Đồng thời đây cũng là một trong những doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đầu tiên đặt văn phòng đại diện tại TP. Hồ Chí Minh. Trong hơn 50 năm qua, với sự phát triển kinh tế nhanh chóng của Việt Nam, hoạt động của Sunwah tại đây đã mở rộng sang các lĩnh vực bất động sản, dịch vụ tài chính, cà phê, nông sản và thực phẩm khô, đổi mới và khởi nghiệp, trở thành một trong những doanh nghiệp Hồng Kông tiêu biểu tại Việt Nam.
Vừa qua, dựa trên cơ sở Ý định thư hợp tác đã ký kết theo ý kiến Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tập đoàn Sunwah và Trung tâm Xúc tiến Thương mại nông nghiệp đã đạt được thống nhất về việc hợp tác thúc đẩy xuất khẩu nông sản Việt Nam sang thị trường Trung Quốc. Nhân dịp này, Tạp chí Doanh nghiệp & Hội nhập đã có buổi phỏng vấn ông Jesse Choi – Tổng Giám đốc Tập đoàn Sunwah Khu vực Đông Nam Á, Tổng Giám đốc Tập đoàn Sunwah tại Việt Nam. Ông là con trai thứ hai của Chủ tịch Tập đoàn Sunwah - Tiến sĩ Jonathan Choi. Được biết, Tiến sĩ Jonathan Choi trở thành Chủ tịch của tập đoàn vào năm 1976 và đã lãnh đạo Sunwah phát triển trở thành một Tập đoàn đa quốc gia lớn với các hoạt động kinh doanh đa dạng và trong đó có 5 công ty con được niêm yết trên các sàn chứng khoán.
Xin ông cho biết thông tin khái quát về Tập đoàn Sunwah và các hoạt động của Sunwah tại Việt Nam?
Ông Jesse Choi: Tập đoàn Sunwah được thành lập tại Hồng Kông vào năm 1957, chủ yếu hoạt động trong các lĩnh vực kinh doanh đánh bắt, chế biến và phân phối thủy hải sản, đã phát triển thành công và giành được quyền phân phối nhiều loại thực phẩm cao cấp tại Hồng Kông, Đông Nam Á và Bắc Mỹ, có uy tín cao trong ngành thủy hải sản Hồng Kông.
Ngày nay, hoạt động kinh doanh của Sunwah trải rộng trên 8 lĩnh vực chính, bao gồm: Hải sản và Thực phẩm, Bất động sản, Dịch vụ Tài chính, Công nghệ Thông tin, Cơ sở Hạ tầng, Giáo dục đào tạo, Truyền thông và Công nghệ Môi trường. Tại Việt Nam, Sunwah hoạt động chính thức từ năm 1970, khi đến Việt Nam chúng tôi xây dựng nhà máy gia công hải sản đầu tiên tại Việt Nam, hiện nay đã mở rộng các hoạt động kinh doanh sang các lĩnh vực bất động sản, cà phê, tài chính, đổi mới sáng tạo…
Gần đây nhất, Tập đoàn Sunwah tập trung vào lĩnh vực Đổi mới sáng tạo. Hai năm trước, chính phủ Việt Nam có đề cập với Sunwah về việc hỗ trợ thúc đẩy trong hai nội dung sau: Thứ nhất, Việt Nam là một đất nước có nền nông nghiệp lớn và tiềm năng phát triển bền vững, do đó cần tập trung phát triển nông nghiệp, và thúc đẩy đưa nông sản ra thị trường quốc tế. Thứ hai, tập trung đẩy mạnh các hoạt động trong lĩnh vực Đổi mới sáng tạo. Trong những năm gần đây, bản thân Sunwah Việt Nam cũng đã và đang nỗ lực để xây dựng và phát triển các Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Sunwah tại các thành phố lớn của Việt Nam như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, hay tại nhiều quốc gia và khu vực khác trên thế giới như Bắc Kinh, Thẩm Dương, Thượng Hải, Nam Kinh, Quảng Châu, Vô Tích (Trung Quốc), Phnompenh (Campuchia). Sunwah chủ yếu hỗ trợ các doanh nghiệp bản địa phát triển các ý tưởng và sản