![]() |
Định hướng biên chế mới cho 34 tỉnh và hơn 3.300 xã sau sáp nhập hành chính. Ảnh NLĐ |
Sau đợt sắp xếp lại đơn vị hành chính trên toàn quốc, Chính phủ đã ban hành định hướng mới về tổ chức biên chế cho các tỉnh, xã, phường và đặc khu nhằm đảm bảo tính hiệu quả, tinh gọn và phù hợp với thực tiễn địa phương. Đây được xem là một trong những bước đi quan trọng trong tiến trình cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và xây dựng một bộ máy hoạt động chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Theo hướng dẫn vừa được Ban Chỉ đạo của Chính phủ công bố, sau khi sáp nhập, mỗi xã, phường hay đặc khu sẽ được bố trí tối thiểu 32 biên chế. Con số này chưa bao gồm các lực lượng thuộc khối Đảng, đoàn thể và Ban chỉ huy quân sự cấp xã. Biên chế có thể được điều chỉnh tăng tùy theo quy mô dân số, song giới hạn không vượt quá 50 người đối với xã, và 70 người đối với phường hay đặc khu. Việc phân bổ này nhằm tạo điều kiện cho các đơn vị hành chính đủ nguồn lực vận hành bộ máy, đồng thời tránh lãng phí biên chế không cần thiết.
Một điểm đáng chú ý là các địa phương được yêu cầu rà soát, sàng lọc và tinh giản đội ngũ cán bộ, công chức không đủ tiêu chuẩn chuyên môn trong vòng 5 năm tới. Đây không chỉ là một bước đi mang tính cơ học về mặt số lượng mà còn là cơ hội để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đưa những người thực sự có năng lực, đạo đức vào vận hành bộ máy hành chính cấp cơ sở.
Cấu trúc tổ chức sau sáp nhập cũng được định hình rõ ràng hơn. Hội đồng nhân dân cấp xã sẽ gồm một chủ tịch và một phó chủ tịch. Ủy ban nhân dân có một chủ tịch, hai phó chủ tịch và ba phòng chuyên môn, mỗi phòng gồm sáu người. Ngoài ra, Trung tâm phục vụ hành chính công tại địa phương sẽ do một phó chủ tịch UBND kiêm nhiệm chức giám đốc, cùng với một phó giám đốc và năm công chức khác phụ trách công tác phục vụ người dân. Đối với những xã có quy mô dân số từ 16.000 người trở lên, biên chế sẽ được tăng thêm theo định mức: cứ tăng thêm 1.000 người tại khu vực miền núi hoặc 2.000 người tại các khu vực còn lại thì được bổ sung thêm một biên chế.
Một số xã không thực hiện sáp nhập vẫn được giữ nguyên hiện trạng tổ chức. Trong trường hợp này, để tránh tăng số lượng phòng ban, phương án khuyến khích là không thành lập phòng chuyên môn mà bổ sung thêm một phó chủ tịch UBND, với tổng số biên chế khoảng 25 người. Những nơi vượt quá mức biên chế tiêu chuẩn sẽ phải chuyển phần dư sang các xã có diện tích lớn hơn hoặc giữ vai trò hạt nhân phát triển khu vực. Đặc biệt, với các xã có quy mô dân số vượt 60.000 người, chính quyền được phép thành lập thêm một phòng chuyên môn để phục vụ tốt hơn nhu cầu quản lý và phục vụ dân cư.
Riêng đối với đặc khu Phú Quốc, do tính chất địa lý và quy mô phát triển đặc biệt, Chính phủ cho phép giữ nguyên biên chế hiện có, đồng thời được tổ chức tối đa năm phòng chuyên môn. Tuy vậy, việc tinh giản tại đây cũng phải diễn ra trong vòng 5 năm, đảm bảo đồng bộ với tiến trình chung của cả nước.
Tính đến thời điểm hiện tại, cả nước còn lại 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, trong đó gồm sáu thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh. Tổng số xã, phường và đặc khu sau sáp nhập là 3.321. Trong đó, 23 tỉnh mới hình thành từ sáp nhập có nghĩa vụ thực hiện tái cơ cấu, tinh giản và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong vòng 5 năm. Các tỉnh, thành không thực hiện sáp nhập (11 đơn vị) sẽ tiếp tục vận hành bộ máy theo phân cấp hiện hành và chủ động bố trí nhân sự phù hợp với yêu cầu thực tế, đảm bảo không để gián đoạn hoạt động của chính quyền địa phương.
Theo ước tính, sau quá trình sáp nhập, cả nước sẽ giảm hơn 18.400 biên chế cấp tỉnh, khoảng 110.700 biên chế cấp xã và khoảng 120.500 người hoạt động không chuyên trách cấp xã. Như vậy, số lượng cán bộ, công chức, viên chức còn lại vào khoảng 91.784 người ở cấp tỉnh và khoảng 199.000 người ở cấp xã. Đây là bước đi mạnh mẽ hướng tới xây dựng bộ máy tinh gọn, đồng thời tạo điều kiện tái cơ cấu, đào tạo và nâng cao chất lượng cán bộ công chức phục vụ nhân dân.
Dự kiến đến năm 2026, Bộ Nội vụ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương sẽ ban hành bộ tiêu chí cụ thể về phân bổ, điều phối và giao biên chế cho từng địa phương, phù hợp với điều kiện địa lý, dân cư và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của từng vùng miền. Những thay đổi này không chỉ mang tính cải cách hành chính mà còn góp phần quan trọng vào việc hiện đại hóa nền hành chính công, tạo tiền đề phát triển bền vững cho từng địa phương và cả nước trong tương lai.