Thứ tư 02/07/2025 09:52
Hotline: 024.355.63.010
Lối sống

Văn hóa đồng bào Khmer Nam Bộ góp phần làm đậm đà hơn bản sắc dân tộc Việt Nam

18/04/2023 10:11
Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Khmer không chỉ làm phong phú thêm nền văn hóa của Việt Nam mà còn là vũ khí sắc bén đánh tan âm mưu chia rẽ của kẻ thù.

Đồng bào Khmer Nam Bộ là bộ phận trong cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam. Với khoảng 1,3 triệu người, đồng bào Khmer sống tập trung tại các tỉnh Nam Bộ như: Trà Vinh, Sóc Trăng, Kiên Giang, An Giang, Bạc Liêu, Cần Thơ, Vĩnh Long...

Vũ điệu Múa Apsara truyền thống của người Khmer là vũ điệu múa cung đình độc đáo, ấn tượng và manh mẽ
Vũ điệu Múa Apsara truyền thống của người Khmer là vũ điệu múa cung đình độc đáo, ấn tượng và manh mẽ.

Trong quá trình cộng cư lâu đời cùng các dân tộc khác trên mảnh đất Nam Bộ, người Khmer đã có sự giao thoa văn hóa nhưng họ vẫn giữ được những nét đặc sắc, tinh hoa của dân tộc. Thể hiện rõ nét nhất là những ngôi chùa Khmer và sinh hoạt ở các phum sóc, gắn liền với Phật giáo Nam tông qua tiếng nói, chữ viết, lễ hội truyền thống, hình thức nghệ thuật (kiến trúc, điêu khắc, hội họa, âm nhạc, sân khấu, ca múa)... Đồng bào Khmer ở Nam Bộ đang kế thừa một di sản văn hóa vô giá, với nhiều loại hình nghệ thuật độc đáo, như hát múa rô băm, nghệ thuật kịch hát dù kê, nghệ thuật điêu khắc, trang trí, hội họa, âm nhạc, văn học dân gian… Dân tộc Khmer có nền văn hóa phát triển đa dạng, gắn liền với những tín ngưỡng mang sắc thái riêng, ảnh hưởng đậm nét văn hóa Ấn Độ và Phật giáo. Phật giáo đóng vai trò quan trọng và có vị trí cao nhất trong mọi lĩnh vực của đời sống người Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long. Đa số là phật tử của Phật giáo Nam tông.

Ảnh minh họa
Chùa Khleang được xây dựng từ năm 1918, tọa lạc trên đường Tôn Đức Thắng, phường 6, TP Sóc Trăng. Chùa được công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia từ năm 1990.

Chùa Khmer là một tổng thể kiến trúc đặc trưng của văn hóa Khmer với mái cao thẳng đứng, hoa văn họa tiết sơn vàng, hệ thống tượng Phật, thần Kabil Maha Prum, nữ thần đất, hung thần Reahu, tiên nữ, vũ nữ Apsara, người chim, vua khỉ Hanuaman... Chùa là nơi thực hiện nghi lễ của Phật giáo, dạy chữ Khmer, lễ hội, truyền bá kinh nghiệm sản xuất; là nơi gìn giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc.

Văn hóa tín ngưỡng của người Khmer có những giá trị rất đặc biệt, mang bản sắc rất riêng thông qua các nghi lễ vòng đời; là một chuỗi những nghi lễ khá cầu kỳ được lưu giữ qua một số hình thức lễ hội như: Tết Chôl Thnăm Thmây, ngày Choôl Sâng-Kran Thmây, ngày Vônabat, ngày Lơng Sak, Lễ cúng trăng (Ooc Om Bok), Lễ cúng ông bà (Sen Đolta) và còn có đến gần 30 ngày lễ khác nhau bắt nguồn từ tín ngưỡng dân gian và Phật giáo…