phẩm, cũng như đào tạo và nuôi dưỡng các doanh nghiệp khởi nghiệp này thông qua mạng lưới và nguồn lực của Tập đoàn Sunwah. Ví dụ như tại Thượng Hải, chúng tôi cùng với Tập đoàn Quang Minh – doanh nghiệp thực phẩm lớn nhất Trung Quốc và Đại học Giang Nam – Đại học hàng đầu về lĩnh vực nông nghiệp tại Trung Quốc, hợp tác trong một số dự án thúc đẩy công nghệ cao trong nông nghiệp sản xuất và thực phẩm. Trên cơ sở đó, đối với những doanh nghiệp Việt Nam hoạt động trong các lĩnh vực nêu trên khi có nhu cầu tới Thượng Hải tìm hiểu, Sunwah sẽ hỗ trợ mời các chuyên gia đầu ngành tham dự các buổi trao đổi thảo luận, nhằm nâng cao kiến thức chuyên môn cho các doanh nghiệp. Trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra, Sunwah Việt Nam cũng đã từng nhiều lần đưa các nhóm doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam tới Hồng Kông để tham dự một số cuộc thi do Công viên Khoa học và Công nghệ Hồng Kông (HKSTP) và một số đơn vị lớn tại Hồng Kông tổ chức, để so tài cùng với hơn 100 doanh nghiệp khởi nghiệp trên toàn thế giới. Trong số đó, đội thi Việt Nam do Sunwah đề cử đã đạt Top 10 trong cuộc thi. Sau khi kết thúc cuộc thi trở về Việt Nam, đội thi tiếp tục được chúng tôi hỗ trợ để phát triển hệ thống công nghệ cũng như mở rộng mạng lưới kết nối của họ.
Hiện nay, Sunwah cũng đang xây dựng nền tảng đổi mới sáng tạo, chia 5 phân khúc dành cho các nhóm đối tượng: Thứ nhất, đổi mới sáng tạo dành cho các doanh nghiệp lớn; thứ hai, dành cho doanh nghiệp khởi nghiệp; thứ ba, dành cho các đơn vị tăng tốc và hỗ trợ khởi nghiệp; thứ tư, các trường đại học; và thứ năm, dành cho các nhà đầu tư. Trong đó, về lĩnh vực đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp, Sunwah thực hiện theo định hướng và sự chỉ đạo của Chính phủ hai nước, đã chủ trì thành công nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, hội thảo, tọa đàm, v.v giữa hai bên, cũng như hỗ trợ tổ chức các chuyến công tác khảo sát dành cho các đoàn Lãnh đạo và doanh nghiệp Việt Nam sang Trung Quốc giao lưu tìm hiểu thị trường và ngược lại. Mới đây, bằng sự tín nhiệm của mình, Sunwah cũng đã chính thức nhận được Thư Ủy quyền của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam về việc hợp tác thúc đẩy đưa nông sản Việt Nam sang thị trường quốc tế thông qua hình thức Thương mại điện tử. Theo đó, trong giai đoạn đầu tiên, Sunwah sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp cung ứng nông sản Việt Nam xây dựng thương hiệu của riêng mình và hoạt động bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử lớn của Trung Quốc. Bên cạnh đó, nếu các doanh nghiệp muốn mở rộng hơn hình thức kinh doanh, Sunwah cũng sẽ hỗ trợ xây dựng nền tảng riêng cho các doanh nghiệp tự hoạt động.
Bên cạnh đó, bất động sản cũng là lĩnh vực Tập đoàn Sunwah đầu tư và vận hành nhiều năm qua ở Việt Nam. Song song đó, việc đẩy mạnh giao lưu và phát triển giáo dục, văn hóa, cũng như đảm bảo trách nhiệm xã hội vẫn luôn là mục tiêu cuối cùng của Sunwah, nhằm góp phần xây dựng mối quan hệ hữu nghị giữa Trung Quốc và Việt Nam ngày càng trở nên tốt đẹp và mật thiết hơn.
