Bài liên quan |
Đề xuất cơ chế giá điện phù hợp cho các nhà máy sản xuất chip, thúc đẩy ngành bán dẫn |
Sẽ áp giá điện 2 thành phần cho khách hàng tiêu thụ lớn từ năm 2026 |
Theo Bộ Tài chính, hiện nay điện là mặt hàng thuộc đối tượng chịu thuế VAT với thuế suất 10%, được quy định rõ tại Luật Thuế giá trị gia tăng. Luật không có điều khoản riêng về việc miễn hoặc giảm thuế đối với điện, mà chỉ quy định ba mức thuế suất cơ bản:
0%: áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu;
5%: áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho đời sống hoặc là đầu vào phục vụ sản xuất nông nghiệp;
10%: áp dụng cho các loại hàng hóa, dịch vụ thông thường khác.
Do đó, Bộ Tài chính khẳng định, đề xuất miễn thuế VAT đối với giá điện là chưa phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành.
![]() |
Vì sao giá điện vẫn chịu thuế VAT 10% và chưa thể áp dụng “một giá”? |
Liên quan tới đề xuất áp dụng cơ chế “một giá điện”, Bộ Tài chính cho biết đã lấy ý kiến Bộ Công Thương – cơ quan quản lý chuyên ngành về điện năng. Đây là mặt hàng đặc thù, bởi quá trình sản xuất và tiêu dùng điện diễn ra đồng thời, trong khi việc lưu trữ điện năng rất tốn kém và phức tạp.
Theo nguyên tắc vận hành, ngành điện sẽ huy động các nhà máy phát điện có chi phí thấp trước, sau đó mới huy động các nhà máy có giá cao hơn để đáp ứng nhu cầu sử dụng điện của xã hội.
Bộ Tài chính cho rằng, cơ chế giá điện bậc thang hiện nay vừa dễ áp dụng, vừa khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả. Nhiều quốc gia phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực đều áp dụng hình thức giá điện bậc thang, trong đó mức giá ở các bậc cao luôn lớn hơn so với bậc đầu tiên – tương tự như Việt Nam.
Theo Luật Điện lực, giá bán lẻ điện được quy định chi tiết cho từng nhóm khách hàng, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn và cấp độ phát triển của thị trường điện cạnh tranh. Các nhóm khách hàng bao gồm: sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp và sinh hoạt.
Ngoài ra, giá điện theo thời gian sử dụng trong ngày – gồm giờ cao điểm, thấp điểm và bình thường – cũng được áp dụng đối với khách hàng đủ điều kiện. Đối với khách hàng sinh hoạt, Việt Nam hiện vẫn áp dụng giá điện bậc thang tăng dần, nhằm mục tiêu điều tiết tiêu dùng và thúc đẩy việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.
Bộ Tài chính nhấn mạnh, việc duy trì thuế VAT đối với điện và cơ chế giá bậc thang không chỉ tuân thủ đúng quy định của pháp luật hiện hành, mà còn là giải pháp bảo đảm công bằng, hợp lý và định hướng tiêu dùng năng lượng bền vững trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng cao.