Sầu riêng Việt thoát “án treo”: Trung Quốc chính thức gia hạn Nghị định thư

Thông tin được ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác nhận tại cuộc họp báo thường kỳ 5/2025 vào sáng 3/6. Ông Phùng Đức Tiến cho biết, việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc tiếp tục được duy trì theo Nghị định thư năm 2022 mà không cần tái ký hay đàm phán lại.

“Việc này thể hiện sự tin tưởng từ phía bạn vào các biện pháp kiểm soát rủi ro của Việt Nam đối với ngành hàng này. Tổng cục Hải quan Trung Quốc tiếp tục cho phép xuất khẩu sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc, không áp biện pháp tạm dừng, không yêu cầu đàm phán lại và cho phép tự động gia hạn Nghị định thư”, ông Phùng Đức Tiến nói.

Xuất khẩu sầu riêng sụt giảm mạnh

Số liệu của Cục Hải quan (Bộ Tài chính), trong 4 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu 51.860 tấn sầu riêng, tương đương 183,5 triệu USD, giảm 53% về lượng và 61% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Giá xuất khẩu bình quân giảm 16%, xuống còn 3.538 USD/tấn.

Nguyên nhân chính là do xuất khẩu sang Trung Quốc - thị trường chiếm trên 90% tổng kim ngạch giảm mạnh, chỉ đạt 105,7 triệu USD, thấp hơn 75,5% so với cùng kỳ năm 2024.

Sầu riêng Việt thoát “án treo”: Trung Quốc chính thức gia hạn Nghị định thư

Trước tình hình này, từ ngày 27 - 29/5, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã dẫn đầu đoàn công tác sang làm việc trực tiếp với Tổng cục Hải quan Trung Quốc nhằm tháo gỡ vướng mắc liên quan đến xuất khẩu sầu riêng và chuẩn bị cho vụ vải thiều sắp tới.

Trong tháng 5/2025, Việt Nam đã xuất khẩu được lô sầu riêng đông lạnh đầu tiên sang Trung Quốc, đồng thời hàng trăm tấn sầu riêng tươi cũng đã thông quan. Đáng chú ý, ngày 21/5, Tổng cục Hải quan Trung Quốc cập nhật thêm 829 mã số vùng trồng và 131 cơ sở đóng gói được phép xuất khẩu, nâng tổng số hiện có lên 1.396 vùng trồng và 188 cơ sở.

Hành động quyết liệt để vực dậy ngành hàng tỷ đô

Trước diễn biến bất lợi, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện 71/CĐ-TTg, yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương thực hiện đồng bộ các giải pháp để thúc đẩy sản xuất, nâng cao chất lượng và giữ vững đà tăng trưởng của ngành sầu riêng.

Tại hội nghị “Phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững” ở Tây Nguyên cuối tháng 5/2025, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nhấn mạnh vai trò chủ lực của sầu riêng trong cơ cấu cây ăn quả và kim ngạch xuất khẩu nông sản. Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt mục tiêu duy trì đà tăng trưởng, thúc đẩy xuất khẩu, giải quyết dịch bệnh và đảm bảo chất lượng. Do đó, cần sự phối hợp các cơ quan trong Bộ phải rất chặt chẽ. Với 9 giải pháp, lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường tin tưởng tăng trưởng xuất khẩu sầu riêng sẽ đạt được mục tiêu đề ra.

9 nhóm giải pháp được Bộ Nông nghiệp và Môi trường tập trung triển khai gồm: Kiểm soát quy trình canh tác; giám sát đất, nước, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; nâng cao truy xuất nguồn gốc; xây dựng giải pháp giảm thiểu cadimi; kiểm soát phân bón nhập khẩu; hoàn thiện quy định pháp lý; củng cố phòng kiểm nghiệm; tăng cường nhân lực tại cửa khẩu; giải quyết tận gốc vấn đề chất lượng.