Thứ tư 15/10/2025 05:56
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Nghĩ về mục tiêu thoát nhóm nước thu nhập thấp

12/10/2020 00:00
“Sớm đưa Việt Nam thoát khỏi nhóm nước thu nhập thấp!”

Đây là phát biểu, nhưng cũng là lời “hiệu triệu” của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại phiên họp tổng thể với chủ đề “Hành động vì một Việt Nam thịnh vượng” của Diễn đàn Cải cách và Phát triển Việt Nam 2019 diễn ra mới đây.

Như Thủ tướng đã nói, vào những thập niên đầu sau chiến tranh, đất nước Việt Nam khi đó còn muôn vàn khó khăn, tỷ lệ nghèo đói rất cao, những gia đình Việt Nam chỉ mơ ước có được bữa cơm no, có áo mặc ấm, con em được đến trường học hành tử tế, một cuộc sống không còn đói rét và vất vả.

Nhưng chỉ sau 30 năm đổi mới, kinh tế Việt Nam đã đạt mức tăng trưởng cao và đó là cơ sở để tỷ lệ đói nghèo ở mức rất cao – 53% vào năm 1992 (tính theo mức 1,9 USD/ngày và theo tỷ giá PPP năm 2011), giảm 10 lần, còn 5,23% năm 2018, theo chuẩn nghèo đa chiều. Đồng thời, tầng lớp trung lưu cũng tăng lên hơn 15% dân số và đang tăng nhanh.

Để khách quan hơn về cái gọi là thu nhập trung bình thấp, một con số thống kê khác cho thấy, hơn 30 năm qua, nền kinh tế đã tăng trưởng trung bình gần 7%/năm. Nhờ đó, thu nhập bình quân đầu người đã tăng gần 5 lần. Việt Nam của ngày hôm nay đã trở thành nền kinh tế đang lên với thu nhập trung bình thấp và một thế lực về xuất khẩu. Tăng trưởng đã diễn ra bao trùm với tỷ lệ nghèo giảm xuống dưới 7%, so với hơn 60% của những năm cuối thập niên 1980.

Theo định nghĩa của Ngân hàng Thế giới, bẫy thu nhập trung bình, được hiểu là sự tăng trưởng kinh tế của một quốc gia đứng mãi trong một khoảng thời gian dài mà không thể vươn lên cao hơn mức thu nhập bình quân đầu người cơ bản là 4.000-6.000USD/năm.

Còn, Quỹ Tiền tệ Quốc tế thì đó chính là hiện tượng các nền kinh tế sau thời gian tăng trưởng nhanh bắt đầu chững lại và mắc kẹt ở mức thu nhập trung bình và không tiệm cận được mức của nhóm các nền kinh tế có thu nhập cao. Tóm lại, có thể hiểu bẫy thu nhập trung bình chính là sự chững lại của một nền kinh tế và không thể tiếp tục tiến bộ hơn trong thời gian dài.

Thực tế cho thấy, chúng ta vẫn đang là nước có thu nhập trung bình thấp. Gần đây tốc độ tăng GDP có xu hướng chững lại, nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình và tụt hậu còn cao. Năm 2018, dân số Việt Nam đứng thứ 3 trong ASEAN, nhưng quy mô kinh tế là thứ 6.

Điều này cũng có nghĩa, chúng ta phát triển nhưng vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro như: Khả năng chống chịu, thích ứng với tác động bên ngoài của Việt Nam còn yếu; năng lực tiếp cận nền kinh tế số còn nhiều hạn chế. Bối cảnh quốc tế, khu vực có nhiều biến động, khó lường với nhiều dự báo đầy lo âu về căng thẳng địa chính trị, chiến tranh thương mại, chủ nghĩa bảo hộ, suy thoái kinh tế, thương mại toàn cầu, biến đổi khí hậu nặng nề..v..v.

“Đừng quên rằng trong báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới về sự sẵn sàng cho nền sản xuất tương lai của 100 quốc gia, Việt Nam chỉ nằm trong nhóm 4 gồm 58 quốc gia/ nền kinh tế non trẻ. Về tiêu chí liên quan trực tiếp là khoa học công nghệ và nhân lực/ trình độ khoa học, Việt Nam chỉ đứng thứ 90/100. Những người làm khoa học không được quên điều đó” - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam từng nói.

Chính những thực tế đầy khó khăn, thách thức trên, đòi hỏi Việt Nam phải có bản lĩnh vững vàng, phát huy những thành tựu, kinh nghiệm vừa qua để tự tin tiếp tục thực hiện 3 đột phá chiến lược về hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng và phát huy nguồn nhân lực với những quan điểm và hành động mạnh mẽ.

