Cuộc cạnh tranh gay gắt giữa các công ty giao hàng tạp hóa trực tuyến tại Trung Quốc

18:00 17/08/2022

Sau những năm phát triện rộng rãi, thị trường giao hàng tạp hóa trực tuyến của Trung Quốc đang ở phải đối mặt với cuộc chiến giá cả cạnh tranh khốc liệt và tình trạng thiếu nhân công.

Một trung tâm Missfresh ở Thượng Hải vào tháng 6 năm 2021. Tùy chọn giao hàng trong ngày là một trong những đặc điểm nổi bật của nền tảng. © Reuters

Dịch vụ giao hàng thực phẩm Missfresh của Trung Quốc. Ảnh: Reuters.

Sự sụp đổ của Missfresh, công ty tiên phong trong lĩnh vực giao hàng tạp hóa trực tuyến, cho thấy thị trường này đã trở nên cạnh tranh như thế nào. Trong tháng này, Hiệp hội Người tiêu dùng Bắc Kinh đã yêu cầu Missfresh xử lý các khiếu nại một cách phù hợp và thông báo kế hoạch hoàn tiền cho khách hàng của mình. Công ty khởi nghiệp, từng được định giá 3 tỷ đô la, gần đây đã bị khiếu nại vì không trả được các khoản phí được tính thông qua ứng dụng của mình.

Được thành lập vào năm 2014, Missfresh nhanh chóng mở rộng bằng cách thiết lập một mạng lưới kho hàng rộng rãi để đẩy nhanh tốc độ giao hàng. Họ đã thu hút một số lượng tiền lớn từ các vòng đầu tư từ Tencent Holdings kể từ năm 2015 và niêm yết cổ phiếu lưu ký của Mỹ trên Nasdaq vào năm 2021. Công ty đã phục vụ 17 thành phố trên khắp Trung Quốc tính đến tháng 9/2021.

Tuy nhiên, công ty khởi nghiệp đã thất bại trong việc vạch ra con đường thu về lợi nhuận. Mặc dù doanh thu tăng 24% trong năm lên 5,5 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 813 triệu USD) trong 9 tháng đầu năm 2021, nhưng mức lỗ của công ty đã tăng hơn gấp đôi lên 3,3 tỷ Nhân dân tệ (486,6 triệu USD). Chi phí dành cho khuyến mại, bao gồm giảm giá để thu hút khách hàng mới tăng khoảng 80%.

Missfresh chưa bao giờ công bố kết quả kinh doanh cho cả năm 2021. Nhưng vào cuối tháng 7, họ đã thông báo rằng, họ sẽ ngừng cung cấp dịch vụ giao hàng trong ngày, một trong những đợt rút tiền lớn nhất của họ.

Missfresh không hề đơn độc trong cuộc đấu tranh của mình. Ứng dụng giao đồ ăn Meituan đã phân nhánh sang lĩnh vực tạp hóa vào năm 2020, áp dụng mô hình mua hàng theo nhóm trong đó những người ở cùng chung một khu vực sẽ được nhóm lại với nhau để đặt hàng với số lượng lớn. Phương pháp này được kỳ vọng sẽ tiết kiệm chi phí hơn so với việc giao hàng riêng lẻ. Nhưng Meituan đã ghi nhận khoản lỗ hoạt động 38,3 tỷ Nhân dân tệ (5,6 tỷ USD) trong các hoạt động mới của mình, bao gồm cả mua hàng theo nhóm vào năm 2021, xóa sạch khoản lợi nhuận khoảng 20 tỷ Nhân dân tệ (2,9 tỷ USD) mà công ty kiếm được từ hoạt động kinh doanh chính là giao đồ ăn.

Nhu cầu giao hàng tạp hóa trực tuyến chỉ tăng ở Trung Quốc kể từ năm 2020 khi các nhà hàng đóng cửa và mọi người ở nhà trước những lo ngại về lây lan COVID-19. Theo iiMedia Research, thị trường này mở rộng 18% vào năm 2021 lên 311,7 tỷ Nhân dân tệ.

Nhân viên giao hàng cho chuỗi siêu thị Hema Fresh của Alibaba ở Bắc Kinh. Các nền tảng như vậy không chỉ cạnh tranh với nhau mà còn với các dịch vụ giao đồ ăn và chuyển phát nhanh cho tài xế. © Reuters
Nhân viên giao hàng cho chuỗi siêu thị Hema Fresh của Alibaba ở Bắc Kinh. Ảnh: Reuters.

Hàng loạt công ty khởi nghiệp và các nhà bán lẻ hiện tại đã đổ xô vào lĩnh vực đang phát triển. Theo cơ sở dữ liệu công ty QCC.com, có từ 1.000 đến 4.000 công ty tạp hóa trực tuyến mới được thành lập mỗi năm từ năm 2015 đến năm 2021. Hơn 14.000 được cho là đang hoạt động tính đến đầu tháng 8.

Tuy nhiên, sự cạnh tranh ngày càng tăng đã buộc nhiều công ty phải áp dụng chiến lược giảm giá để giành thị phần, ngay cả khi giá nhân công tăng vọt do thiếu tài xế giao hàng. Truyền thông Trung Quốc đưa tin, khoảng 90% dịch vụ giao hàng tạp hóa trực tuyến đang hoạt động thua lỗ. Số lượng những công ty mới đã bắt đầu giảm vào năm ngoái.

Đơn vị Freshippo của Alibaba, đã nổi lên như một trong số ít những công ty giành chiến thắng trong lĩnh vực này. Các cửa hàng của chuỗi siêu thị này đóng vai trò là trung tâm giao hàng và nó cho phép khách hàng kiểm tra chất lượng hàng tạp hóa trực tiếp. Nó cũng giúp tăng cường sự nhận diện thương hiệu.

Kể từ khi mở cửa hàng đầu tiên tại Thượng Hải vào năm 2016, Freshippo đã mở rộng mạng lưới chủ yếu ở các thành phố lớn. Nó đã hoạt động hơn 270 cửa hàng tính đến cuối tháng Ba. Freshippo cũng có 19,05 triệu người dùng trên ứng dụng.

Freshippo cũng đang nỗ lực để tăng cường chuỗi cung ứng của mình. Vào tháng 7, họ đã ký một thỏa thuận mua các sản phẩm hữu cơ trị giá 300 triệu Nhân dân tệ (tương đương 44,2 triệu USD) như rau bina và rau diếp từ một trang trại ở Vân Nam. Họ có kế hoạch hợp tác với 1.000 địa điểm như vậy vào năm 2025 để cung cấp các sản phẩm độc đáo và chất lượng cao.

Công ty vẫn chưa thể phát triển nhanh chóng để trở thành một nguồn doanh thu lớn cho Alibaba. Tuy nhiên, khách hàng đang đánh giá rất tốt về dịch vụ mà Freshippo mang lại.

Lyly