Tại sao Trung Quốc liều lĩnh chế tạo ô tô?

Công nghiệp ô tô: Tiêu chuẩn sản xuất quốc gia

Kể từ sau Chiến tranh Thế giới lần thứ hai, các cường quốc công nghiệp như Mỹ, Nhật Bản hay Đức đã dựa vào ngành thiết kế và chế tạo ô tô tạo ra lợi nhuận đủ để trang trải cho mọi ngành sản xuất khác trong nước. Đồng thời các quốc gia này nhờ vào sản xuất xe hơi mà trở nên giàu có và ổn định kinh tế, chiếm vị trí đầu bảng trong phân công lao động toàn cầu.

Lấy Nhật Bản làm ví dụ, ngành công nghiệp ô tô luôn được coi là “hòn đá tảng kinh tế” của xứ sở hoa Anh Đào. Trong số 500 nhà sản xuất Nhật Bản hàng đầu thế giới, một nửa lợi nhuận đến từ sản xuất ô tô. Kể từ thế kỷ 20, chính phủ Nhật Bản vốn cực kỳ nhạy cảm với vấn đề an ninh năng lượng cũng đã thiết lập chiến lược cấp cao nhất đặt cược vào các loại xe chạy bằng pin nhiên liệu hydro và giao nhiệm vụ kích hoạt tình hình kinh tế cho ngành công nghiệp ô tô của đất nước. Nhìn chung, ngành công nghiệp ô tô ngày nay đòi hỏi nhận thức đầy đủ về khoa học công nghệ cũng như thể hiện trình độ kỹ thuật tiên tiến, khả năng đầu tư vốn dồi dào của một quốc gia

Ô tô thông minh và ô tô năng lượng mới: Trao quyền công nghệ và lắp ráp

Thị trường điện thoại thông minh hiện vẫn là một “miếng bánh thơm ngon” nhưng đang dần trở nên bão hòa. Tại thị trường quan trọng nhất Trung Quốc, tỷ lệ sở hữu điện thoại di động bình quân đầu người đã vượt quá một và tỷ lệ thâm nhập ngày càng cao. Nói cách khác, mặc dù điện thoại thông minh vẫn là thiết bị đầu cuối lớn nhất trong lĩnh vực thiết bị đầu cuối thông minh tuy nhiên với sự hoàn thiện của công nghệ 5G và phát triển sâu sắc hơn của khái niệm Internet vạn vật, thiết bị đầu cuối lý tưởng tiếp theo chính là ô tô. Như tỷ phú kiêm doanh nhân Zhou Hongyi từng nhận xét: “Bản chất của một chiếc ô tô thông minh là một chiếc điện thoại thông minh được gắn trên bốn bánh xe”.

Ngoài khái niệm về ô tô thông minh, các phương tiện năng lượng tiên tiến cũng sở hữu không gian thị trường rộng lớn và dư địa để đổi mới. Theo số liệu từ Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc, số lượng sản xuất và bán xe năng lượng mới trong nước đạt 1,3 triệu chiếc vào năm 2020, tăng 8% và vào năm 2021, mức tăng sẽ vượt 30%, đạt 1,8 triệu. Theo nghiên cứu liên quan và "Kế hoạch phát triển ngành công nghiệp xe năng lượng mới", tỷ lệ thâm nhập phương tiện năng lượng mới của Trung Quốc sẽ đạt 20% vào năm 2025, 40% vào năm 2030 và 50% vào năm 2035.

Cuộc đua số phận

Nhìn bề ngoài, các doanh nghiệp Trung Quốc chế tạo ô tô vì lợi nhuận nhưng xét về tình hình chung, đây có thể là trận chiến then chốt cho số phận của toàn bộ ngành sản xuất Trung Quốc. Ngày nay, trước lợi thế công nghệ của các công ty xe hơi phương Tây, phía Trung Quốc đã “lên dây cót” chuẩn bị cho cuộc đua sản xuất ô tô đang được săn đón nhất trên thị trường toàn cầu. Nhằm mục tiêu hoàn thành quá trình chuyển đổi ngành công nghiệp ô tô, chính phủ nước này đã lên kế hoạch trong hơn mười năm và hiện đã đến lúc thử nghiệm.

Về chính sách công nghiệp: Năm 2006, Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc xây dựng "Kế hoạch 5 năm lần thứ 12 về phát triển công nghệ xe điện" và chính thức đưa ra "công nghệ truyền động điện thuần túy" (khác với Nhật Bản, đang đặt cược vào ngành công nghiệp xe chạy bằng pin nhiên liệu hydro). Kế đó, đề xuất "Kế hoạch 5 năm lần thứ 14" mới nhất đã làm rõ định vị chiến lược dài hạn của các phương tiện năng lượng mới và tiếp tục hỗ trợ chính sách trợ cấp mua xe năng lượng mới và miễn thuế mua hàng.

Về sản xuất và truyền tải điện năng cơ bản: Một trong những lựa chọn tốt nhất để sản xuất điện năng lượng mới là quang điện. Sau khi phát triển quy mô lớn và hỗ trợ chính, ngày nay các công ty Trung Quốc đã giành được thế độc quyền trong lĩnh vực quang điện với công nghệ hoàn chỉnh, năng lực sản xuất lớn và chi phí thấp. Trung Quốc cũng kiểm soát tất cả các tiêu chuẩn của UHV có thể truyền tải điện trong 5.000 km với mức tổn thất điện năng chỉ 1,6%. Quá trình phát, truyền tải và sử dụng điện tạo thành một vòng tuần hoàn khép kín, mở đường cho ngành công nghiệp ô tô năng lượng mới.

Về xây dựng sinh thái công nghiệp: Năm 2018, Tesla đã ra mắt tại Thượng Hải với các điều khoản ưu đãi lớn. Quyền sở hữu độc quyền, cấp đất và cho vay lãi suất thấp đối với nhà sản xuất đến từ Mỹ đều được chính quyền “bật đèn xanh” nhưng với điều kiện là các bộ phận được nội địa hóa 100% trong vòng 3 năm. Nhờ vậy đã tiếp thêm sinh lực cho hơn 150 nhà cung cấp phụ tùng trong nước.

TL