Ai là người đứng sau hành động sa thải CEO Sam Altman?

Ngày 17/11 (sáng 18/11 giờ Hà Nội), giới công nghệ bất ngờ khi OpenAI thông báo sa thải CEO kiêm nhà đồng sáng lập Sam Altman. Chủ tịch công ty Greg Brockman, một trong những người thành lập OpenAI, cũng bị loại khỏi Hội đồng quản trị. Ông sau đó tuyên bố từ chức. Ba chuyên gia hàng đầu, trong đó có Giám đốc nghiên cứu Jakub Pachocki, được cho là cũng quyết định rời công ty sau khi thông tin về Altman được công bố.

Việc các lãnh đạo chủ chốt tại OpenAI bị loại theo cách trên được đánh giá là "không ngờ tới". Tuy nhiên, mô hình doanh nghiệp vì lợi nhuận tồn tại dưới dạng tổ chức phi lợi nhuận cho phép OpenAI làm điều này.

Lý do dẫn đến quyết định sa thải đột ngột

Theo thông tin từ trang The Guardian, Hội đồng quản trị của Open AI “không còn tin tưởng vào khả năng lãnh đạo của Sam Altman” và công ty cần có một lãnh đạo mới khi tiến lên phía trước. Tuyên bố được đăng trên trang web của OpenAI. Sam Altman cũng sắp rời khỏi Hội đồng quản trị của công ty.

"Sự ra đi của Altman diễn ra sau một quá trình xem xét có chủ ý của Hội đồng quản trị, kết luận rằng, Sam Altman không nhất quán, thẳng thắn trong giao tiếp với Hội đồng quản trị, cản trở khả năng thực hiện trách nhiệm của mình”, tuyên bố của Hội đồng quản trị cho biết. Những gì Altman được cho là đã giấu kín với Hội đồng quản trị công ty vẫn chưa rõ ràng.

Sau những thông báo trên, Altman đã đăng lên X (Twitter) một tin nhắn đầy “tâm sự”: “Tôi yêu thời gian ở OpenAI. OpenAI là một công ty mang tính thay đổi đối với cá nhân tôi và hy vọng thế giới sẽ thay đổi một chút. Trên hết, tôi thích làm việc với những người tài năng như vậy. Sẽ còn nhiều điều để nói về những gì tiếp theo sau này”.

Theo tuyên bố, Mira Murati, CTO của OpenAI, sẽ trở thành CEO tạm thời thay thế ông. Murati đã là thành viên ban lãnh đạo công ty có trụ sở tại San Francisco trong 5 năm. Ngoài ra, Greg Brockman sẽ từ bỏ vai trò Chủ tịch hội đồng quản trị nhưng sẽ giữ chức vụ khác là Chủ tịch OpenAI.

Đâu là người đứng sau quyết định sa thải CEO OpenAI?

Ngoài Greg Brockman, Hội đồng quản trị của OpenAI gồm: Nhà đồng sáng lập và Trưởng nhóm khoa học OpenAI Ilya Sutskever, CEO Quora Adam D'Angelo, cựu CEO GeoSim Systems Tasha McCauley và cựu nhân viên Open Philanthropy Helen Toner - người hiện là Giám đốc chiến lược tại Trung tâm An ninh và Công nghệ mới nổi của Georgetown.

Trong số này, The Verge đánh giá Sutskever là người quan trọng nhất đứng sau hành động sa thải Sam Altman và loại Greg Brockman khỏi ghế Chủ tịch. Ông đứng đầu nhóm nghiên cứu của OpenAI, một mảng bên phía phi lợi nhuận, không phải bên ứng dụng đưa sản phẩm ra thị trường. Ông cũng là người đồng sáng lập duy nhất còn lại của OpenAI nằm trong Ban giám đốc.

Vào tháng 7, OpenAI thông báo Suskever đồng lãnh đạo một nhóm đảm nhận 20% công việc liên quan đến khả năng tính toán của OpenAI, tập trung vào dự án "Superalignment" - phát triển các giải pháp công nghệ giám sát AI, đề phòng một ngày nào đó trí tuệ nhân tạo thông minh hơn con người. "Nếu bạn coi trọng trí thông minh hơn tất cả những phẩm chất khác của con người, đó sẽ là điều tồi tệ nhất", ông viết trên X vào 6/10.

Thời gian qua, Sam Altman công bố một loạt dự định của OpenAI theo hướng lợi nhuận, chẳng hạn tạo ra cửa hàng ứng dụng AI cho bên thứ ba đăng bán sản phẩm, hay bàn với Jony Ive - cựu Giám đốc thiết kế của Apple về kế hoạch phát triển thiết bị AI. "Altman rất muốn làm điều gì đó với OpenAI theo con đường thương mại", The Verge bình luận.

Theo Forbes, nhiều tên tuổi khác trong hội đồng quản trị OpenAI lại có quan điểm ngược với những gì Altman thể hiện. Trong đó có D'Angelo, người gia nhập hội đồng vào tháng 4/2018. "Tôi tiếp tục nghĩ việc hướng tới sự an toàn của AI, điều rất quan trọng nhưng bị đánh giá thấp", ông nói khi đó.

