Sự trỗi dậy của ngành trò chơi điện tử tại thị trường Việt Nam

Cách đây 10 năm, trò chơi trên điện thoại di động Flappy Bird - một sản phẩm "Made in Việt Nam" đã gây bão toàn cầu. Từ đó đến nay, Việt Nam đã đứng trong nhóm 5 quốc gia hàng đầu thế giới về sản xuất trò chơi điện tử. 

Theo Bloomberg, Việt Nam coi trò chơi trên điện thoại di động là một sản phẩm xuất khẩu và phần quan trọng trong lĩnh vực công nghệ. Ngành trò chơi trên điện thoại di động mang tiềm năng kinh tế lớn. Giá trị thị trường này trên toàn cầu ước tính vượt 300 tỷ USD vào năm tới và có tốc độ tăng trưởng hàng năm trên 7%.

Sự trỗi dậy của ngành trò chơi điện tử tại Việt Nam không phải là điều quá ngạc nhiên đối với những người trực tiếp theo dõi nền kinh tế này. Tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh tại Việt Nam thuộc hàng cao nhất ở châu Á và khoảng một nửa dân số thuộc nhóm dưới 30 tuổi.

Ngành trò chơi điện tử tại Việt Nam có đội ngũ ngày càng đông các nhà phát triển trò chơi và công ty khởi nghiệp như Amanotes - công ty nổi tiếng với các trò chơi âm nhạc trên di động như Magic Tiles 3 và Tiles Hop có 100 triệu người sử dụng hàng tháng - và OneSoft - nhà phát hành trò bắn máy bay Falcon Squad.

Số lượng ngày càng tăng các nhà phát triển trò chơi cũng phản ánh thành công của Việt Nam trong việc củng cố hệ thống giáo dục. Học sinh Việt Nam thường xuyên vượt trội so với học sinh ở Mỹ và các nước OECD khác trong bảng xếp hạng đánh giá học sinh quốc tế PISA. Trẻ em Việt Nam cũng ngày càng quan tâm đến kỹ thuật và các công nghệ số hiện đại. Các trại hè viết mã (code) cho trẻ em ngày càng phổ biến, trong khi các trường đại học cũng đưa việc phát triển trò chơi vào chương trình giảng dạy.

Khôi Nguyên, người sáng lập Good Story Time, công ty khởi nghiệp chuyên về các công cụ phát triển trò chơi điện tử, cho biết: "Ở Thành phố Hồ Chí Minh đang tràn ngập tinh thần dám nghĩ dám làm như ở Thung lũng Silicon. Các tài năng kỹ thuật công nghệ ở đây cũng rất xuất sắc".

Việt Nam lần đầu tiên thu hút sự chú ý của các game thủ toàn cầu vào năm 2013 sau khi lập trình game Nguyễn Hà Đông phát triển ra một ứng dụng trò chơi đơn giản nhưng gây nghiện có tên Flappy Bird. Trò chơi này đã mang về cho tác giả tới 50.000 USD mỗi ngày từ các quảng cáo được phát kèm game. Điều này đã cho các lập trình viên Việt Nam thấy được tiềm năng thành công của ngành game.

Thái Thanh Liêm, Giám đốc điều hành của hãng game Topebox và là một phần của thế hệ mới các doanh nhân thành công trong lĩnh vực game, nhớ lại sự hào hứng của những ngày đầu cách đây mười năm. Anh và những người bạn của mình, sau này trở thành đồng sáng lập của công ty, đã làm việc không ngừng nghỉ trên các ứng dụng chơi game miễn phí. Kết quả là họ đã sở hữu những tựa game được tải xuống điện thoại thông minh từ Singapore đến San Francisco.

"Chúng tôi từng ăn, ngủ và làm việc cùng nhau trên sân thượng", anh nói, nhớ lại những đêm cùng các đồng sáng lập gồng mình trên những chiếc laptop trên một sân thượng nhỏ để khởi nghiệp. Tờ Bloomberg so sánh những chiếc sân thượng này như “phiên bản Việt Nam” của những căn garage mà nhiều công ty sừng sỏ ở thung lũng Silicon từng ra đời.

