Tập đoàn Tsinghua Unigroup của Trung Quốc trục xuất các dự án chất bán dẫn

Tập đoàn Tsinghua Unigroup được nhà nước hậu thuẫn của Trung Quốc đã hủy bỏ các dự án chip nhớ lớn ở hai thành phố khi các nhà đầu tư mới cố gắng xoay sở để xoay chuyển công ty nợ nần, vốn đang quay cuồng với những hạn chế của Hoa Kỳ trong việc tiếp cận công nghệ quan trọng của họ.

Tập đoàn cũng đang chuẩn bị cho một cuộc cải tổ nhân sự lớn tại chi nhánh quan trọng UNISOC, nhà phát triển chip di động lớn thứ hai của Trung Quốc, các nguồn tin tóm tắt về vấn đề này nói với Nikkei Asia, trong bối cảnh lo ngại về việc quốc gia này thiếu một nhà phát triển chip di động 5G "khả thi". Một trong hai dự án chip nhớ đã bị chấm dứt là ở thành phố Trùng Khánh.

Tsinghua Unigroup đã mời Yukio Sakamoto, cựu Giám đốc điều hành của Elpida Memory của Nhật Bản, để giúp xây dựng năng lực của công ty trong bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên động (DRAM), một phân khúc do Samsung Electronics, SK Hynix và Micron Technology thống trị. Kế hoạch này là tận dụng kinh nghiệm và sự kết nối của Sakamoto để phát triển đội ngũ lên đến 100 nhân viên tại Nhật Bản và sản xuất các sản phẩm DRAM tiên tiến ở Trùng Khánh. Tuy nhiên, việc tuyển dụng đã không diễn ra như mong đợi và công ty gặp khó khăn về tài chính cũng như thách thức trong việc đảm bảo nguồn công nghệ và nhập khẩu thiết bị sản xuất chip tiên tiến trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh.

Các nguồn tin cho biết thêm, Sakamoto đã rời Tsinghua Unigroup vào nửa cuối năm ngoái. Người phát ngôn của Sakamoto đã xác nhận sự ra đi của anh ấy.

Dự án thứ hai bị loại bỏ là ở Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên, nơi Tsinghua Unigroup lên kế hoạch xây dựng cơ sở trị giá 24 tỷ USD cho chip nhớ flash 3D NAND, theo các tài liệu chính phủ và các nguồn tin tóm tắt về vấn đề này. Các nguồn tin nói với Nikkei Asia rằng công ty đã hy vọng dự án sẽ tái tạo thành công sản xuất của Yangtze Memory Technologies, nhà vô địch chip nhớ của Trung Quốc và một chi nhánh quan trọng của Tsinghua.

Nikkei Asia lần đầu tiên đưa tin vào cuối năm 2020 rằng các dự án chip nhớ ở Trùng Khánh và Thành Đô đã bị đình trệ đáng kể và có thể sẽ bị hủy bỏ sau khi Tsinghua Unigroup bỏ lỡ thời hạn trả nợ. Tháng 7 năm ngoái, một trong những chủ nợ của công ty đã đệ đơn yêu cầu bắt đầu thủ tục phá sản đối với Tsinghua Unigroup do liên tục không giải quyết được cuộc khủng hoảng nợ của mình.

Sau đó, vào tháng trước, một tập đoàn do hai quỹ nổi tiếng đứng đầu - Beijing Jianguang Asset Management Co. và Wise Road Capital - đã xuất hiện với tư cách là những người ủng hộ mới của Tsinghua Unigroup. Vào ngày 17 tháng 1, một tòa án địa phương ở Bắc Kinh đã đưa ra kế hoạch tái cơ cấu công ty của tập đoàn.

Beijing Jianguang Asset Management, còn được gọi là JAC Capital, và Wise Road đã nổi lên như hai trong những phương tiện đầu tư quan trọng nhất hỗ trợ tham vọng bán dẫn của Trung Quốc. Các thương vụ trước đó của họ bao gồm mua lại bộ phận sản xuất chip Nexperia của NXP Semiconductors có trụ sở tại Hà Lan vào năm 2016 và mua bốn nhà máy ở Trung Quốc từ ASE Technology Holding, công ty đóng gói và thử nghiệm chip lớn nhất thế giới, vào cuối năm ngoái.

Quy mô cổ phần của các nhà đầu tư mới trong Tsinghua Unigroup vẫn chưa rõ ràng, nhưng các nhà theo dõi thị trường và các nguồn tin trong ngành cho biết họ có khả năng tiếp quản một phần hoặc toàn bộ 49% do nhà đầu tư trước đó là Beijing Jiankun Investment Corp.

Roger Sheng, một nhà phân tích bán dẫn kỳ cựu của Gartner, nói với Nikkei Asia rằng các nhà đầu tư chiến lược mới được coi là có mối quan hệ kinh doanh và chính trị tốt hơn những người ủng hộ trước đó của Tsinghua, cũng như hồ sơ theo dõi tốt trong việc giúp đất nước đạt được các thương vụ đầu tư chip ở nước ngoài.

