Sản phẩm OCOP Lâm Đồng: Bứt phá nhờ chuyển đổi số và truy xuất nguồn gốc |
Hướng đến thị trường xuất khẩu cao
Từ sản xuất nhỏ lẻ, nông thôn, chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã và đang đóng vai trò chủ lực trong việc khẳng định giá trị của các sản phẩm nông thôn, giúp các sản phẩm từ khắp mọi miền Tổ quốc. Các sản phẩm OCOP không chỉ mang nét đặc trưng về văn hóa và truyền thống mà còn đạt tiêu chuẩn chất lượng cao, phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng trong nước và quốc tế.
![]() |
Chuyển đổi số giúp cho OCOP từ làng quê đi ra thị trường toàn cầu |
Số liệu thống kê cho thấy, tính đến tháng 7/2025, cả nước có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên của 9.195 chủ thể, trong đó 126 sản phẩm được công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia.
Phát biểu tại lễ khai mạc Hội chợ các sản phẩm OCOP xuất khẩu – VIETNAM COCOPEX 2025, diễn ra tối 1/8, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân – nhấn mạnh: Những năm gần đây, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam ngày càng hướng tới xây dựng các sản phẩm theo tiêu chuẩn OCOP. Điều này đã tác động tích cực đến phát triển kinh tế nông thôn, góp phần chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị, theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, có truy xuất nguồn gốc và theo nhu cầu thị trường; khơi dậy tiềm năng đất đai, sản vật, lợi thế so sánh, đặc biệt là các giá trị văn hóa vùng, miền để hình thành các sản phẩm OCOP tích hợp. Nhiều sản phẩm OCOP được đổi mới, sáng tạo để nâng cao chất lượng, tiếp cận thị trường xuất khẩu hướng đến cả những thị trường khó tính, có giá trị cao.
Chuyển đổi số để kết nối sản phẩm
Một trong yếu tố giúp sản phẩm OCOP lan tỏa mạnh mẽ hơn không thể không nhắc đến vai trò của chuyển đổi số. Thông qua những hoạt động chuyển đổi số mạnh mẽ trong xúc tiến thương mại, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đã đạt được nhiều lợi ích thiết thực: Tiết kiệm được chi phí, rút ngắn khoảng cách và thời gian giao dịch, tăng tốc độ xử lý đơn hàng; đồng thời mở rộng phạm vi tiếp cận thị trường và số lượng khách hàng tiềm năng...
Với vai trò của mình, thời gian qua, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) không ngừng mở rộng hoạt động xúc tiến thương mại số, cập nhật phương thức phù hợp với tình hình thực tiễn, linh hoạt thích ứng với sự thay đổi nhanh của thị trường. Các chương trình được thiết kế sát thực tế, hướng tới hiệu quả lâu dài, phù hợp với từng quy mô doanh nghiệp và sản phẩm cụ thể.
Ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại – cho biết: Hoạt động xúc tiến thương mại số được Cục không ngừng đẩy mạnh, tăng cường và đổi mới nhằm thích ứng linh hoạt với tình hình mới, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, giao thương và xuất khẩu. Đây được coi là tiền đề để các hoạt động xúc tiến thương mại năm 2025 tiếp tục phát huy vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp và thị trường, mang lại những kết quả thực tiễn, củng cố niềm tin và tạo đà cho doanh nghiệp.
Được biết, thời gian qua, Cục Xúc tiến thương mại cũng phối hợp với nhiều đối tác trong nước, quốc tế nhằm lan tỏa hoạt động xúc tiến một cách hiệu quả, thực chất hơn, đặc biệt trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng đặt ra yêu cầu cao về số hóa, truy xuất và minh bạch dữ liệu sản phẩm.
Đáng chú ý, để cụ thể hóa chiến lược chuyển đổi số và tối đa hóa hiệu quả xúc tiến thương mại, từ năm 2023, Cục Xúc tiến thương mại đã triển khai chương trình "Gian hàng Quốc gia Việt Nam – Vietnam Pavilion". Đây là một mô hình xúc tiến thương mại số không chỉ gắn liền với thương hiệu quốc gia mà còn được xây dựng trên một quy trình tuyển chọn minh bạch và hệ thống hỗ trợ toàn diện. Từ khâu đào tạo, tư vấn cho đến kết nối thị trường, Vietnam Pavilion đã cung cấp một nền tảng vững chắc cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Thông qua sáng kiến này, các doanh nghiệp trên khắp thế giới có thể dễ dàng tiếp cận thị trường Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương quốc tế.
Mặc dù vậy, bên cạnh những kết quả tích cực, phát triển sản phẩm OCOP hiện vẫn còn nhiều thách thức, đó là việc chưa đồng bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn nhãn điện tử, khả năng thích ứng với xu hướng tiêu dùng hiện đại, đặc biệt yêu cầu minh bạch hóa thông tin, khả năng kiểm chứng trực tuyến của khách hàng quốc tế…
Trong khi đó, phần lớn các chủ thể OCOP là doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc hợp tác xã, hộ sản xuất, còn hạn chế về nguồn nhân lực chuyên môn, công nghệ thông tin, kỹ năng vận hành sàn thương mại điện tử và chưa hiểu rõ quy trình giao dịch xuyên biên giới…
Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, trong kỷ nguyên thương mại số, việc “số hóa” sản phẩm địa phương và xây dựng chiến lược số hóa bền vững là giải pháp then chốt để OCOP Việt Nam giữ vững lợi thế cạnh tranh. Để nâng tầm sản phẩm không còn sự lựa chọn khác là “số hóa” sản phẩm.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Phương Đình Anh - Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương - nhận định, cần tận dụng nền tảng số để lan tỏa “câu chuyện OCOP”. Mỗi sản phẩm OCOP không chỉ mang giá trị vật chất mà còn chứa đựng văn hóa, truyền thống bản địa. Chúng ta xây bồi bằng một câu chuyện OCOP sinh động để bán câu chuyện, chứ không chỉ thuần túy bán sản phẩm.