Tham vọng của “ông trùm” giao đồ ăn Trung Quốc: Tương lai của Meituan không chỉ là đế chế giao hàng ăn lớn nhất thế giới!

DNHN - Với mức định giá tỷ đô la, sở hữu năm triệu khách hàng là “vũ khí” tối tân của Tập đoàn giao đồ ăn Meituan do ông chủ Wang Xing đứng đầu. Sẽ thế nào nếu “gã khổng lồ” này thâm nhập vào thị trường thương mại điện tử. Như Wang Xing đã từng phát biểu: “Không, Meituan chắc chắn không chỉ là một công ty giao đồ ăn!”.

Năm 2004 là bước ngoặt trong cuộc đời Wang Xing khi anh đột ngột từ bỏ học tiến sĩ ở đại học Ive League danh tiếng và về Trung Quốc lập nghiệp. Có thể nói, Wang được thừa hưởng gen học hành nổi trội và tài kinh doanh từ gia đình. Ông nội anh là Giám đốc giảng dạy của trường trung học cơ sở số 2 Longyan, cha là Wang Miao, từ tay trắng tiết kiệm được 3 triệu nhân dân tệ để đầu tư vào một nhà máy xi măng. Sau này doanh thu hàng năm của nhà máy đã vượt quá một tỷ Nhân dân tệ, tất nhiên Wang Miao trở thành người có tiền. Vào thời điểm Wang Xing được sinh ra, họ Wang đã là một gia đình giàu có ở địa phương. Sau đó, Wang Miao đã đầu tư thêm 600 triệu Nhân dân tệ để mở rộng nhà máy xi măng với sản lượng hàng năm lên đến 2 triệu tấn. Khi Wang Xing trở về Trung Quốc để bắt đầu kinh doanh riêng, Wang Miao là một trong những người giàu nhất ở Longyan. 

Tốt nghiệp Đại học Thanh Hoa năm 2001, Wang Xing sang Mỹ với học bổng toàn phần du học Mỹ chuyên ngành Kỹ thuật máy tính. Dịp Giáng sinh năm 2003, Wang Xing, nhận thấy sự phổ biến của SNS (trang dịch vụ xã hội) FriendStar ở Hoa Kỳ, anh đánh giá đây là một cơ hội rất lớn cho việc kinh doanh trên Internet, vì vậy quyết định hồi hương với tâm niệm: “Nếu tôi không trở về, mọi thứ sẽ quá muộn”.

Trước khi Wang Xing bắt đầu kinh doanh riêng, anh đã liên lạc với hai người: một người là anh trai Wang Huiwen đang học đại học, người còn lại là bạn học cấp hai Lai Binqiang. Wang Xing thuê một căn nhà rộng 130 mét vuông ở Fenghaiyuan gần Đại học Thanh Hoa, trong phòng khách rộng 30 mét vuông kê ba chiếc bàn làm việc đơn giản. Nhóm ba lập trình viên làm việc ngày đêm, có sự phân công lao động rõ ràng: Lai Binqiang phụ trách mã tiền tuyến, Wang Huiwen phụ trách mã tuyến sau, Wang Xing tìm hiểu xu hướng bên ngoài. Trong một năm, họ đã phát triển hơn mười dự án như Duoduoyou, Youzitu và Dianyuan, nhưng tất cả đều thất bại.

Năm 2005, với sự nổi lên của Facebook tại Hoa Kỳ, Wang Xing một lần nữa bắt lấy cơ hội. Anh quyết định bắt chước Zuckerberg và cố gắng xây dựng một trang mạng xã hội trong khuôn viên trường. Vào cuối tháng 12 cùng năm, nhóm của Wang đã thành công với hơn 30.000 người dùng chỉ trong ba tháng. Năm 2006, số lượng người dùng tăng lên nhanh chóng và cần rất nhiều tiền để mua và trao đổi máy chủ. Wang Xing nhiều lần gặp khó khăn trong vấn đề tài chính và cuối cùng phải bán đứa con tinh thần cho Chen Yizhou, Giám đốc điều hành của Qianxiang Group.

Thế nhưng, Wang Xing không nản lòng, năm 2007, anh đã nỗ lực bền bỉ để tạo ra Hainei.com và Fanfou.com. Tháng 6 năm 2009, Fanfou bị đóng cửa, đây là một cú sốc lớn đối với Wang Xing, hai thành viên của đội đã rời đi. Chàng trai trẻ không thoát khỏi áp lực và mông lung về tương lai. Cuối cùng, sau lễ hội mùa xuân năm 2010, dự án kinh doanh trọng đại của Wang Xing, Meituan Group, ra đời.

Tuy nhiên, thị trường Internet luôn biến động, vào thời điểm này, mô hình kinh doanh sao chép các dự án thành công của Mỹ đã tràn ngập Trung Quốc. Chỉ trong một năm sau khi Meituan được thành lập, đã có hơn 5.000 công ty Internet trên toàn quốc cùng loại hình. Kết quả cuối cùng hiện đã rõ: Wang Xinh giành chiến thắng nhờ thực hiện chiến lược đúng đắn.