Muốn vậy, việc xây dựng và hoàn thiện kinh tế thị trường có ý nghĩa quan trọng, là nhiệm vụ chiến lược, là khâu đột phá, tạo động lực phát triển nhanh và bền vững; thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn bó với mô hình tăng trưởng, thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa, sớm đưa nước ta thoát khỏi nhóm có thu nhập trung bình thấp để bước vào nhóm các nước có thu nhập trung bình cao.

Nói cách khác, thể chế thị trường phải hiệu quả, tính minh bạch, rõ ràng và trách nhiệm giải trình là những yếu tố cơ bản của sự phát triển. Hơn nữa, khi Việt Nam đã trở thành một nước có thu nhập trung bình, những thách thức phát triển sẽ ngày càng phức tạp và mang tính đa ngành hơn nữa. Do đó, sự phối hợp hiệu quả giữa các bộ, ban ngành cũng như giữa các cơ quan trung ương và địa phương hiện nay quan trọng hơn bao giờ hết.

Cuối cùng, vì mục tiêu đưa đất nước thoát khỏi nhóm nước thu nhập thấp, vì một Việt Nam thịnh vượng, xin dẫn lại lời của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc rằng: “Những hạn chế yếu kém đó không làm chúng tôi chùn bước mà càng thôi thúc chúng tôi không chỉ có khát vọng, ước mơ, mà phải hành động, phải vươn lên mạnh mẽ và trong tiến trình còn nhiều gian khó thách thức này rất mong có sự hợp tác, đồng hành của quý vị và cộng đồng quốc tế”.

TAGS:

gdp
Tin bài khác
BCI Quý III/2025 đạt đỉnh ba năm, củng cố niềm tin đầu tư EU vào Việt Nam

BCI Quý III/2025 đạt đỉnh ba năm, củng cố niềm tin đầu tư EU vào Việt Nam

Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) vừa công bố Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) Quý III/2025 đạt 66,5 điểm, mức cao nhất trong ba năm qua, phản ánh tinh thần lạc quan và niềm tin mạnh mẽ của doanh nghiệp châu Âu vào triển vọng kinh tế Việt Nam giữa bối cảnh toàn cầu biến động.
Hà Nội tổng kiểm kê toàn bộ tài sản công từ 0h ngày 1/1/2026

Hà Nội tổng kiểm kê toàn bộ tài sản công từ 0h ngày 1/1/2026

Theo kế hoạch, toàn bộ hệ thống tài sản công trên địa bàn thành phố sẽ được tổng kiểm kê từ 0h ngày 1/1/2026, nhằm tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí và thất thoát ngân sách.
Lộ trình hướng tới tài chính toàn diện ở Việt Nam: Góc nhìn từ công nghệ đến quản trị

Lộ trình hướng tới tài chính toàn diện ở Việt Nam: Góc nhìn từ công nghệ đến quản trị

Các chuyên gia nhận định rằng công nghệ tài chính (fintech) sẽ đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy tài chính toàn diện, đảm bảo "không ai bị bỏ lại phía sau" trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế số.
Xem xét đánh thuế chuyển nhượng vàng miếng trong Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi

Xem xét đánh thuế chuyển nhượng vàng miếng trong Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi

Chiều 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) do Chính phủ trình. Dự thảo lần này được đánh giá là có nhiều điều chỉnh quan trọng, hướng tới mở rộng cơ sở thu thuế, đảm bảo công bằng giữa các nhóm thu nhập, đồng thời tăng tính linh hoạt trong điều hành chính sách tài khóa.
Thí điểm cơ chế đặc thù phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh

Thí điểm cơ chế đặc thù phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 318/NQ-CP về kế hoạch triển khai Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội, thí điểm áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt nhằm phát triển hệ thống đường sắt đô thị tại hai đô thị lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Lợi nhuận xổ số kiến thiết: Khi “chiếc bánh” được chia không đều

Lợi nhuận xổ số kiến thiết: Khi “chiếc bánh” được chia không đều

Với người bán vé số dạo, mỗi bước chân, mỗi tiếng rao là cả ngày vất vả mưu sinh, nhưng phần lớn lợi nhuận lại “chảy” đi nơi khác, còn họ chỉ nhận lại những đồng tiền ít ỏi…
Hội nghị Xúc tiến Đầu tư tỉnh Lâm Đồng: Trao 358 dự án đầu tư cho giai đoạn 2026-2030

Hội nghị Xúc tiến Đầu tư tỉnh Lâm Đồng: Trao 358 dự án đầu tư cho giai đoạn 2026-2030

Sáng 12/10/2025, Hội nghị Xúc tiến Đầu tư tỉnh Lâm Đồng năm 2025 đã diễn ra thành công tốt đẹp tại Lâm Đồng. Đây là một sự kiện đặc biệt, đánh dấu dấu mốc lịch sử sau khi Quốc hội quyết định thành lập tỉnh Lâm Đồng mới trên cơ sở hợp nhất Lâm Đồng, Bình Thuận và Đắk Nông.
TP. Hồ Chí Minh: Hơn 650 sản phẩm, giải pháp công nghệ chiến lược từ các tập đoàn dẫn đầu

