 |
| Sản xuất gỗ tại Công ty CP Đầu tư Govina (Khu Công nghiệp Thanh Bình, huyện Chợ Mới) |
Ngành công nghiệp chế biến gỗ của tỉnh Bắc Kạn đang ghi nhận mức tăng trưởng đáng chú ý, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức trong việc đảm bảo tính ổn định và phát huy giá trị tối ưu của nguồn tài nguyên gỗ rừng trồng.
Tính đến nay, Bắc Kạn có 243 cơ sở hoạt động trong lĩnh vực chế biến gỗ. Tuy nhiên, chỉ 36 trong số đó là doanh nghiệp hoặc hợp tác xã, còn lại chủ yếu là các hộ gia đình sản xuất quy mô nhỏ. Các sản phẩm chính của ngành gồm đồ mộc dân dụng, ván dán, đũa gỗ, hạt gỗ, ván bóc, và dăm gỗ.
Trong 11 tháng đầu năm 2024, sản lượng gỗ bóc đạt gần 39.000m³, tăng 54,69% so với cùng kỳ năm 2023. Ván dán đạt 88.900m³, tăng 32,79%, trong khi sản lượng giấy bìa các loại đạt hơn 2.600 tấn, tăng nhẹ 0,42%. Mặc dù vậy, một số sản phẩm như gỗ dán, gỗ thanh hay các sản phẩm xuất khẩu vẫn gặp khó khăn do phụ thuộc vào thị trường quốc tế và yếu tố thời tiết.
Mặc dù nằm ngay giữa vùng nguyên liệu, phần lớn doanh nghiệp chế biến gỗ tại Bắc Kạn phải nhập nguyên liệu từ các tỉnh khác. Nguyên nhân chủ yếu là do nguồn gỗ rừng trồng tại địa phương chưa đáp ứng được tiêu chuẩn về nguồn gốc đầu vào để xuất khẩu sang các thị trường lớn. Thay vào đó, gỗ rừng trồng chủ yếu được bán cho các xưởng chế biến thủ công hoặc tiêu thụ ngoài tỉnh, gây lãng phí tài nguyên.
Đại diện lãnh đạo Sở Công Thương Bắc Kạn cho biết, tỉnh đã phối hợp với các ngành liên quan để xác định vùng nguyên liệu, vận động người dân cung cấp gỗ cho nhà máy nhằm gia tăng giá trị sản phẩm. Đồng thời, tỉnh cũng định hướng quy hoạch vùng trồng rừng nguyên liệu và thực hiện cấp chứng chỉ rừng để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.
Bắc Kạn hiện có hơn 100.000ha rừng sản xuất, với sản lượng từ 300.000-350.000m³ gỗ nguyên liệu mỗi năm. Tuy nhiên, người dân chủ yếu bán gỗ chưa đủ tuổi khai thác, dẫn đến giá trị kinh tế thấp.
Tỉnh đã đưa ra chủ trương phát triển rừng gỗ lớn và trồng rừng theo hướng bền vững nhằm đạt chứng chỉ FSC – tiêu chuẩn quốc tế về quản lý rừng bền vững. Tuy nhiên, dự án cấp chứng chỉ FSC đầu tiên tại huyện Chợ Mới với quy mô 900ha đã không thành công do doanh nghiệp không thực hiện cam kết.
Bất chấp khó khăn, lãnh đạo tỉnh Bắc Kạn khẳng định quyết tâm triển khai mục tiêu này. Theo ông Nông Quang Nhất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn, nội dung phát triển nông, lâm nghiệp bền vững đã được nêu rõ trong đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh đến năm 2035.
Để nâng cao giá trị gỗ rừng trồng, Bắc Kạn đặt mục tiêu đến năm 2030 có 40.000ha rừng được cấp chứng chỉ FSC. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm giúp sản phẩm gỗ của tỉnh khẳng định chỗ đứng tại các thị trường quốc tế như Nhật Bản, Mỹ, và châu Âu.
Phát triển ngành chế biến gỗ bền vững không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cao hơn mà còn là hướng đi lâu dài để Bắc Kạn khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên rừng, đồng thời đảm bảo lợi ích cho cả người dân và doanh nghiệp.