Ông đánh giá như thế nào về các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay đang phát triển đầu tư cũng như có các hoạt động thương mại với Trung Quốc nói chung và các doanh nghiệp Việt Nam về lĩnh vực nông nghiệp nói riêng tại thị trường Trung Quốc?
Ông Jesse Choi: Trung Quốc có cơ sở hạ tầng phát triển, và đã xây dựng được một hệ thống hoàn thiện. Sáng kiến “Một vành đai, một con đường” nhằm tạo ra một con đường thông suốt và liền mạch về giao thương kinh tế, từ đó sẽ cắt giảm được nhiều chi phí liên quan.
Việt Nam có lợi thế lớn về nguồn nhân lực lao động giá rẻ. Tuy nhiên, kinh tế Việt Nam ngày càng phát triển nên khi phát triển đến mức độ nào đó thì ưu thế đó sẽ dần giảm đi, khi đó mức lương cũng như chi phí dành cho nguồn lực lao động sẽ tăng lên. Ngoài ra, bên cạnh lĩnh vực nông nghiệp, Việt Nam cũng có lợi thế rất lớn để phát triển hơn nữa ngành thủy hải sản, do sở hữu số lượng sông lớn cũng như đường bờ biển dài. Tuy nhiên, cần chú trọng hơn trong việc đào tạo kiến thức chuyên môn cho người nuôi trồng thủy sản và đưa những ứng dụng khoa học công nghệ mới vào sản xuất để nâng cao hiệu suất cũng như doanh thu cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy hải sản Việt Nam.
Thị trường Trung Quốc tuy lớn và tiềm năng nhưng lại khó tính về chất lượng, do đó môi trường cạnh tranh cũng rất khắc nghiệt đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Vì thế, bên cạnh việc áp dụng khoa học công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm, doanh nghiệp Việt Nam cũng nên tập trung đẩy mạnh việc xây dựng thương hiệu riêng, cũng như tạo hình ảnh riêng độc đáo cho sản phẩm của mình để dễ dàng thu hút thị hiếu của người dân Trung Quốc hơn.
Ngoài ra, Chính phủ Trung Quốc cũng đưa ra nhiều chính sách ưu đãi như Kho ngoại quan, đó là những chính sách đặc biệt mà chỉ có những doanh nghiệp nước ngoài mới được hưởng, trở thành lợi thế để gia tăng tính cạnh tranh đối với các doanh nghiệp trong Trung Quốc.
Ông cho biết sự khác biệt trên sàn thương mại điện tử của Sunwah và với các sàn TMĐT hiện đang nổi tiếng khác tại Trung Quốc như Alibaba hay Amazone?
Ông Jesse Choi: Sàn TMĐT của Sunwah dựa trên nền tảng đã có sẵn của Sunwah và phát triển ngày càng mạnh hơn và chủ yếu tập trung ở ngành hàng nông sản. Đối với Alibaba và Amazone thì cũng là những thương hiệu đã có sẵn tại thị trường Trung Quốc nhưng Aliababa là hình thức B2B dành cho những doanh nghiệp lớn ở Việt Nam, những doanh nghiệp đó phải thật sự có tiềm lực thì họ mới thông qua Alibaba và một số các nền tảng khác như Taobao để đưa sản phẩm của DN sang Trung Quốc và vẫn phải tự xây dựng thương hiệu. Thế nhưng, đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ bản thân họ chưa có thương hiệu, chưa có đủ lực để tự phát triển nên những doanh nghiệp này sẽ thông qua nền tảng của Sunwah để được hỗ trợ dần xây dựng thương hiệu riêng cho chính mình.
Theo ông, những lưu ý của doanh nghiệp Việt Nam khi bước vào thị trường Trung Quốc?