TP. Hồ Chí Minh: Hơn 650 sản phẩm, giải pháp công nghệ chiến lược từ các tập đoàn dẫn đầu

Triển lãm “Sản phẩm công nghệ chiến lược quốc gia tại TP. Hồ Chí Minh” quy tụ gần 30 gian hàng, hơn 650 sản phẩm, giải pháp thuộc 11 nhóm công nghệ chiến lược, đến từ các tập đoàn và doanh nghiệp dẫn đầu, góp phần hình thành diện mạo thành phố thông minh và hiện đại.
Khánh Hòa thúc đẩy hợp tác kinh tế với Thụy Sĩ qua Diễn đàn SVEF

Khánh Hòa thúc đẩy hợp tác kinh tế với Thụy Sĩ qua Diễn đàn SVEF

Khánh Hòa kết nối Diễn đàn Kinh tế Thụy Sĩ - Việt Nam (SVEF), mở rộng cơ hội hợp tác đầu tư trong các lĩnh vực công nghệ, y tế, năng lượng và du lịch.
Logistics Việt Nam hướng tới tăng trưởng bền vững, mục tiêu 15% mỗi năm

Logistics Việt Nam hướng tới tăng trưởng bền vững, mục tiêu 15% mỗi năm

Theo Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 - 2035, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn ký ban hành tại Quyết định số 2229/QĐ-TTg, ngành logistics đặt mục tiêu duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình 12 - 15% mỗi năm, trở thành một trong những ngành dịch vụ nền tảng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và năng lực cạnh tranh quốc gia.
Xổ số kiến thiết: “Ích nước”, nhưng có thật sự “lợi nhà”?

Xổ số kiến thiết: “Ích nước”, nhưng có thật sự “lợi nhà”?

Ở miền Nam, tấm vé số không chỉ là trò may rủi mà còn là một phần đời sống thường nhật. Nhưng đằng sau những giấc mơ đổi đời ấy, là một câu hỏi nhức nhối: Ai đang thực sự hưởng lợi từ “xổ số kiến thiết”?...
Tây Ninh khẳng định tầm vóc mới, khát vọng phát triển năng động và bền vững

Tây Ninh khẳng định tầm vóc mới, khát vọng phát triển năng động và bền vững

“Đây là tình cảm sâu sắc, là nguồn động viên, khích lệ to lớn dành cho quê hương Tây Ninh trung dũng, kiên cường.” – lời phát biểu chân thành của Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Văn Quyết tại phiên làm việc chính thức ngày thứ hai của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tây Ninh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030, đã mở đầu cho một không khí trang trọng, phấn khởi và tràn đầy kỳ vọng về chặng đường phát triển mới của tỉnh.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình: Lâm Đồng cần bứt phá, trở thành cực tăng trưởng mới của khu vực

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình: Lâm Đồng cần bứt phá, trở thành cực tăng trưởng mới của khu vực

Dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng lần thứ I, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, việc hợp nhất ba tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận và Đắk Nông là quyết sách mang tầm lịch sử, mở ra một không gian phát triển rộng lớn, tạo điều kiện để Lâm Đồng vươn lên trở thành cực tăng trưởng năng động của khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
Hải Phòng tăng tốc bứt phá – Khẳng định vị thế đầu tàu kinh tế phía Bắc

Hải Phòng tăng tốc bứt phá – Khẳng định vị thế đầu tàu kinh tế phía Bắc

9 tháng đầu năm 2025, Hải Phòng tiếp tục ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ phát triển kinh tế - xã hội của cả nước với tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 11,59%, đứng thứ hai toàn quốc và dẫn đầu trong nhóm 6 thành phố trực thuộc Trung ương. Những con số biết nói, những sự kiện chính trị - kinh tế mang tầm quốc gia và khu vực, cùng tinh thần đoàn kết, dám nghĩ dám làm đã giúp thành phố cảng vượt qua thách thức, giữ vững đà tăng trưởng, khẳng định vị thế là “điểm đến chiến lược của kỷ nguyên mới”.
Thiên tai năm 2025 gây thiệt hại ít nhất 2% GDP: Thủ tướng yêu cầu tập trung khắc phục hậu quả

Thiên tai năm 2025 gây thiệt hại ít nhất 2% GDP: Thủ tướng yêu cầu tập trung khắc phục hậu quả

Tính đến ngày 9/10, thiên tai trên cả nước đã khiến 238 người chết và mất tích, 367 người bị thương, hơn 258.000 ngôi nhà hư hỏng, tốc mái; 500.000 ha lúa, hoa màu và cây trồng bị ngập úng.