Hiệp định UKVFTA được đàm phán dựa trên nguyên tắc kế thừa các cam kết đã có trong Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) với những điều chỉnh cần thiết để đảm bảo phù hợp với khuôn khổ thương mại song phương giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.
Từ thời điểm 6 giờ sáng ngày1/1/2021 giờ Việt Nam (23 giờ GMT), Việt Nam và Vương quốc Anh đã hoàn tất thủ tục trong nước cho phép áp dụng tạm thời Hiệp định UKVFTA.
Theo đó, thuế nhập khẩu hầu hết sản phẩm tôm nguyên liệu (tươi, đông lạnh, ướp lạnh) vào Anh được giảm từ mức 10-20% xuống 0% ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Ngoài tôm, cá tra cũng có lợi thế sớm nhất trong nhóm thủy, hải sản.
Đối với ngành dệt may, Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự báo kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may vào thị trường EU sẽ tăng nhanh khoảng 67% đến năm 2025.
Đáng chú ý là mặt hàng gạo có lợi thế xuất khẩu sang Anh với những cam kết từ UKVFTA. Trong khi, năm 2019, xuất khẩu gạo từ Việt Nam sang Anh đã có bước nhảy vọt với mức tăng trưởng kim ngạch lên đến 376% so với năm 2018, nhưng do phải chịu mức thuế cao, nên cũng gặp khó trong cạnh tranh.
Bộ Công Thương đánh giá, với nền tảng là kế thừa Hiệp định EVFTA, Hiệp định UKVFTA cũng sẽ tạo khuôn khổ hợp tác kinh tế - thương mại toàn diện, lâu dài, ổn định giữa Việt Nam và Vương quốc Anh, từ đó tạo động lực cho việc tăng cường và làm sâu sắc quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa hai bên, đặc biệt trong bối cảnh hai bên vừa gia hạn việc duy trì quan hệ song phương ở cấp độ đối tác chiến lược.
Một báo cáo từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, tính đến tháng 9/2020, Vương quốc Anh đứng thứ 16 trong số các quốc gia có đầu tư vào Việt Nam với tổng số vốn đăng ký gần 4 tỷ USD.
Quốc gia này đã đầu tư 402 dự án vào Việt Nam với tổng số vốn đăng ký lũy kế là 3,6 tỷ USD.
Bộ Công Thương đánh giá, kể từ khi có hiệu lực (1/8/2020), EVFTA đã trở thành cú hích rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam, giúp đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu.
Cụ thể, từ tháng 8/2020, mặc dù diễn biến dịch bệnh tại EU và các nước trên thế giới rất phức tạp, nhưng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường EU vẫn liên tục ghi nhận mức tăng cao. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU các tháng 8, 9, 10/2020 lần lượt đạt 3,25 tỷ USD, 3,07 tỷ USD và 3,3 tỷ USD, tăng 4,2%, 8,7% và 6,3% so với cùng kỳ năm 2019.
Hiệp định UKVFTA được kỳ vọng tạo ra cơ hội thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng chủ lực của Việt Nam tương tự như Hiệp định EVFTA. Theo đó, các ngành hàng xuất khẩu như thủy hải sản, gạo, dệt may, gỗ, rau quả, da giày… sẽ được hưởng lợi nhiều nhất. Đặc biệt là khi 99% thuế xuất nhập khẩu giữa hai nước sẽ được xoá bỏ sau khi kết thúc lộ trình cắt giảm thuế quan.
Bảo Ngân (T/h)