Trang phục của người Khmer đặc trưng là chiếc váy “xàm pốt” cho nữ và “xà rông” cho nam. Trong âm nhạc, người Khmer có dàn nhạc ngũ âm. Ngoài ra còn có các nhạc cụ khác: Đôi “chập ngã”; dàn nhạc dây “Plêing Khssè”; sáo trúc (Khloy); sân khấu Rôbăm, Yukê, múa Ram Vong, Lâm Leev, Saravan; Aday, Chhay Yam, hát ru con; sân khấu Rô Băm và Dù Kê…

Trong dòng chảy hội nhập, những di sản văn hóa của đồng bào Khmer ngày càng có sự giao thoa, những yếu tố văn hóa ngoại lai đang xâm nhập, tác động rất lớn đến nền văn hóa cổ truyền. Vì vậy, trừ các dịp lễ, Tết truyền thống, phần lớn đồng bào Khmer sử dụng ngôn ngữ, trang phục, ẩm thực… như người Kinh, một bộ phận đồng bào Khmer, nhất là giới trẻ rất ít khi sử dụng trang phục truyền thống, ngôn ngữ của dân tộc mình. Lễ hội Ok Om Bok nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer. Lễ hội Đua ghe Ngo của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia…

Đua ghe Ngo là bộ môn thể thao của đồng bào Khmer có đông vận động viên nhất trong loại hình thể thao vùng sông nước
Đua ghe Ngo là bộ môn thể thao của đồng bào Khmer có đông vận động viên nhất trong loại hình thể thao vùng sông nước.

Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Khmer không chỉ làm phong phú thêm nền văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, mà còn là vũ khí sắc bén đánh tan âm mưu chia rẽ dân tộc của các thế lực thù địch. Đào tạo nhân lực nòng cốt trong công tác bảo tồn, phát huy văn hóa dân tộc Khmer, đề cao vai trò của các sư sãi, nghệ nhân, người có uy tín trong cộng đồng, bồi dưỡng, tập huấn, hỗ trợ công tác truyền dạy và phát huy các giá trị văn hóa, nghệ thuật truyền thống dân tộc của cộng đồng, xã hội hóa các hoạt động văn hóa, thể thao… nâng cao ý thức của đồng bào trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Gắn bảo tồn, phát triển văn hóa dân tộc Khmer với phát triển kinh tế - giáo dục bảo đảm mối quan hệ hài hòa giữa phát triển văn hóa và kinh tế; hài hòa giữa bảo tồn, phát huy và phát triển.

Do đó, cần xây dựng cơ chế chính sách đặc thù cho việc bảo tồn và nâng cao đời sống văn hóa cho đồng bào Khmer. Đầu tư kinh phí để sưu tầm những giá trị văn hóa có nguy cơ mai một, hỗ trợ kinh phí cho các nghệ nhân mở lớp truyền dạy cho lớp trẻ về nghệ thuật để góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc…

Hồng Lương – Nguyễn Thành Nguyện

Bài liên quan
Tin bài khác
VinWonders Vũ Yên khai trương đúng thời khắc lịch sử: Cú hích mới cho du lịch Hải Phòng

VinWonders Vũ Yên khai trương đúng thời khắc lịch sử: Cú hích mới cho du lịch Hải Phòng

Ngày 1/7/2025, trong không khí sôi động chào mừng sự kiện hợp nhất tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng, Lễ khai trương Công viên giải trí VinWonders Vũ Yên đã chính thức diễn ra tại đảo Vũ Yên, thành phố Hải Phòng.
“Rạng rỡ Hải Phòng” – Bản hòa ca nghệ thuật chào mừng sự kiện hợp nhất lịch sử

“Rạng rỡ Hải Phòng” – Bản hòa ca nghệ thuật chào mừng sự kiện hợp nhất lịch sử

Vừa qua, tại Quảng trường Nhà hát thành phố Hải Phòng và Trung tâm Văn hóa Xứ Đông (Hải Dương), chương trình cầu truyền hình trực tiếp “Rạng rỡ Hải Phòng” đã diễn ra đầy ấn tượng và xúc động.
Tiếng chuông Bát Nhã vang khắp Đà Nẵng: Cầu quốc thái dân an trong thời khắc lịch sử