Sheng cho biết: "Cuộc khủng hoảng nợ của Tsinghua Unigroup đã kết thúc. Bây giờ đã đến lúc khởi động lại". "Khi các nhà đầu tư mới được đưa vào, có khả năng sẽ có nhiều cuộc cải tổ và thay đổi nhân sự ... Tất cả các thỏa thuận trước đây với các chính quyền địa phương khác có thể cần được xem xét thêm." Ngoài việc tái cơ cấu các chương trình sản xuất chip của Tsinghua Unigroup, tập đoàn này cũng đã vạch ra kế hoạch củng cố các nguồn lực nghiên cứu và phát triển tại UNISOC và đại tu đội ngũ quản lý của công ty, những người quen thuộc với vấn đề này cho biết. Họ nói thêm rằng mục đích là làm cho UNISOC cạnh tranh hơn và giành được thị phần trong lĩnh vực 5G.

UNISOC, bao gồm Samsung, Honor và Motorola trong số các khách hàng của mình, đã tăng gấp đôi thị phần của mình trên thị trường toàn cầu về bộ vi xử lý di động lên 9% vào năm ngoái sau khi chi nhánh phát triển chip của Huawei, HiSilicon, mất quyền truy cập vào các công nghệ sản xuất chip của Mỹ. Tuy nhiên, lợi nhuận của nó chủ yếu là từ các chip 4G tầm trung đến thấp hơn, thay vì chip 5G lợi nhuận cao hơn mà Qualcomm và MediaTek thống trị, theo cơ quan nghiên cứu Counterpoint. Thị phần của công ty trên thị trường chipset 5G chỉ ở mức 0,3% vào năm 2021, xếp sau Qualcomm, Apple, MediaTek, Samsung và Huawei.

"UNISOC đang hoạt động rất tốt trong lĩnh vực chipset liên quan đến 4G vì họ bảo đảm các khách hàng như Realme, Honor, ZTE và Motorola ... Khi Qualcomm tập trung hơn vào việc thúc đẩy các chip 5G của mình, điều đó mang lại cho UNISOC một số cơ hội để tiếp tục phát triển trong 4G ", Brady Wang, một nhà phân tích của Counterpoint, nói với Nikkei Asia. "Tuy nhiên, UNISOC vẫn đang bỏ xa các công ty dẫn đầu thị trường trong việc cung cấp chip 5G do khoảng cách về công nghệ."

Một trong những kế hoạch cho các nhà đầu tư mới là củng cố lực lượng lao động kỹ thuật tại UNISOC, hiện đang phân tán ở nhiều thành phố, để tăng hiệu quả, một trong những người nói ngắn gọn về vấn đề này cho biết. Công ty hiện có hơn 5.000 nhân viên.

Người này cho biết: “Việc Trung Quốc không có nhà phát triển chip di động 5G khả thi sau khi Washington trừng phạt Huawei là rất liên quan đến những người chơi trong hệ sinh thái công nghệ tổng thể trong nước."

UNISOC đã không đảm bảo đủ năng lực sản xuất chip từ các nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn - chẳng hạn như Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan, United Microelectronics và Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Quốc tế - trong bối cảnh cuộc khủng hoảng chip toàn cầu chưa từng có, các nguồn thạo tin cho biết, ngăn cản công ty từ việc tận dụng những thất bại của Huawei để mở rộng thị phần của chính mình.

UNISOC đã nhiều lần trì hoãn kế hoạch niêm yết trên thị trường STAR Thượng Hải, hội đồng quản trị tập trung vào công nghệ được coi là phiên bản Nasdaq của Trung Quốc, nhưng làm như vậy vẫn là mục tiêu chính của các nhà đầu tư chiến lược mới, các nguồn tin cho biết.

Tsinghua Unigroup, sở hữu 51% bởi chi nhánh đầu tư của Đại học Thanh Hoa, trường cũ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, từng là một tập đoàn công nghệ cao với vai trò quan trọng trong tham vọng của Bắc Kinh nhằm tăng nhanh khả năng tự cung cấp chất bán dẫn của đất nước.

Khi căng thẳng công nghệ Mỹ-Trung nóng lên vào năm 2018, Chủ tịch Tsinghua Zhao Weiguo tuyên bố công ty sẽ chi 100 tỷ USD trong 10 năm tới để xây dựng ngành công nghiệp bán dẫn nội địa đẳng cấp thế giới, đồng thời công bố các dự án ở Trùng Khánh và Thành Đô lần này.

Trong khi đó, Yangtze Memory Technologies dường như không bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng nợ của công ty mẹ. Các nhà sản xuất chip đang trên đà mở rộng sản xuất ở Vũ Hán và nhận được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương ở tỉnh Hà Bắc và thành phố Vũ Hán, cũng như Hội đồng Nhà nước của chính quyền trung ương, các nguồn tin cho biết. Chi nhánh Tsinghua được coi là nhà sản xuất chip nhớ hứa hẹn nhất của Trung Quốc.

Thục Anh