Meituan quyết định tạm thời từ bỏ các thành phố được xếp hạng dưới 100 trong cả nước và tập trung nguồn lực vào các thành phố xếp hạng 25 đến 94 và xây dựng gốc rễ tại đây bởi các đô thị cấp một là nơi tập trung đông đảo người dùng nhiều tầng lớp nhưng đều có chung nhu cầu về các dịch vụ ăn uống. Nhìn chung chiến lược “bao vây thành phố” của Meituan đã thành công trên khắp 12 khu vực. Kế đến, Wang Xing vận dụng hình thức mua theo nhóm giống như Walmart tập trung vào mảng dịch vụ, sau này là thương mại điện tử dịch vụ. Trong một năm “chiến đấu”, lượng lớn các trang web mua chung bắt đầu đóng cửa, chỉ còn lại ba người sống sót là Meituan do Alibaba hậu thuẫn, Dianping đứng sau là Tencent và Nuomi.com nhờ có Baidu hỗ trợ.

Kể từ năm 2013, hoạt động mua hàng theo nhóm của Meituan đã phát triển lên gần 200 triệu người dùng và hàng triệu người bán hợp tác. Wang Xing biết rằng đã đến lúc Meituan phải tìm ra đường cong tăng trưởng thứ 2. Wang Xing và Wang Huiwen có cùng quan điểm và đưa ra “chiến lược hình chữ T”: mua theo nhóm là chiều ngang, phát triển chiều dọc với các lĩnh vực dịch vụ phim ảnh, khách sạn... Đầu năm 2013, tại cuộc họp thường niên ba năm của Meituan, Wang Xing đã đưa ra triển vọng “Từ ba năm đến mười năm”. 

Doanh nhân trẻ tin rằng năm đầu tiên của thương mại điện tử truyền thống của Trung Quốc là 1998, năm đầu tiên của thương mại điện tử dịch vụ của Trung Quốc là 2010, và bước ngoặt là năm 2012. Năm nay Meituan trở thành doanh nghiệp thương mại điện tử cấp ba tốt nhất Trung Quốc về ngành dịch vụ. Đây là cột mốc đầu tiên trong ba năm Meituan ra đời. Từ năm 2010 đến năm 2020, các dịch vụ cuộc sống địa phương như giao đồ ăn, thức uống và giải trí sẽ bao phủ một thị trường lớn hơn. Đồng thời, mười năm đầu tiên được định sẵn là khó khăn và vất vả, cần chuẩn bị cho một cuộc chiến trường kỳ.

Tháng 11 năm 2013, Meituan Takeaway lên sàn, năm 2016 thị phần đã vượt đối thủ Eleme. Sau đó, Meituan Travel và Meituan Hotel cạnh tranh với Qunar.com và Ctrip. Năm 2015, Dianping sáp nhập với Meituan, Wang Xing như hổ mịc thêm cánh. Kể từ đó, Meituan thoát khỏi sự kiểm soát của Ali và ông chủ hậu thuẫn mới được thay thế bởi Tencent. Năm 2019, Meituan Hotel ghi dấu ấn mạnh mẽ, vượt qua sự kết hợp của Ctrip, Qunar và Tongcheng Yilong. 

Không dừng lại ở đây, Wang Xing tiếp tục tham vọng trong 5-10 năm tới, công ty trị giá 1 nghìn tỷ đô la Mỹ, vượt qua Tencent và Alibaba. Wang Xing thích so sánh Meituan với Amazon. Anh nói: “Có thể công ty của chúng tôi có một hình thức khác, nhưng chúng tôi đã học hỏi từ Amazon về cốt lõi tinh thần”. Năm 2015, Meituan đã nhận được tài trợ 700 triệu đô la với mức định giá là 7 tỷ đô la Mỹ. Wang Xing năm 35 tuổi và đã trở thành đầu tàu kinh tế Trung Quốc. Ngày 20 tháng 9 năm 2018, Meituan được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông, năm nay Wang Xing 39 tuổi, giá trị thị trường của Meituan là 435,9 tỷ đô la Hồng Kông (55,6 tỷ đô la Mỹ), chỉ đứng sau Alibaba và Tencent Holdings, trở thành công ty Internet lớn thứ ba ở Trung Quốc.

Những ngày đầu lập nghiệp, anh em nhà Wang tưởng tượng: “Chúng mình cùng nhau khởi nghiệp và xây dựng công ty. Quy mô không cần quá lớn, 60 người là đủ. Định giá chỉ 10 đô la”. Ngày nay, đế chế kinh doanh của họ đã vượt xa giấc mơ hồi đó. Xu Xin, một nhà đầu tư tại Meituan Capital Today, nhận xét về Wang Xing: “Anh ấy thông minh, học giỏi và có cái nhìn sâu sắc, nhưng anh ấy không vội vàng thành công. Loại người này thật "kinh khủng”.

Bên cạnh đó, một trong những cuốn sách yêu thích của Wang Xing là “Trò chơi có giới hạn và vô hạn”, cuốn sách này đã mang lại cho anh nguồn cảm hứng lớn nhất: cạnh tranh kinh doanh không có hồi kết thực sự và bàn cờ không ngừng mở rộng cho đến khi một bên thất bại. Thất bại là ranh giới duy nhất của trò chơi kinh doanh. Chính vì vậy, Wang Xing luôn cho rằng nhiệm vụ của anh là xé bỏ ranh giới của Meituan và tiếp tục mở rộng. Wang Xing đang đánh cược vào một tương lai, nhưng không ai biết anh ấy đang đánh cược vào tương lai nào.

TL