao nhất 9,65%

Lãi suất ngân hàng ngày 11/7/2025 ghi nhân một số ngân hàng áp dụng mức lãi suất đặc biệt 6,5-9,65% cho khoản tiền gửi lớn. Trong đó ABBank, PVcomBank dẫn đầu.
Lãi suất ngân hàng ngày 10/7/2025: Baovietbank, VietBank dẫn đầu nhiều kỳ hạn

Lãi suất ngân hàng ngày 10/7/2025: Baovietbank, VietBank dẫn đầu nhiều kỳ hạn

Lãi suất ngân hàng ngày 10/7/2025, ghi nhận tại Baovietbank, VietBank. Lãi suất đặc biệt vẫn duy trì hấp dẫn cho các khoản tiền gửi lớn, giúp khách hàng tối ưu lợi nhuận.
Sức khỏe tài chính của TPBank và Chứng khoán TPS dưới thời ông Đỗ Anh Tú lãnh đạo

Sức khỏe tài chính của TPBank và Chứng khoán TPS dưới thời ông Đỗ Anh Tú lãnh đạo

Ông Đỗ Anh Tú có mối quan hệ mật thiết với TPBank, Chứng khoán Tiên Phong khi được biết đến là một trong những nhân tố đứng sau vực dậy và đưa hai doanh nghiệp này có chỗ đứng trên thị trường tài chính.
Lãi suất ngân hàng ngày 9/7/2025: Kỳ hạn 6 tháng cao nhất 5,7%

Lãi suất ngân hàng ngày 9/7/2025: Kỳ hạn 6 tháng cao nhất 5,7%

Lãi suất ngân hàng hôm nay 9/7/2025, kỳ hạn 6 tháng ghi nhận mức cao nhất 5,7%. Các mức lãi suất đặc biệt từ 6-9,65% tiếp tục được duy trì, tạo sức hút lớn cho dòng tiền gửi.
Ngân hàng Nhà nước: Tín dụng toàn nền kinh tế vượt 17,2 triệu tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Ngân hàng Nhà nước: Tín dụng toàn nền kinh tế vượt 17,2 triệu tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Ngân hàng Nhà nước công bố tín dụng đạt 17,2 triệu tỉ đồng sau 6 tháng đầu 2025, tiếp tục điều hành linh hoạt để ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.
Ngành Ngân hàng hoàn tất xác thực sinh trắc học cho 119 triệu tài khoản, giúp giảm 57% lừa đảo tài chính

Ngành Ngân hàng hoàn tất xác thực sinh trắc học cho 119 triệu tài khoản, giúp giảm 57% lừa đảo tài chính

Ngân hàng Nhà nước cho biết ngành ngân hàng đã hoàn tất xác thực sinh trắc học cho 119 triệu tài khoản, giúp giảm 57% lừa đảo tài chính, thúc đẩy mạnh chuyển đổi số ngân hàng.
VIB Business Card: Lời giải cho bài toán khấu trừ VAT đầu vào của Hộ kinh doanh và SME

VIB Business Card: Lời giải cho bài toán khấu trừ VAT đầu vào của Hộ kinh doanh và SME

Từ 1/7, Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) chính thức có hiệu lực. Theo đó, để được khấu trừ thuế giá trị gia tăng (VAT) đầu vào, cơ sở kinh doanh phải có hóa đơn giá trị gia tăng và chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt với hàng hóa, dịch vụ mua vào từ 5 triệu đồng đã bao gồm VAT.
Ông Võ Minh Tuấn làm Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 2

Ông Võ Minh Tuấn làm Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 2

Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 gồm có 1 giám đốc, 7 Phó giám đốc phụ trách khu vực TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Đồng Nai sau sáp nhập.
Lãi suất ngân hàng ngày 8/7/2025: Kỳ hạn 13 tháng vượt 7,5%, nhiều ưu đãi

Lãi suất ngân hàng ngày 8/7/2025: Kỳ hạn 13 tháng vượt 7,5%, nhiều ưu đãi

Lãi suất ngân hàng ngày 8/7/2025, tiếp tục có nhiều biến động tích cực, đặc biệt ở kỳ hạn 13 tháng với mức cao nhất vượt 7,5%.
Ngành ngân hàng bứt tốc nửa cuối năm: Tín dụng tăng mạnh, lợi nhuận khởi sắc

Ngành ngân hàng bứt tốc nửa cuối năm: Tín dụng tăng mạnh, lợi nhuận khởi sắc

Trong báo cáo mới công bố, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) đánh giá ngành ngân hàng sẽ có nhiều chuyển biến tích cực trong nửa cuối năm 2025.
Ngân hàng Nhà nước đề xuất mới về xếp hạng tổ chức tín dụng

Ngân hàng Nhà nước đề xuất mới về xếp hạng tổ chức tín dụng

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang lấy ý kiến cho Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 52/2018, trong đó điều chỉnh một loạt tiêu chí quan trọng trong việc xếp hạng các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Ngân hàng đa dạng giải pháp tăng huy động: Nỗ lực vượt khó

Ngân hàng đa dạng giải pháp tăng huy động: Nỗ lực vượt khó

Các ngân hàng đang nỗ lực đa dạng hóa giải pháp, từ truyền thống đến số hóa, nhằm gia tăng nguồn vốn huy động, đảm bảo thanh khoản và tăng trưởng bền vững.
Ngân hàng Nhà nước bơm ròng gần 9.500 tỷ đồng, lãi suất hạ nhiệt

Ngân hàng Nhà nước bơm ròng gần 9.500 tỷ đồng, lãi suất hạ nhiệt

Trong bối cảnh áp lực tỷ giá vẫn hiện hữu, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã tăng cường bơm ròng gần 9.400 tỷ đồng vào hệ thống ngân hàng trong tuần đầu tháng 7.