Tiếng chuông Bát Nhã vang khắp Đà Nẵng: Cầu quốc thái dân an trong thời khắc lịch sử

Sáng 1-7, tiếng chuông Bát Nhã đồng loạt vang lên tại chùa Quán Thế Âm và hơn 18.000 ngôi chùa trên cả nước, cầu nguyện cho quốc thái dân an trong ngày đầu tiên thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp mới.
Chợ quê thời Mạc lần III: Dấu ấn văn hóa đặc sắc vùng cố đô Dương Kinh xưa

Chợ quê thời Mạc lần III: Dấu ấn văn hóa đặc sắc vùng cố đô Dương Kinh xưa

Từ ngày 8 - 12/7/2025 (tức từ ngày 14 - 18 tháng 6 năm Ất Tỵ), tại Từ đường họ Mạc, xã Kiến Hưng, TP Hải Phòng sẽ diễn ra Chợ quê thời Mạc lần thứ III – sự kiện văn hóa mang đậm bản sắc vùng châu thổ sông Hồng, gắn liền với thời kỳ thịnh trị của nhà Mạc và những giá trị lịch sử, văn hóa còn nguyên vẹn cho đến hôm nay.
Dàn cầu thủ huyền thoại Man Utd sẽ đổ bộ Cầu Vàng, Đà Nẵng

Dàn cầu thủ huyền thoại Man Utd sẽ đổ bộ Cầu Vàng, Đà Nẵng

Sáu huyền thoại bóng đá thế giới từng chơi cho CLB Manchester United sẽ đổ bộ Cầu Vàng, trải nghiệm Sun World Ba Na Hills, tham dự Fan Fest tại Da Nang Downtown, thưởng thức Lễ hội pháo hoa quốc tế DIFF 2025 cùng nhiều hoạt động giao lưu hấp dẫn tại Đà Nẵng vào cuối tháng 6 này.
Furama Resort Đà Nẵng – điểm dừng chân đầu tiên của các huyền thoại MU

Furama Resort Đà Nẵng – điểm dừng chân đầu tiên của các huyền thoại MU

Trong khuôn khổ Lễ hội bóng đá Việt Nam - Vương quốc Anh 2025, Furama Resort Đà Nẵng vinh dự đón tiếp các cầu thủ cùng ban tổ chức, đánh dấu sự kiện đặc biệt có tầm vóc quốc tế ngay tại thành phố biển năng động.
Hải Phòng sắp ra mắt tour đêm “Dấu thiêng Hàng Kênh”: Trải nghiệm 3D Mapping sống động, tái hiện hào khí Bạch Đằng

Hải Phòng sắp ra mắt tour đêm “Dấu thiêng Hàng Kênh”: Trải nghiệm 3D Mapping sống động, tái hiện hào khí Bạch Đằng

Với mong muốn mang đến cho du khách những trải nghiệm văn hóa độc đáo, mới lạ về lịch sử dân tộc, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng phối hợp với Bảo tàng - Thư viện thành phố và Tập đoàn L’Héritage chuẩn bị ra mắt tour đêm “Dấu thiêng Hàng Kênh”. Chương trình hứa hẹn sẽ trở thành điểm nhấn hấp dẫn trong sản phẩm du lịch về đêm của thành phố Cảng.
Giải Việt dã 2025 tại Đại học Mở TP. Hồ Chí Minh: Vì tương lai xanh

Giải Việt dã 2025 tại Đại học Mở TP. Hồ Chí Minh: Vì tương lai xanh

Giải Việt dã 2025 Đại học Mở TP. Hồ Chí Minh thu hút đông đảo học sinh, sinh viên, cựu sinh viên và đơn vị tham gia, lan tỏa thông điệp sống xanh bền vững.
Korea Travel Festa 2025: Cầu nối văn hóa - du lịch Hàn Quốc và Việt Nam