Trong vòng một năm, trò chơi đầu tiên của họ đã đạt được nửa triệu lượt tải về và 1 triệu USD doanh thu toàn cầu. Sau đó, các trò chơi lớn hơn cũng nổi lên. Sky Dancer, một trò chơi kiểu parkour trong đó người dùng nhảy trên những vách đá và đảo nổi, đã được phát hành tại Trung Quốc bởi công ty mẹ TikTok Inc. là ByteDance Ltd. và đã được tải xuống ít nhất 50 triệu lượt.

Các công ty phát triển game hiện có mặt khắp Việt Nam và đang cạnh tranh để tạo ra những trò chơi có thể nổi tiếng toàn cầu. Trò Magic Tiles 3 của Amanotes nằm trong top 20 trò chơi di động hàng đầu về lượt tải xuống vào năm ngoái, theo Sensor Tower Inc., công ty chuyên nghiên cứu về thị trường ứng dụng di động và quảng cáo kỹ thuật số. Amanotes cho biết, trò chơi này đã được tải xuống hơn một tỷ lần kể từ khi phát hành vào năm 2017.

OneSoft năm ngoái là nhà xuất bản trò chơi di động lớn thứ 4 thế giới về số lượt tải xuống từ App Store và Google Play, data.ai cho biết, trong khi Zego Studio xếp thứ 9 trong số các nhà xuất bản ứng dụng và trò chơi trên toàn thế giới về số lượt tải xuống trong quý IV năm ngoái, theo Sensor Tower. Đất nước này cũng là một trung tâm của các trò chơi blockchain, trước khi một vụ trộm trị giá khoảng 600 triệu USD từ mạng blockchain kết nối với trò chơi trực tuyến nổi tiếng Axie Infinity do công ty khởi nghiệp Sky Mavis Inc của TP. Hồ Chí Minh tạo ra.

Bill Võ, đồng sáng lập và Giám đốc điều hành của Amanotes, cho biết, trong khi trò chơi của họ có hơn 3 tỷ lượt tải xuống, nhiều người dùng không biết quốc tịch của công ty.

“Mọi người không biết Amanotes là một công ty Việt Nam” - anh nói. “Chúng tôi đang định vị mình là một công ty toàn cầu”.

Amanotes đang thảo luận với các nhà đầu tư tiềm năng, bao gồm các công ty cổ phần tư nhân và các nhà đầu tư mạo hiểm, vì họ muốn mở rộng quy mô kinh doanh của mình, Bill Võ cho biết.

Trong quá trình phát triển, các nhà phát triển trò chơi điện tử Việt Nam cũng đang tích lũy kinh nghiệm. Và việc ứng dụng các công nghệ mới có thể giảm chi phí sản xuất, đồng thời giúp tạo ra các trò chơi phức tạp hơn, Trần Bình, đồng sáng lập Công ty Ascend Vietnam Ventures tại Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết.

Ngành trò chơi di động Việt Nam đang nhận được sự hỗ trợ từ chính phủ với các chính sách và giải pháp tạo thuận lợi cho các nhà phát triển.

Một diễn biến đáng chú ý là vào tháng 7 vừa qua Thường trực Chính phủ vừa chỉ đạo chưa đưa trò chơi điện tử trên mạng (game online) vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Động thái này của Chính phủ đã giải tỏa lo lắng cho các doanh nghiệp game Việt Nam.

Trong khi thế giới đang hướng đến đa dạng hóa các chuỗi sản xuất, khách hàng trên toàn thế giới cũng đang tìm kiếm nhiều nhà phát triển game từ những thị trường mới cho các dự án tối tân nhất. "Bối cảnh này giúp ngành game Việt Nam và toàn bộ Đông Nam Á trở nên hấp dẫn hơn", Samuel Stevenin, người phụ trách bộ phận sáng tạo nghệ thuật của công ty phát triển trò chơi điện tử Virtuos Ltd, cho biết.

Tú Anh (t/h)