Trong khi đó, Philanthropy Helen Toner, người gia nhập Ban giám đốc OpenAI vào tháng 9/2021. Vai trò của bà là "suy nghĩ về sự an toàn của AI trong một thế giới mà sự sáng tạo của OpenAI có ảnh hưởng toàn cầu". Gần đây, bà cũng có những phát biểu về việc chạy đua AI giữa Mỹ và Trung Quốc, trong đó phản bác ý kiến của Altman rằng quy định về trí tuệ nhân tạo không làm chậm cuộc đua AI giữa hai quốc gia.

Elon Musk, một trong những người sáng lập OpenAI nhưng đã rời đi từ 2018, cũng nhiều lần chỉ trích OpenAI đi chệch sứ mệnh ban đầu.

Theo nhà báo công nghệ Mỹ Kara Swisher, sự rời đi "một cách hỗn loạn" của Altman có thể liên quan đến những căng thẳng ngày càng tăng giữa định hướng như một tổ chức phi lợi nhuận với vấn đề lợi nhuận của công ty. "Phía phi lợi nhuận đang ngày càng lo ngại đến tốc độ phát triển của công ty, điều họ tin sẽ mâu thuẫn với sứ mệnh thận trọng và an toàn trong phát triển AI", Swisher nói với Business Insider.

Đàm phán mời ‘cha đẻ’ ChatGPT quay lại làm việc chỉ sau 1 ngày sa thải

Theo Hãng tin Reuters, chỉ sau 1 ngày sa thải, trong động thái mới nhất, những người dẫn dắt công ty này đang tìm cách khôi phục vị trí cho người phát minh ra công cụ ChatGPT.

Các nhà đầu tư của OpenAI, trong đó có Microsoft, lo ngại nhân tài của công ty sẽ “di cư” hàng loạt do thiếu vắng ông Altman, thế nên họ đang tìm cách kiểm soát thiệt hại.

Các nhà đầu tư đang gây sức ép cho Hội đồng quản trị khôi phục vị trí Giám đốc điều hành cho doanh nhân công nghệ 38 tuổi.

Ông Vinod Khosla, người sáng lập quỹ hỗ trợ khởi nghiệp công nghệ Kholsa Ventures, đã đăng trên X (Twitter) bày tỏ mong muốn ông Altman quay trở lại OpenAI. Thế nhưng ông Khosla nói rằng, ông vẫn sẽ hỗ trợ cựu CEO kể cả khi “cha đẻ” ChatGPT chọn hướng đi khác.

Hãng tin Reuters cho biết, các nhân viên và cựu nhân viên OpenAI đã vô cùng tức giận khi biết tin ông Altman bị sa thải. Một số người thậm chí đã sốc đến mức tính đến chuyện nghỉ việc nếu ông Altman không quay trở lại vào cuối tuần.

Việc OpenAI đột ngột sa thải CEO Sam Altman được cho là gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đợt bán cổ phiếu trị giá 86 tỉ USD sắp tới. Theo báo cáo chính thức, Microsoft sở hữu 49% cổ phần công ty này trong khi các nhà đầu tư và nhân viên kiểm soát 49%. Chỉ 2% còn lại thuộc quyền sở hữu của OpenAI.

Năm 2015, Sam Altman cùng tỷ phú Elon Musk, Greg Brockman, Reid Hoffman, Jessica Livingston và Peter Thiel đã cùng cam kết đầu tư một tỷ USD để thành lập OpenAI, công ty chuyên nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo. Mục đích ban đầu của việc thành lập của OpenAI đó là phát triển các hệ thống trí tuệ nhân tạo thân thiện và có lợi, tránh khả năng trí tuệ nhân tạo vượt qua tầm kiểm soát của con người.

Năm 2018, tỷ phú Elon Musk đã từ chức khỏi Hội đồng quản trị của công ty, nhưng vẫn tiếp tục tài trợ số tiền lớn cho các hoạt động nghiên cứu của OpenAI. Năm 2019, Microsoft đã cung cấp cho OpenAI khoản đầu tư trị giá một tỷ USD và đến năm 2023, tiếp tục tăng số tiền đầu tư lên 10 tỷ USD.

OpenAI đã giới thiệu nhiều hệ thống trí tuệ nhân tạo khác nhau, bao gồm cả những hệ thống trí tuệ nhân tạo chơi game có khả năng vượt qua những game thủ kỳ cựu và chuyên nghiệp nhất. Tuy nhiên, chỉ đến khi giới thiệu hệ thống A.I ChatGPT vào tháng 11/2022, OpenAI mới được biết đến rộng rãi hơn, bao gồm cả những người không thuộc giới công nghệ. Hệ thống này đã mở ra thời đại sử dụng AI để nâng cao chất lượng của mọi thứ từ dịch vụ tài chính, chăm sóc sức khỏe đến giải trí và truyền thông.

Phương Nga (t/h)