 |
| Siết quản lý quảng cáo online la bước đi "sống còn" ngăn chặn nạn hàng giả, hàng nhái. Ảnh minh họa. |
Trong vài năm trở lại đây, cùng với sự bùng nổ của mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử (TMĐT), quảng cáo online đã trở thành công cụ tiếp cận khách hàng không thể thiếu đối với doanh nghiệp. Tuy nhiên, mặt trái là tình trạng quảng cáo sai sự thật, quảng bá sản phẩm giả, nhái, không rõ nguồn gốc xuất xứ đang ngày càng phổ biến.
Chỉ cần vài phút lướt Facebook, TikTok hay Shopee, người tiêu dùng có thể dễ dàng bắt gặp hàng loạt quảng cáo hấp dẫn như: "Túi hàng hiệu 99.000 đồng", "thần dược chữa dứt điểm bệnh đau dạ dày", "mỹ phầm xách tây Hàn - Nhật xịn giá chỉ 59.000 đồng",... Phía sau những dòng quảng cáo đầy thuyết phục đó, không ít sản phẩm là hàng giả trắng trợn từ các thương hiệu nổi tiếng, không có kiểm định chất lượng, không rõ người bán, địa chỉ hay chính sách đổi trả.
Thực trạng này không chỉ làm méo mó môi trường kinh doanh, mà còn gây thiệt hại nặng nề cho người tiêu dùng và doanh nghiệp làm ăn chân chính.
 |
| Những sản phẩm mang nhãn hiệu xa xỉ được bán với gía rẻ "bất ngờ" trên các sàn thương mại điện tử. Ảnh: DNHN |
Ông Cao Anh Tú, giám đốc một doanh nghiệp sản xuất túi da tại Hà Nội bức xúc: “Chúng tôi làm ăn nghiêm túc, đầu tư bài bản từ khâu thiết kế đến sản xuất, tuân thủ đúng pháp luật. Thế nhưng, hàng nhái mang thương hiệu của công ty lại được bán tràn lan trên mạng với giá rẻ chỉ bằng 1/5 sản phẩm thật. Điều này khiến khách hàng hoang mang, doanh số sụt giảm rõ rệt. Đây không chỉ là cạnh tranh không lành mạnh, mà còn đang phá hoại lòng tin của người tiêu dùng đối với thị trường nội địa.”
Trong một hội thảo gần đây do Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập tổ chức, ông Hoàng Thế Như - Phó Tổng giám đốc Tổng công ty May 10 thừa nhận việc bảo vệ thương hiệu trong môi trường số đang rất nan giải.
"Tổng Công ty May 10 của chúng tôi đã bị giả mạo thương hiệu rất nhiều. Có những trang web nhái lại tên gọi như 'Tổng May 10', rồi quảng cáo bán hàng kiểu 'giải phóng hàng tồn kho', 'giá gốc từ nhà sản xuất'. Giải pháp duy nhất mà chúng tôi có thể làm là thông báo tới toàn bộ cán bộ, nhân viên vào những trang giả mạo đó để bình luận, cảnh báo người tiêu dùng rằng đó là hàng giả và hy vọng các nền tảng sẽ gỡ bỏ những trang này. Nhưng sau một thời gian, những đối tượng giả mạo lại tiếp tục chạy quảng cáo, đổi tên, và xuất hiện trở lại. Đây thực sự là một bài toán rất khó", ông Hoàng Thế Như chia sẻ.
 |
| Ông Hoàng Thế Như - Phó Tổng giám đốc Tổng công ty May 10. Ảnh: DNHN |
Một báo cáo mới đây của Bộ Công Thương đã cho thấy, có tới 40% người tiêu dùng từng mua phải sản phẩm không đúng mô tả khi đặt hàng qua mạng xã hội hoặc các sàn TMĐT. Đáng nói, số vụ xử lý vi phạm chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, do việc phát hiện vẫn chủ yếu dựa vào phản ánh của người dân hoặc kiểm tra ngẫu nhiên.
Các nền tảng mạng xã hội lớn như Facebook, TikTok hiện vẫn chưa đặt máy chủ tại Việt Nam, dẫn đến việc thiếu hợp tác trong xử lý vi phạm. Việc yêu cầu gỡ bỏ quảng cáo sai phạm thường bị trì hoãn hoặc không thực hiện triệt để.
Không chỉ trên không gian mạng, tình trạng hàng giả, hàng nhái cũng diễn ra công khai tại các trung tâm thương mại. Tại buổi họp báo ngày 5/6, ông Nguyễn Quang Huy – Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM – đã cho biết, từ năm 2024 đến giữa 2025, lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý 38 vụ vi phạm tại Saigon Square, tịch thu gần 1.300 sản phẩm giả mạo các thương hiệu nổi tiếng như Louis Vuitton, Hermès, Cartier...
Dù xử phạt hành chính lên đến hàng trăm triệu đồng, tình trạng vẫn tái diễn. Một phần nguyên nhân đến từ lợi nhuận quá lớn, khó khăn trong truy vết chuỗi cung ứng, và đặc biệt là chế tài chưa đủ mạnh khiến không ít tiểu thương xem vi phạm là “chi phí kinh doanh”.
Theo các chuyên gia, với những thực tế đó, đã đến lúc cần một chiến lược tổng thể để kiểm soát quảng cáo trực tuyến và ngăn chặn hàng giả, hàng nhái một cách thực chất.
Cũng trong buổi hợp diễn ra chiều ngày 5/6, các vấn đề quản lý hoạt động quảng cáo, đặc biệt là từ các KOLs và người nổi tiếng, cũng được đề cập. Theo bà Phạm Đắc Mỵ Trân – Quyền Trưởng phòng Truyền thông xã hội và nội dung số (Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM), hiện nay, không ít người nổi tiếng quảng bá các sản phẩm kém chất lượng, thậm chí hàng nghi giả mạo, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin người tiêu dùng.
Trước thực trạng này, Sở đang đề xuất Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch ban hành quy định pháp luật và biện pháp chế tài đủ mạnh, nhằm siết chặt quản lý hoạt động quảng cáo online, đặc biệt với các đối tượng là KOLs - người nổi tiếng có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội.
Bên cạnh đó, Sở Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM cũng đang phối hợp các sở ngành liên quan tiến hành rà soát, kiểm tra hồ sơ quảng cáo, đặc biệt với các sản phẩm liên quan đến sức khỏe như thực phẩm chức năng, thuốc, mỹ phẩm…
Các quảng cáo sai sự thật, gây hiểu nhầm hoặc vi phạm pháp luật sẽ bị yêu cầu gỡ bỏ và xử lý theo quy định. Sở cũng phối hợp với đơn vị chuyên môn kiểm tra chặt chẽ hồ sơ, điều kiện quảng cáo, đặc biệt là các quảng cáo về thuốc, sữa, thực phẩm chức năng trước khi cấp phép.
“Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM khuyến khích người dân thận trọng trước các hình thức quảng cáo chưa được kiểm chứng, đặc biệt trên mạng xã hội.
Người tiêu dùng nên chọn mua sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tại các địa chỉ tin cậy và báo ngay cho cơ quan chức năng nếu phát hiện hành vi vi phạm”, đại diện Sở Văn hóa và Thể thao khuyến cáo.