Korea Travel Festa 2025: Cầu nối văn hóa - du lịch Hàn Quốc và Việt Nam

Với quy mô hoành tráng, nội dung phong phú cùng sự tham gia của hàng loạt tên tuổi đình đám, Korea Travel Festa 2025 diễn ra trong hai ngày 21–22/6/2025, tại TP. Hồ Chí Minh hứa hẹn là điểm nhấn nổi bật trong hợp tác du lịch song phương giữa Việt Nam và Hàn Quốc năm nay.
Bùng nổ “điệu nhảy đa vũ trụ” của sinh viên Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam tại The Universe Showcase

Bùng nổ “điệu nhảy đa vũ trụ” của sinh viên Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam tại The Universe Showcase

Sau nhiều tháng nỗ lực tập luyện, các nhóm nhảy sinh viên tại Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV) đã thành công đem đến một đêm nghệ thuật bùng nổ cảm xúc và vũ đạo, tái hiện hành trình khám phá vũ trụ qua góc nhìn đầy sáng tạo của thế hệ trẻ.
Khối “gia sản” báo chí đồ sộ của nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp

Khối “gia sản” báo chí đồ sộ của nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp

Nhà sưu tầm Huỳnh Minh Hiệp trải qua hành trình 30 năm xuôi ngược để tìm kiếm, thu thập và bảo tồn những giá trị văn hóa. Gia sản mà anh xây dựng được từ những tác phẩm nghệ thuật, phim ảnh và hiện vật khá đồ sộ, trong đó có hơn 1000 tờ báo đặc biệt.
Lầu Ông Hoàng: Điểm đến độc đáo cho du khách tại Phan Thiết

Lầu Ông Hoàng: Điểm đến độc đáo cho du khách tại Phan Thiết

Nếu bạn đang tìm kiếm một điểm đến du lịch độc đáo tại Phan Thiết, Lầu Ông Hoàng chính là lựa chọn hoàn hảo.
Mùa hè "lạc lối" giữa ốc đảo Núi Thần Tài - điểm đến không thể bỏ lỡ ở Đà Nẵng

Mùa hè "lạc lối" giữa ốc đảo Núi Thần Tài - điểm đến không thể bỏ lỡ ở Đà Nẵng

Một “tọa độ vàng” mới đang làm mưa làm gió trên bản đồ vi vu mùa hè năm nay của giới trẻ: Công viên suối khoáng nóng Núi Thần Tài (CVSKN) – thiên đường nghỉ dưỡng và giải trí giữa lòng Đà Nẵng.
Bánh xèo Đà Nẵng: Từ góc phố nhỏ đến danh sách Michelin danh giá

Bánh xèo Đà Nẵng: Từ góc phố nhỏ đến danh sách Michelin danh giá

Đà Nẵng - thành phố biển năng động và đáng sống của miền Trung Việt Nam vừa ghi thêm một dấu ấn đáng tự hào trên bản đồ ẩm thực thế giới khi ba quán bánh xèo địa phương được vinh danh trong Michelin Guide 2025.
Lễ hội Pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng (DIFF 2025) đội Canada và Trung Quốc đã gây ấn tượng mạnh với khán giả

Lễ hội Pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng (DIFF 2025) đội Canada và Trung Quốc đã gây ấn tượng mạnh với khán giả

Vào lúc 20 giờ tối (14/6), đêm thi thứ 3 của Lễ hội Pháo hoa quốc tế Đà Nẵng (DIFF) 2025. Với chủ đề "Hành trình kết nối", hai đội thi đến từ Canada và Trung Quốc đã thể hiện đẳng cấp bằng những màn pháo hoa ấn tượng, mạnh mẽ và đầy cảm xúc.