Phát biểu khai mạc Hội thảo “Nhận diện “điểm nghẽn” và đề xuất giải pháp khắc phục liên quan đến Luật Đất đai”, chiều ngày 22/9, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc cho rằng, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV vào ngày 18/01/2024 Luật Đất đai năm 2024 (Luật Đất đai sửa đổi) được thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/08/2024 với nhiều điểm đổi mới căn bản, toàn diện.
Đây là kết quả của quá trình chuẩn bị công phu, lấy ý kiến rộng rãi từ thực tiễn, thể chế hóa đầy đủ tinh thần các chủ trương lớn của Đảng tại Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 cũng như Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 15/01/2019 của Bộ Chính trị. Luật Đất đai sửa đổi lần này đã có những bước tiến quan trọng như đổi mới cơ chế quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Tuy nhiên, thực tiễn tổ chức thi hành pháp luật đất đai thời gian qua cho thấy vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại, hạn chế phát sinh. Qua nắm bắt báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường và phản ánh, kiến nghị của các Hiệp hội, doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực bất động sản, hệ thống pháp luật đất đai hiện hành và pháp luật có liên quan vẫn còn tình trạng chồng chéo, thiếu thống nhất.
![]() |
Hội thảo “Nhận diện “điểm nghẽn” và đề xuất giải pháp khắc phục liên quan đến Luật Đất đai”. Ảnh: Hà Anh. |
“Hệ thống quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai hiện nay chưa phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp. Cơ chế định giá đất đã có nhiều đổi mới nhưng thực tiễn vẫn còn bất cập.
Có tình trạng bảng giá đất được điều chỉnh tăng cao ở một số địa phương để tiệm cận thị trường dẫn tới nhiều hệ quả: nghĩa vụ tài chính về đất của doanh nghiệp, người dân tăng đột biến; chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng đội lên; nhiều dự án đình trệ vì chi phí vượt khả năng của nhà đầu tư”, ông Ngọc cho biết.
Cũng theo ông Ngọc, hệ thống pháp luật đất đai hiện hành và pháp luật có liên quan làm gia tăng khiếu kiện, phản ứng xã hội. Hệ thống pháp luật hiện nay vẫn đang tiếp tục điều chỉnh, thay đổi ở nhiều lĩnh vực, dẫn đến thiếu đồng bộ tại thời điểm áp dụng như: Luật Đấu giá tài sản, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Đấu thầu...
Việc tổ chức thi hành pháp luật về đất đai tại một số địa phương còn gặp khó khăn, nhất là trong giai đoạn chuyển tiếp giữa luật cũ và luật mới. Đặc biệt, nhiều dự án đầu tư sử dụng đất triển khai qua nhiều giai đoạn pháp lý khác nhau nhưng thiếu quy định chuyển tiếp rõ ràng, gây lúng túng cho địa phương trong xử lý hồ sơ và triển khai dự án.
Bên cạnh đó, nhiều quy định mới của Luật Đất đai 2024 cần được hướng dẫn chi tiết, cụ thể để bảo đảm khả năng thi hành, tránh khoảng trống pháp lý trong quá trình thực hiện…
“Việc tổ chức Hội thảo hôm nay có ý nghĩa thiết thực và cấp bách. Hội thảo sẽ là kênh diễn đàn đối thoại chính sách hết sức thẳng thắn, cởi mở giữa cơ quan quản lý Nhà nước với các hiệp hội nghề nghiệp, doanh nghiệp, chuyên gia, nhà khoa học để nhận diện đầy đủ, khách quan những khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn; trao đổi, phân tích nguyên nhân của những “điểm nghẽn” trong thể chế và thi hành pháp luật đất đai. Đồng thời đề xuất các giải pháp tháo gỡ cụ thể, khả thi nhằm bảo đảm Luật Đất đai đi vào cuộc sống một cách đồng bộ, hiệu quả”, ông Ngọc nói.
Với sự tham dự của các lãnh đạo Bộ Tự pháp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các đại diện cơ quan chức năng, các chuyên gia, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp, Hội thảo diễn ra trong không khí thẳng thắn, xây dựng, trách nhiệm, đưa ra được nhiều ý kiến có giá trị thực tiễn và khoa học, góp phần quan trọng trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
Cùng đó, đề xuất những định hướng hoàn thiện chính sách, pháp luật về đất đai, bảo đảm việc triển khai Luật Đất đai sửa đổi được thống nhất, hiệu quả, ổn định, phục vụ sự phát triển bền vững của đất nước.