Ông Jesse Choi: Theo tôi, đối với các doanh nghiệp bán thành phẩm thì cần chú ý xem thế mạnh của mình là gì, có đủ sức cạnh tranh để tham gia thị trường Trung Quốc hay không. Thứ hai, doanh nghiệp Việt Nam cần đối chiếu và tìm hiểu thị hiếu người tiêu dùng và chính sách, để từ đó tìm ra các địa phương phù hợp với kế hoạch tiêu thụ sản phẩm của mình. Ngoài ra, trong lĩnh vực logistics, Trung Quốc xây dựng rất nhiều khái niệm như Khu Ngoại quan, Khu thương mại tự do, v.v và mỗi khu có một chính sách ưu đãi riêng cho từng lĩnh vực, ngành hàng, sản phẩm. Bên cạnh đó, việc chuẩn bị kỹ về vấn đề ngôn ngữ trao đổi với đối tác Trung Quốc cũng là điều hết sức quan trọng mà các doanh nghiệp Việt Nam cần lưu ý, để tránh tối đa việc xung đột hay những hiểu nhầm, thậm chí sai phạm phát sinh do bất đồng ngôn ngữ trong quá trình trao đổi hợp tác hay ký kết hợp đồng.
Hiện nay thị trường bất động sản tại Việt Nam đang rơi vào thời kỳ khó khăn khiến cho các doanh nghiệp đang kinh doanh và đầu tư bất động sản tại Việt Nam trong tình trạng khủng hoảng. Sunwah liệu đã đang và sẽ có ảnh hưởng gì hay không đối với lĩnh vực này?
Ông Jesse Choi: Thời điểm hiện tại, các doanh nghiệp bất động sản tại Việt Nam đều đang gặp những khó khăn lớn. Tuy nhiên, Sunwah có những kế hoạch, định hướng cũng như sự chuẩn bị tốt về nguồn lực để có thể phát triển lâu dài và bền vững. Hiện tại, so với tình hình chung thì chúng tôi cũng có những ảnh hưởng nhất định nhưng gần đây việc lãi suất cho vay của ngân hàng đã giảm nên xu hướng giao dịch bất động sản của người dân đã dần khôi phục lại sự sôi động. Ngoài ra, đối với một số dự án Sunwah đang triển khai, chúng tôi cũng sẽ cẩn trọng hơn, hết sức tuân thủ pháp luật cũng như định hướng tập trung phát triển lâu dài. Đối với chúng tôi, danh tiếng được xây dựng hơn 50 năm qua tại đây là điều hết sức quan trọng và quý giá, do đó, Tập đoàn Sunwah sẽ luôn hướng tới việc phát triển và gìn giữ điều đó trong không chỉ những năm sắp tới mà còn theo lộ trình nhiều lần 50 năm nữa và sẽ được tiếp nối ở các thế hệ tiếp theo của gia đình tôi.
Đối với nền kinh tế toàn cầu đang gặp khó khăn như hiện nay, tùy thuộc vào nguồn lực của từng doanh nghiệp cũng như từng dự án, mức độ ảnh hưởng sẽ khác nhau. Riêng với Sunwah, chúng tôi vẫn đang tập trung khai thác lĩnh vực bất động sản văn phòng. Do Việt Nam đang là điểm đến mới và hấp dẫn nhất trong khu vực những năm gần đây, làn sóng dịch chuyển của các nhà đầu tư Hàn Quốc và Trung Quốc tới đây ngày càng gia tăng, do đó nhu cầu về số lượng văn phòng sẽ ngày càng lớn hơn trong thời gian tới. Dự kiến trong vòng một năm nữa, Sunwah sẽ khởi công động thổ tòa nhà Sunwah Tower 2, được xây dựng theo định hướng tòa nhà xanh, phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Sunwah nhận định bất động sản là một trong các chỉ tiêu phát triển chính của thành phố Hồ Chí Minh. Trong tương lai không xa, nơi đây sẽ ngày càng phát triển và có tốc độ tăng trưởng vượt bậc trong khu vực.
Xin cám ơn ông đã chia sẻ!
Uyển Nhi (thực hiện)
